5 kadencja, 41 posiedzenie, 2 dzień (09.05.2007)
5 punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 781, 781-A, 1613 i 1613-A) - trzecie czytanie.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Mirosław Mielniczuk:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dlaczego tak dużo nowelizacji? Ustawa, która obecnie obowiązuje, powstała w 1997 r. i siłą rzeczy zmieniająca się rzeczywistość wymagała także zmian w tej ustawie. Stąd, jak sądzę, tak dużo nowelizacji tej ustawy. Niemniej jednak w środowiskach związanych z osobami niepełnosprawnymi, także w rządzie i w parlamencie, istnieje pogląd - zresztą pogląd, z którym się absolutnie zgadzam - że sprawy osób niepełnosprawnych powinny być uregulowane w nowej ustawie. Wejście w życie nowej ustawy było przewidziane na 1 stycznia 2008 r. Zostały przyjęte w resorcie pracy i spraw społecznych założenia do tej ustawy. Dlaczego zmuszeni jesteśmy przesunąć termin wejścia w życie tej ustawy? Otóż jednym z istotnych elementów, które ma regulować nowa ustawa, jest zakres pomocy publicznej państwa dla pracodawców. W tym obszarze mieści się zakres pomocy publicznej dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne. Polskie prawo musi być w tym zakresie zgodne z prawem wspólnotowym. Komisja Europejska nie przystąpiła do zmian w rozporządzeniu dotyczącym pomocy publicznej, natomiast przedłużyła termin obowiązywania obecnego rozporządzenia do czerwca 2008 r. Jak to jest przyjęte, później następuje półroczny okres dostosowawczy, tak że nowe przepisy czy nowe rozporządzenie o pomocy publicznej w Unii Europejskiej wejdzie w życie dopiero 1 stycznia 2009 r. Otóż mieliśmy taki wybór: albo tworzyć nową ustawę, mając świadomość tego, że w związku z tym, że Komisja Europejska nie wydała nowych rozporządzeń, a wyda je dopiero w połowie 2008 r., będziemy musieli natychmiast po uchwaleniu tej ustawy ją nowelizować, albo wstrzymać się z nową ustawą, lepiej ją dopracować, dokładniej, i poczekać na rozporządzenia Unii Europejskiej, które umożliwią zapisy w tej ustawie zgodne z zasadami pomocy publicznej, które, mam nadzieję, Komisja Europejska zmieni w czerwcu 2008 r. Stąd data 1 styczeń 2009 r. i stąd termin przesunięcia wejścia w życie nowej ustawy o rehabilitacji i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Padło tu pytanie, co daje ta nowelizacja? Otóż koncentrujemy się w tej dyskusji tu w Sejmie czy w tych pytaniach tylko i wyłącznie praktycznie na sprawach związanych z pomocą publiczną, z pomocą dla pracodawców. Chciałbym powiedzieć, że ta nowelizacja wraz z autopoprawką tworzy także większe możliwości stosowania pomocy dla osób niepełnosprawnych przez samorządy czy organizacje działające na rzecz osób niepełnosprawnych. Warto dostrzec, że są tam zawarte także inne rozwiązania działające na rzecz osób niepełnosprawnych. Działania na rzecz osób niepełnosprawnych obejmują nie tylko pracodawców, to jest także całe spectrum innej pomocy. Wiadomo, że tym elementem, na którym nam wszystkim zależy, jest zwiększenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych, pomoc w rehabilitacji. Jeszcze raz powtórzę to, co powiedziałem tutaj wcześniej, że większość osób niepełnosprawnych jest zatrudniona w zakładach pracy chronionej. Od kilku lat poziom tego zatrudnienia nie zwiększa się i trzeba sobie zadać pytanie: czy zakłady pracy chronionej są w stanie wygenerować jeszcze większe zatrudnienie czy już nie? Moim zdaniem nie i pomoc trzeba przekierować na otwarty rynek pracy, ponieważ tam są prawdziwe rezerwy, które umożliwią zatrudnienie większej liczby osób niepełnosprawnych.
Jeszcze jeden istotny element. Proszę państwa, poziom wykształcenia osób niepełnosprawnych cały czas się zwiększa. Trzeba pamiętać o tym, że niepełnosprawni nie oczekują prostej pracy przy wykonywaniu prostych czynności. Jest grupa, która to będzie robiła, ponieważ warunki, jakie mają, czyli ich ułomność nie pozwala na podjęcie innej pracy. Ale znacznie powiększa się liczba osób studiujących i oni oczekują innej oferty pracy. Oni oczekują oferty pracy z otwartego rynku. Oni chcą pracować jako prawnicy, jako ekonomiści, zgodnie z wykształceniem. I stąd, tak jak powiedziałem, musimy przekierować pomoc na otwarty rynek pracy, bo tam są prawdziwe rezerwy związane z możliwością zwiększenia zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Dziękuję.
Przebieg posiedzenia