3 kadencja, 43 posiedzenie, 3 dzień (22.01.1999)
20 punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie głównego inspektora pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 1997 r. (druk nr 474) wraz ze stanowiskiem komisji (druk nr 825).
Poseł Zofia Wilczyńska:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Każdego roku Wysoka Izba ma okazję wysłuchać sprawozdania z bardzo szerokiej działalności Państwowej Inspekcji Pracy. Każdego roku z kolei Komisja Polityki Społecznej uchwala lub, jak kto woli, zatwierdza budżet Państwowej Inspekcji Pracy i muszę powiedzieć, jako członek tej komisji, iż nigdy większych kontrowersji wokół tego budżetu nie było i nie ma. Wytłumaczenie tego jest bardzo proste. Zadania Państwowej Inspekcji Pracy są widoczne, nieodzowne w każdym dniu każdego pracownika i każdego zakładu pracy.
Odnosząc się choć w jednej tylko części do wystąpienia głównego inspektora pracy, chcę powiedzieć, iż bardzo się cieszę, że uwzględnił on problematykę dotyczącą osób niepełnosprawnych - mówiła o tym pani poseł Anna Filek - ich warunków pracy w zakładach pracy, często odbiegających od ogólnie obowiązujących norm.
Parlamentarny Zespół ds. Osób Niepełnosprawnych odbiera bardzo często sygnały o źle przygotowanych stanowiskach pracy, niezgodnych z zasadami bhp, ale w tym względzie zawsze można liczyć na interwencję, i to pozytywną dla pracownika, ze strony Państwowej Inspekcji Pracy. Jeszcze raz podkreślam to, o czym mówiła pani poseł Filek, że potrzebne są kryteria bhp w zakładach pracy chronionej. Tyle uwag ogólnych do tego, co dzisiaj pan inspektor przedstawił.
Pragnę w swym krótkim wystąpieniu odnieść się do podejmowanych problemów, biorąc pod uwagę moje byłe woj. koszalińskie i po części woj. słupskie; to piękne województwa. Taki był zakres terytorialny okręgowego inspektora pracy. W moim okręgu zanotowano 51 120 porad, czyli dwukrotnie więcej niż w 1996 r. Podczas kontroli pracodawców udzielono 8800 porad, na miejscu, w Koszalinie i Słupsku - 43 300, w tym prawie 20 tys. porad prawnych. Proszę państwa, jest to o 122% więcej niż przed 1996 r.
Rzeczywiście słuszne jest to, co powiedział główny inspektor pracy - byłoby bardzo dobrze, ażeby w 1999 r. można było omawiać sprawozdanie za rok 1998, tak by nie było tej rocznej przerwy. Podobnie jak moi przedmówcy, uważam, iż Państwowa Inspekcja Pracy powinna podlegać Sejmowi.
Ze statystyk okręgowego inspektora pracy w Koszalinie wynika też, że z poradnictwa w przeważającej mierze korzystają pracownicy. Natomiast, co może budzić pewne zdziwienie, liczba porad udzielanych pracodawcom spada. Ten wzrost potrzeby poradnictwa podyktowany jest, jak myślę, sytuacją na rynku pracy w obu województwach, które od wielu, wielu lat plasują się na czołowym miejscu pod względem skali bezrobocia. Dzieje się tak zapewne też dlatego, że - jak wynika z danych okręgowego inspektora pracy w Koszalinie - większość, bo 90% zakładów to małe zakłady pracy, zatrudniające często od 1 do 20 pracowników. Z reguły też nie działają tam związki zawodowe. Toteż inspekcja jest dla pracowników i pracodawców jedynym, naprawdę jedynym źródłem informacji z zakresu prawa pracy. Od roku 1992 liczba porad udzielonych przez pracowników PIP po dzień dzisiejszy wzrosła aż pięciokrotnie. Proszę państwa, pięciokrotnie. O czym to świadczy? Ano o tym, że interwencja inspektora pracy jest niezbędna wszędzie tam, gdzie tylko zajdzie potrzeba.
Te wszystkie przedstawione dzisiaj dramatyczne sprawy i problemy - łowiectwo na wsiach, wypadki, wydarzenia przedstawione oczywiście negatywnie - powinny w zasadzie, proszę państwa, stać się punktem wyjścia w pracy nad modelem działania w przyszłości Państwowej Inspekcji Pracy. O tym była mowa. Czy ma to być organ restrykcyjny, nadzorczo-kontrolny, czy też jego podstawowym zadaniem, obok nadzoru i kontroli zakładów w zakresie przestrzegania prawa pracy, powinno być poradnictwo? A jeśli tak, to w jakiej mierze powinno ono obejmować pracodawców?
Jest dzisiaj, proszę państwa, okazja, by za tę ciężką, a często bardzo niewdzięczną pracę, o czym mówił pan poseł Sieńko, wszystkim pracownikom Państwowej Inspekcji Pracy podziękować. Osobiście będę głosować za przyjęciem sprawozdania. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia