2 kadencja, 28 posiedzenie, 3 dzień (02.09.1994)

15 punkt porządku dziennego:
Pierwsze czytanie pilnych rządowych projektów ustaw:
    1) o rachunkowości (druk nr 567),
     2) o biegłych rewidentach i ich samorządzie (druk nr 568).

Poseł Kazimierz Adamski:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie, Panowie Posłowie! Przypadł mi w udziale zaszczyt zaprezentowania stanowiska Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie projektu ustawy o rachunkowości (druk nr 567) oraz o biegłych rewidentach i ich samorządzie (druk nr 568).

    Przedłożone projekty stanowią kompleksową regulację całego szeregu zagadnień dotyczących prowadzenia ksiąg rachunkowych, sprawozdawczości finansowej, badania i ogłaszania tych sprawozdań, odpowiedzialności i rangi zawodu księgowego i biegłego rewidenta. Ustawa o rachunkowości zastąpi obecne rozporządzenia dotyczące rachunkowości i stanowić będzie swoisty kodeks, jest więc niewątpliwie godna poparcia.

    Obecnie, gdy panuje zgodność co do obowiązywania w polskiej gospodarce zasad rynku, kwestia uregulowań dotyczących rachunkowości urasta do rangi jednego z fundamentów gospodarczego porządku prawnego. Prawidłowy, jasny i rzetelny obraz finansów podmiotów uczestniczących w obrocie gospodarczym jest kwestią kluczową dla władz państwa i wszystkich innych uczestników obrotu gospodarczego. Słuszne jest więc uregulowanie kwestii dotyczących rachunkowości wszystkich podmiotów w jednym akcie prawnym o randze ustawy, która stanowić będzie, jak już wspomniałem, swoisty kodeks dla tej dziedziny.

    Szybkość zmian gospodarczych sprawia, że uregulowania zawarte w dotychczasowych przepisach stają się niewystarczające, a konieczność przedstawienia przejrzystych ksiąg i sprawozdań finansowych polskim i zachodnim partnerom, bez dokonania zmian dostosowujących ich format do standardów międzynarodowych, dodatkowo to potwierdza.

    Istotne jest to, że normy i zasady zawarte w projektach tych ustaw podporządkowane są rachunkowości obowiązującej w państwach europejskich i są zharmonizowane z wymogami zawartymi w dyrektywach Unii Europejskiej.

    Naczelną zasadą rachunkowości, zawartą w dyrektywach Unii Europejskiej, jest to, by przedstawiała ona prawdziwy i rzetelny obraz podmiotu gospodarczego w zakresie jego dokonań, sytuacji majątkowej i finansowej. Powyższa zasada ma odbicie w omawianym projekcie. Następuje również oderwanie systemu rachunkowości od systemu podatkowego. Rachunkowość skoncentruje się na dostarczaniu obiektywnych informacji, służących ocenie stanu finansowania firmy. Ten aspekt zmiany w rachunkowości uznać należy za jeden z najważniejszych walorów omawianego projektu ustawy o rachunkowości.

    Istotnym i nowym elementem, wprowadzonym do rachunkowości przez ustawę, jest zagadnienie sporządzania sprawozdań finansowych grupy konsolidacyjnej. Dobrze się stało, że ustawy o rachunkowości oraz o biegłych rewidentach i ich samorządzie rozpatrywane są łącznie. Pozwala to na kompleksowe uregulowanie zagadnień związanych z rachunkowością, badaniem i ogłaszaniem sprawozdań finansowych. Jako pozytywne należy przyjąć uznanie w ustawie zawodu rewidenta za zawód wolny, co koresponduje z podobnymi rozwiązaniami przyjętymi wobec innych zawodów, jak np. notariusz, adwokat czy radca prawny. Podnosi to rangę tego zawodu oraz zwiększa odpowiedzialność związaną z jego wykonywaniem.

    Obydwa projekty mają duże znaczenie dla procesu unifikacji oraz jakości sprawozdawczości finansowej i wagę ich uzasadnia zastosowanie ścieżki legislacyjnej w trybie pilnym. Chodzi o to, by ustawy te weszły w życie z dniem 1 stycznia 1995 r., co - biorąc pod uwagę planowaną w tym samym dniu denominację złotego - nie będzie bez znaczenia.

    Projekty te posiadają również pewne ułomności, np. w ustawie o rachunkowości brak jest terminów, w jakich mają być wydane akty wykonawcze do niej. Stanowi to zagrożenie dla realizacji ustawy o restrukturyzacji banków spółdzielczych i BGŻ, gdyż warunkiem konsolidacji finansowej jest wydanie przez prezesa NBP rozporządzenia o zasadach skonsolidowanych sprawozdań finansowych.

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego stoi na stanowisku, że obydwa te projekty dobrze rozwiązują podstawowe problemy. Natomiast drobne mankamenty tych projektów zostaną wychwycone i dopracowane podczas prac w komisjach. Biorąc to pod uwagę, w imieniu Klubu Parlamentarnego PSL proponuję skierowanie obydwu projektów ustaw do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej.

Przebieg posiedzenia