2 kadencja, 87 posiedzenie, 3 dzień (30.08.1996)

4 punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, Komisji Zdrowia oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży oraz o zmianie Kodeksu karnego.

Poseł Marek Balicki:

    Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Wczoraj odbyły posiedzenie Komisja Polityki Społecznej, Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka, Komisja Zdrowia oraz Komisja Ustawodawcza w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. Komisje dokonały rozpatrzenia poprawek, z wyjątkiem tych, które zostały zgłoszone przez wnioskodawców nieobecnych na posiedzeniu komisji, zgodnie z regulaminem Sejmu.

    W wyniku rozpatrzenia poprawek komisje chcą rekomendować Wysokiej Izbie przyjęcie dwóch z nich, a mianowicie poprawki oznaczonej w sprawozdaniu dodatkowym numerem 9. Sens tej poprawki sprowadza się do tego, że bez jej przyjęcia w sytuacji kobiety poniżej 13 roku życia zgodę w sprawie przerwania ciąży wydają rodzice. Poprawka zmierza do tego, aby zgodę tę wyrażał sąd.

    Poprawka oznaczona w sprawozdaniu numerem 16 zmierza do tego, aby minister zdrowia i opieki społecznej ogłosił w Dzienniku Ustaw jednolity tekst ustawy. Komisje przyjęły to, uznając, że ponieważ ustawa ma niezwykle ważne znaczenie społeczne, przyjęcie tej poprawki jest ważne.

    Pozostałe poprawki zostały zaopiniowane przez komisje negatywnie.

    Poprawka nr 2, jedna z dwóch najważniejszych, które zostały zaopiniowane negatywnie, zmierza do tego, żeby utrzymać obecną konstrukcję, to znaczy: § 3 obecnego art. 149a Kodeksu karnego mówi, że ˝nie popełnia przestępstwa spowodowania śmierci dziecka poczętego lekarz podejmujący działanie w publicznym zakładzie opieki zdrowotnej w przypadku, gdy...˝ i tu są wymienione te trzy dotychczasowe i dodany jest czwarty punkt, który mówi: ˝gdy matka dziecka poczętego znajduje się w szczególnie ciężkich i trudnych do poprawy warunkach życiowych˝.

    Komisje odrzuciły tę poprawkę, uznając, że zaproponowany przez nie w sprawozdaniu sposób, czyli umieszczenie w ustawie wszelkich okoliczności, w których mogłoby być dopuszczalne przerywanie ciąży, i warunków, jakie trzeba spełnić, jest sposobem właściwszym, a w Kodeksie karnym powinny być jedynie proste przepisy karne.

    Poprawka nr 3, która wiąże się z poprawką nr 2, proponuje zupełnie nowe brzmienie nowego art. 4a. Z istotnych spraw, na które chciałbym zwrócić uwagę Wysokiej Izby, jest ta, że utrzymana została zasada konsultacji, ale zarazem wprowadzono możliwość odmówienia wydania zaświadczenia kobiecie przez osobę udzielającą konsultacji. W sprawozdaniu podkomisji jest tak, że kobieta zgłaszająca się na konsultację, której cel jest precyzyjnie określony, po jej odbyciu uzyskuje zaświadczenie. W poprawce nr 3 jest propozycja, żeby osoba udzielająca konsultacji mogła odmówić wydania zaświadczenia - jeśli stwierdzi, że kobieta ciężarna nie spełnia warunków tej ciężkiej sytuacji. Zaproponowano możliwość odwołania się do sądu w trybie nieprocesowym.

    Poprawka nr 4 polega na skreśleniu zmiany drugiej w art. 1 - to było mocno dyskutowane w czasie debaty. Zmiana druga w art. 1 dotyczy nowego brzmienia art. 1. Przypomnę, że komisje proponują, żeby art. 1 otrzymał brzmienie: ˝Prawo do życia podlega ochronie, w tym również w fazie prenatalnej, w granicach określonych w ustawie˝. Komisje uznały, że jest to uregulowanie właściwe.

    Poprawka nr 5 to jest druga ważna, daleko idąca poprawka. Zgodnie z nią wnioskodawca proponuje skreślić całą zmianę piątą. Zmiana piąta mówi o dodanym nowym art. 4a. Czyli w zasadzie w tej części przywraca stan obecny i jedyna zmiana w stosunku do stanu obecnego zaproponowana w tej poprawce polega na tym, ażeby w sytuacji, kiedy ciąża powstaje w wyniku czynu zabronionego, przesunąć granicę do 12 tygodnia. Dzisiaj, jak Wysoka Izba wie, nie ma żadnej granicy, można przerwać ciążę w przypadku czynu zabronionego przez cały okres jej trwania. Tutaj wnioskodawca proponuje, żeby obniżyć to do dwunastego tygodnia, ale całość poprawki zmierza do zupełnie innego rozwiązania, sprzecznego ze sprawozdaniem podkomisji i nie ma tutaj wskazań społecznych.

    Poprawka nr 6 proponuje niewielką zmianę w nowym, dodanym art. 4a w ust. 1, gdzie jest mowa o okolicznościach, w których można przerwać ciążę. Komisje zaproponowały, aby pkt 1 brzmiał: ˝gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej˝. Wnioskodawca proponuje brzmienie: ˝poważne zagrożenie dla zdrowia˝.

    Komisje uznały, że zaproponowane przez nie brzmienie jest bardziej właściwe, że ustawodawca nie powinien zbyt głęboko ingerować w relacje lekarz - kobieta ciężarna. Ponadto komisje w stosunku do stanu obecnego zaproponowały, aby lekarz wydający orzeczenie o dopuszczalności przerwania ciąży na podstawie tego przepisu posiadał określone przez ministra zdrowia kwalifikacje, czego nie ma w dzisiejszym stanie prawnym.

    Poprawka nr 7 dotyczy tego punktu wskazań społecznych i proponuje inne brzmienie, mianowicie w projekcie komisji jest: ˝kobieta ciężarna znajduje się w ciężkich warunkach życiowych lub trudnej sytuacji osobistej˝. Wnioskodawca proponuje: ˝w szczególnie ciężkich i trudnych do poprawy warunkach życiowych˝. Komisje uznały, że jest to mniej fortunne rozwiązanie niż zaproponowane w sprawozdaniu.

    Poprawka nr 8 zmierza do tego, że w przypadku, gdy ciąża powstaje w wyniku czynu...

Przebieg posiedzenia