2 kadencja, 87 posiedzenie, 3 dzień (30.08.1996)
16 punkt porządku dziennego:
Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent (druk nr 1836).
Poseł Marek Olewiński:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bardzo długo oczekiwaliśmy na projekt ustawy dotyczącej zrekompensowania utraty w 1991 r. tzw. dodatków branżowych do emerytur i rent oraz brak waloryzacji płac w sferze budżetowej w II półroczu 1991 r. i w I półroczu 1992 r.
Oczekiwali na ten projekt nie tylko parlamentarzyści, lecz przede wszystkim 1200 tys. emerytów i rencistów oraz 2,5 mln pracowników sfery budżetowej. Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w imieniu którego mam zaszczyt występować, z dużą satysfakcją przyjmuje poddanie tegoż projektu pierwszemu czytaniu podczas aktualnego posiedzenia Sejmu.
Pan minister Kaczmarek przedstawił w imieniu rządu szczegółowe rozwiązania przewidziane w projekcie ustawy. Omówił bardzo wnikliwie sposoby, jakimi rząd proponuje zrekompensować straty wynikłe z przyczyn, które przed chwilą wymieniłem. Wyjaśnił, jakie grupy obywateli będą uprawnione do nieodpłatnego nabywania świadectw rekompensacyjnych. Uzasadnił też, dlaczego niemożliwa jest realizacja rekompensat w formie przewidzianej już kilka lat temu w ustawie o narodowych funduszach inwestycyjnych. Nie będę więc ponownie nad tym wszystkim się rozwodził. Chcę skupić uwagę Wysokiej Izby na pewnych ogólnych sprawach, które zdaniem naszego klubu wymagają podkreślenia.
Otóż kontrowersje budzi ustalona w art. 11 w ust. 3 możliwość użycia przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa świadectw rekompensacyjnych do zwolnienia się ze zobowiązań wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Likwidacja długu wobec ZUS za pomocą tych świadectw spowoduje niezrozumiałą w tym momencie sytuację finansową w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Instytucja ta nie ma bowiem osobowości prawnej, a zatem jedyną formą możliwą do zrealizowania będzie umorzenie tych świadectw. Przecież Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może wypłacać emerytur i rent w formie świadectw rekompensacyjnych, lecz tylko w gotówce, a zatem jest to bardzo ważna sprawa, która wymagać będzie wnikliwego przeanalizowania w trakcie prac komisji i może odrzucenia tego pomysłu. Nasuwa się również pytanie, dlaczego uprawnienia te zostały ograniczone tylko do Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, a nie do innych podmiotów, które są w podobnie trudnej sytuacji zadłużeniowej wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Godna uwagi jest zapowiedź rządu, o czym mówił w ubiegłym tygodniu pan minister Bączkowski, zgłoszenia autopoprawki do omawianego projektu ustawy. Obowiązujący system prawny nie daje możliwości włączenia wartości świadectw rekompensacyjnych do podstawy wymiaru emerytur i rent tych pracowników sfery budżetowej, którzy zarobki z lat 1991-1992 zechcą wskazać do wyliczenia podstawy wymiaru swojego świadczenia. Autopoprawka przewidywałaby doliczenie wartości należnych świadectw rekompensacyjnych do wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru emerytur i rent już pobieranych oraz przyznawanych w przyszłości.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Musimy mieć świadomość, że prawidłowa realizacja przepisów ustawy, począwszy od organów sporządzających spisy uprawnionych do otrzymania świadectw rekompensacyjnych przez emitenta tych świadectw i podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, w znacznym stopniu będzie uzależniona od znajomości przepisów ustawy przez uprawnionych, a w tym w szczególności przez emerytów i rencistów. Wydaje się konieczne, by ze względu na skomplikowaną materię, jaką ustawa reguluje, w mass mediach poświęcono jej omówieniu odpowiednio dużo miejsca, tak jak na przykład uczyniła to ˝Rzeczpospolita˝ w przedwczorajszym wydaniu. Przede wszystkim należy przystępnie i zrozumiale dla wszystkich wyjaśnić sposób, w jaki uprawnieni będą mogli zrealizować uprawnienia określone w art. 11 ustawy.
Reasumując, stwierdzam, że Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej w pełni popiera omawiany projekt ustawy i wnosi o jego skierowanie do prac w Komisjach: Polityki Społecznej; Przekształceń Własnościowych oraz Ustawodawczej. Wyrażamy nadzieję, że komisje te dołożą maksymalnych starań, aby w terminie jak najszybszym przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie ze swoich prac. Przypominamy, że na tę ustawę oczekuje z niecierpliwością prawie 4 mln obywateli. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia