2 kadencja, 69 posiedzenie, 2 dzień (10.01.1996)

5, 6 i 7 punkt porządku dziennego:

     5. Pierwsze czytanie rządowego i poselskiego projektów ustaw Prawo energetyczne (druki nr 1290 i 1402).
     6. Założenia polityki energetycznej Polski do 2010 roku wraz z załącznikiem pt. ˝Sytuacja obecna i prognozy zaopatrzenia Polski w energię na tle Unii Europejskiej i świata˝ (druki nr 1372 i 1398).
      7. Rządowy dokument ˝Założenia polityki państwa w zakresie racjonalizacji użytkowania energii w sektorze komunalno-bytowym˝ (druki nr 1301 i 1399). (Gwar na sali)

Poseł Siergiej Plewa:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Są sprawy trudne, które w historii polskiego parlamentu po raz pierwszy w takim wymiarze trafiają pod obrady Wysokiej Izby. Głoszono wszem i wobec, że w naszym kraju różnego rodzaju energii jest pod dostatkiem, koszt jej wytwarzania to sprawa państwa, toteż problem jest marginalny i nie jest godzien, aby mu poświęcać większą uwagę. Koszt wytwarzania energii rósł, dotacja państwa malała, co w efekcie spowodowało obciążenie naszych budżetów na utrzymanie mieszkań z tego tytułu przekraczające, wielokrotnie, ponad 70% ponoszonych kosztów. Gospodarka polska cechuje się jednocześnie olbrzymim marnotrawstwem energii zarówno w przemyśle, jak i w sektorze bytowym. Sektor mieszkaniowy odpowiada za ok. 40% całkowitego zużycia energii pierwotnej kraju.

    Założenia polityki państwa w zakresie racjonalizacji użytkowania energii w sektorze komunalno-bytowym były wielokrotnie tematem dyskusji w komisjach sejmowych. W wyniku skierowania dezyderatu do Rady Ministrów (nr 5/4/6) przez Komisje: Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej; Systemu Gospodarczego i Przemysłu oraz Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - przyjętego w dniach 6 i 19 października 1994 r. - został opracowany niniejszy materiał. W dezyderacie zwraca się uwagę m.in. na potrzebę sformułowania polityki państwa w zakresie racjonalizacji i użytkowania energii w sektorze komunalno-bytowym, konieczność przyjęcia programu rządowego działań oraz strategii jego realizacji, kompleksowe uregulowania prawne i normalizacyjne, kompleksowe uregulowania ekonomiczne, zapewniające opłacalność finansowania inwestycji energooszczędnych, jak też szeroki front badawczy i szkoleniowo-uświadamiający społeczeństwo.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie muszę tu nikogo przekonywać, że już dzisiaj dochodzi do naszej świadomości sygnał poprzez nasz własny portfel. Ten jednak bardzo trudny problem, ze względu na istnienie monopoli energetycznych, nie jest możliwy do rozwiązania bez ingerencji państwa.

    Sojusz Lewicy Demokratycznej Klub Parlamentarny, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać, wysoko ocenia przedłożony dokument ˝Założenia polityki państwa w zakresie racjonalizacji użytkowania energii w sektorze komunalno-bytowym˝ (druk nr 1301). Uważa jednak, że całkowita realizacja programu założeń, jeżeli już rozpoczniemy prace naukowo-badawcze, nie przyniesie rezultatów za życia naszego pokolenia. Prace badawcze są niezbędne i należy je prowadzić, jednocześnie kontynuować realizowane już np. przez ministerstwo budownictwa przy wsparciu innych resortów programy oszczędnościowe. Dobre wzorce można i należy przyjąć od państw mających w tym względzie wieloletnie doświadczenia.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zużycie energii w sektorze komunalno-bytowym, jak i w całej gospodarce w Polsce jest dwu-, trzykrotnie wyższe niż w krajach zachodnioeuropejskich o podobnym klimacie. Ale prawdą jest, że do niedawna nie było żadnej mobilizacji do oszczędzania. W krajach zachodnich płaci się za energię mierzoną licznikami, w naszym kraju dopiero są tego początki. W wyniku termorenowacji i opomiarowania są ogromne oszczędności dla odbiorców. Cóż z tego, dostawca monopolista zaraz winduje ceny jednostkowe, tzw. umowne, nie widząc tego, że u siebie też powinien szukać zmniejszenia kosztów, np. poprzez ograniczanie strat w sieci przesyłowej.

    Dobrze się stało, że w dniu dzisiejszym Wysoki Sejm rozpatruje blok tematów energetycznych. Z całą pewnością odpowiednie komisje stworzą z tego jeden ważny, realny dokument docelowy.

    Mój klub uważa, że jako bardzo pilne należy potraktować rozwiązania doraźne.

    Po pierwsze, przyjęcie zasady, że nośniki energii, źródła energii, energia stanowią dobro narodowe, którego marnotrawstwo jest naruszeniem prawa.

    Po drugie, szeroka edukacja społeczeństwa w kierunku poszanowania energii. Faktem przecież jest, że np. w mieszkaniach spółdzielczych ok. 80% opłat za mieszkanie stanowią opłaty za centralne ogrzewanie.

    Po trzecie, preferowanie, nagradzanie dostawców energii o niskich kosztach wytwarzania i przesyłu.

    Po czwarte, projektowanie i skuteczny nadzór nad budowlami energooszczędnymi; konieczne jest przy tym dostosowanie norm ochrony cieplnej budynków do standardów europejskich.

    Po piąte, stosowanie ulg podatkowych przy inwestycjach energooszczędnych, jak też przy termorenowacji zasobów istniejących. Systemem wspierania inwestycji termorenowacyjnych należy objąć budynki komunalne, jak również budynki sfery budżetowej.

    Po szóste, systemem wspierania prac termorenowacyjnych należy objąć stolarkę zewnętrzną, albowiem docieplenie ścian przy absolutnie wadliwej stolarce nie odniesie żadnego skutku.

    Po siódmie, ustawowe uregulowanie wspomagania przez państwo finansowania kompleksowej termorenowacji. Temat ten należałoby potraktować jako pilny. Oszczędność na kosztach ogrzewania przy kompleksowej termorenowacji wynosi niejednokrotnie do 50%.

    Po ósme, opłata stała w obecnych cenach za energię nie mobilizuje do oszczędzania, stanowi ona niejednokrotnie ok. 70% należności. Proporcje te wymagają pilnej zmiany w celu zmniejszenia ceny, tzw. opłaty stałej.

    Wysoki Sejmie! W swoim wystąpieniu zaakcentowałem najpilniejsze sprawy dotyczące założeń polityki państwa w zakresie racjonalizacji użytkowania energii w sektorze komunalno-bytowym, które należy podjąć jako pilne.

    Założenia jako dokument klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej ocenia pozytywnie, chociaż widzi pewne istotne niedoskonałości, np. brak precyzyjnego harmonogramu wprowadzania w życie programu kryteriów wykonawczych i instytucji odpowiedzialnych za jego realizację. Zbyt ogólnikowe jest też odniesienie do problemu finansowania całego programu. W oparciu o założenia rozpatrywane dzisiaj przez Wysoką Izbę należy oczekiwać w najbliższym czasie przedstawienia przez rząd konkretnego programu, który przyczyni się do znacznego zwiększenia efektywności użytkowania energii w sektorze komunalno-bytowym.

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wnoszę o przyjęcie przedłożonych przez rząd ˝Założeń polityki państwa w zakresie racjonalizacji użytkowania energii w sektorze komunalno-bytowym˝ (druk nr 1301). (Oklaski)

Przebieg posiedzenia