2 kadencja, 88 posiedzenie, 2 dzień (12.09.1996)
16 punkt porządku dziennego:
Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o służbie medycyny pracy (druk nr 1708).
Poseł Ryszard Burski:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Zabierając głos w debacie dotyczącej projektu ustawy o służbie medycyny pracy wypowiadam się w imieniu Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej i Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform oraz związku zawodowego ˝Kontra˝.
Na wstępie należy podkreślić fakt, iż omawiany dzisiaj projekt ustawy uchyla obowiązującą ustawę z 15 grudnia 1951 r. o włączeniu organizacji lecznictwa pracowniczego do państwowej administracji służby zdrowia, o co wielokrotnie monitowała Państwowa Inspekcja Pracy.
Celem projektu ustawy jest określenie - w związku z postanowieniami konwencji nr 161 Międzynarodowej Organizacji Pracy z 1985 r. dotyczącej służb medycyny pracy oraz dyrektywy Rady Unii Europejskiej z dnia 12 czerwca 1989 r. o wprowadzeniu środków w celu zwiększenia bezpieczeństwa i poprawy zdrowia pracowników podczas pracy - organizacji, zadań i finansowania wyspecjalizowanych służb medycznych realizujących opiekę zdrowotną w stosunku do osób pracujących. Służby te mają zapewnić prawidłową, odpowiednią do współczesnych zasad prewencji, realizację obowiązków pracodawców i pracowników w zakresie profilaktycznej ochrony zdrowia określonej w Kodeksie pracy. Przede wszystkim ustawa powinna zapewnić powszechność opieki zdrowotnej, dostosowanie profilaktyki zdrowotnej do zagrożeń występujących na stanowiskach pracy, ochronę grup szczególnego ryzyka, niezależność zawodową pracowników służb medycyny pracy od pracodawców, pracowników i ich przedstawicieli oraz fachowość pracowników tychże służb.
Ponieważ konwencja nr 161 MOP nie została ratyfikowana przez Polskę, co nie zobowiązuje rządu do pilnego uregulowania tych spraw, w naszym przekonaniu tym bardziej potrzebna jest taka regulacja, która umożliwi szybką ratyfikację tematycznej konwencji. Ponadto, jak wynika z uzasadnienia, projekt jest dostosowany do wymogów ustawy o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zsynchronizowany z ustawą o systemie oświaty i z ustawą o szkolnictwie wyższym, jak również zharmonizowany ze znowelizowanym Kodeksem pracy, a także ze znowelizowaną ustawą o zakładach opieki zdrowotnej.
Ważnym zagadnieniem, którego uzasadnienie nie wyjaśnia, a na które musimy znaleźć odpowiedź, jest to, w jakim stopniu przedstawiony projekt ustawy jest zgodny z rozwiązaniami proponowanymi w projektach ustaw o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz o świadczeniach zdrowotnych gwarantowanych przez państwo, innymi słowy - czy jest kompatybilny z reformą ubezpieczeń zdrowotnych.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W omawianym projekcie ustawy dają się zauważyć mankamenty natury legislacyjnej, brak spójności między poszczególnymi rozwiązaniami czy też spójności pojęciowej. Zapisy ustawy nie precyzują odpowiedzi na pytanie, czym ma być służba medycyny pracy jako wyodrębniona część systemu opieki zdrowotnej.
Art. 1 projektu, powołujący służby medycyny pracy, w niewielkim stopniu ma charakter normatywny i w naszym przekonaniu bardziej jest intencją, postulatem aniżeli normą ustawową. Brakuje konkretnego zapisu określającego, w jakim zakresie profilaktyczna opieka zdrowotna służby medycyny pracy jest obowiązkowa, a w jakim dobrowolna.
Ponadto, aby być w zgodzie z duchem i literą konwencji nr 161 MOP, konieczne wydaje się precyzyjne określenie już na wstępie pojęcia ˝służba medycyny pracy˝. Doprecyzowania wymaga również zapis ust. 1 w art. 2, który jest zbyt ogólny, pozbawiony kryteriów i w końcu nie wiadomo, jakie osoby mogą pracować w służbie medycyny pracy.
Również ust. 3 w art. 2 wymaga doprecyzowania, ponieważ jego treść nie daje pewności, jakie mają być jednostki organizacyjne służby medycyny pracy. Należy także odpowiedzieć na pytanie, czy stworzony podział na publiczne zakłady opieki zdrowotnej i zakłady opieki zdrowotnej jest kompatybilny - i w jakim zakresie - z opracowywaną ustawą o zakładach opieki zdrowotnej i zawartymi tam definicjami tych pojęć. Należałoby również ujednolicić pojęcie ˝pracodawca˝, które w omawianym projekcie występuje pod różnymi postaciami znaczeniowymi, co jest niezgodne ze znowelizowanym przez Wysoką Izbę Kodeksem pracy.
Załączone do projektu ustawy projekty aktów wykonawczych wydają się zgodne treściowo z zakresem delegacji określonym w tym projekcie. Ponadto załączona do projektu opinia końcowa pełnomocnika rządu do spraw integracji europejskiej oraz pomocy zagranicznej w sprawie zgodności projektu ustawy o służbie medycyny pracy z prawem Unii Europejskiej stwierdza jednoznacznie, że projekt jest zgodny z postanowieniami Układu Europejskiego, a tym samym z prawem europejskim.
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Reasumując, w opinii posłów Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej i Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform przedstawiony projekt ustawy o służbie medycyny pracy, z dawna oczekiwany i potrzebny, z uwagi na występujące uchybienia i wady - w większości natury legislacyjnej, choć nie tylko - powinien być skierowany do właściwych komisji sejmowych celem dopracowania, za czym będziemy głosowali. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia