1 kadencja, 6 posiedzenie, 1 dzień (23.01.1992)

4 punkt porządku dziennego:
Interpelacje i zapytania.

Kierownik Ministerstwa Przemysłu i Handlu Andrzej Lipko:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z zapytaniem pana posła Zbigniewa Kaniewskiego dotyczącym sytuacji w przemyśle lekkim pragnę poinformować, że aktualnie w trudnej sytuacji ekonomiczno-finansowej znajduje się wiele branż i przedsiębiorstw, w tym również przedsiębiorstw przemysłu lekkiego.

    Pogarszające się w ciągu ostatnich 2 lat wyniki przedsiębiorstw przemysłu lekkiego są spowodowane ogólną recesją gospodarczą, na którą w tym przemyśle mają szczególny wpływ: znaczne ograniczenie popytu na rynku krajowym na wyroby tego przemysłu, zerwanie więzi kooperacyjnych i ograniczenie eksportu do krajów byłej RWPG, a w szczególności byłego Związku Radzieckiego, a także znaczny wzrost importu wyrobów przemysłu lekkiego.

    Spadek produkcji w przemyśle lekkim w ciągu ostatnich 2 lat wyniósł: w 1990 r. w stosunku do roku poprzedniego 33,8%, w 1991r. w stosunku do roku poprzedniego, a więc 1990 r., 18,6%, w tym w branży: włókienniczej odpowiednio 41,5% oraz 19,2%, odzieżowej 30,6% i 12,1%, w skórzanej 33,7% i 19,7%. Większość przedsiębiorstw w tych branżach w roku ubiegłym pracowała ze stratą.

    Systematyczne ograniczanie produkcji wpływało na obniżenie zatrudnienia w tym przemyśle. Jego spadek za ostatnie 2 lata wyniósł: w 1990 r. w stosunku do poprzedniego roku 37,7%, w 1991 r. w stosunku do 1990 r. 13,1%.

    Konieczność zmniejszania poziomu zatrudnienia, przy jednocześnie niższym relatywnie poziomie płac w stosunku do przemysłu ogółem w kraju, wywołuje stan napięcia wśród załóg, który w ostatnich dniach przerodził się w radykalną formę protestu prowadzoną w Zakładach Przemysłu Dziewiarskiego ˝Marko˝ w Łodzi. Przyłączyli się do niego przedstawiciele przemysłu lekkiego z innych regionów.

    Ministerstwo Przemysłu i Handlu, będące organem założycielskim dla niecałych 50% przedsiębiorstw przemysłu lekkiego, podejmuje określone działania, aby poprawić sytuację w tym przemyśle. Działania te ze względu na ograniczone możliwości ministerstwa, jak również z uwagi na skalę problemu, nie przynoszą jednak spodziewanych efektów zarówno w zakresie zahamowania spadku produkcji, jak i poprawy sytuacji ekonomiczno-finansowej. Analizy dotyczące zdolności produkcyjnej i możliwości zbytu produkcji wykazują jednoznacznie, że posiadany potencjał produkcyjny jest znacznie wyższy od aktualnego i spodziewanego w najbliższych latach popytu.

    Wnioski wynikające z prowadzonych prac restrukturyzacyjnych przemysłu lekkiego, którymi w pierwszej kolejności objęto przemysł bawełniany, wełniany i lniarski, wskazują na konieczność ograniczenia potencjału produkcyjnego tego przemysłu, co wiąże się z koniecznością likwidacji określonej liczby przedsiębiorstw, zakładów i wydziałów produkcyjnych. Będzie to się łączyć ze zmianami organizacyjnymi zmierzającymi do poprawy wykorzystania zdolności produkcyjnych w przedsiębiorstwach przewidzianych do dalszego funkcjonowania, z koniecznością ograniczenia zatrudnienia i dokonania przemieszczeń pracowników.

    Te problemy, szczególnie trudne społecznie, będą dyskutowane ze związkami zawodowymi w celu uzgodnienia stanowiska w podstawowych kwestiach. Wdrażanie procesów restrukturyzacyjnych musi znaleźć pełne zrozumienie kierownictw i rad pracowniczych przedsiębiorstw. Tam bowiem powinny się rodzić inicjatywy i konkretne propozycje rozwiązań, uwzględniające także sytuację w branży i regionie.

    Kończąc tę syntetyczną wypowiedź, dotyczącą aktualnej sytuacji przemysłu lekkiego, pragnę podkreślić, że poruszyłem jedynie część problemów występujących w tym przemyśle, których rozwiązanie wymaga dalszych prac analitycznych. Realizacja programów restrukturyzacyjnych wymagać będzie jednak określonych nakładów finansowych, które powinny być kierowane do przedsiębiorstw wdrażających własne programy i mających szanse efektywnej sprzedaży swoich wyrobów. Do rozwiązywania ludzkich problemów, które wywołują napięcia społeczne, powinny włączyć się aktywnie zainteresowane ministerstwa, jak również władze terenowe.

Przebieg posiedzenia