1 kadencja, 37 posiedzenie, 1 dzień (11.02.1993)
1, 2 i 3 punkt porządku dziennego:
1. Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej o projekcie ustawy budżetowej na 1993 r. (druki nr 598, 598-A, 598-B, 598-C, 598-D i 745).
2. Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej o projekcie założeń polityki pieniężnej na 1993 r. wraz z raportem o stanie pieniądza (druki nr 601, 601-A i 747).
3. Sprawozdanie Komisji Przekształceń Własnościowych oraz Komisji Ustawodawczej o projekcie podstawowych kierunków prywatyzacji w 1993 r. (druki nr 628 i 744).
Poseł Janusz Maksymiuk:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na potrzebę zwiększenia wydatków na rolnictwo wskazywało wielu posłów z klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego zarówno w grudniowej debacie, jak i w czasie pracy w komisjach sejmowych, podkreślając zagrożenia dla rolnictwa i całej gospodarki w razie przyjęcia budżetu w kształcie proponowanym przez rząd. Mimo to proponuje się łączne wydatki budżetowe na rolnictwo na poziomie 13,7 bln zł, co realnie oznacza spadek o 11%. Fakt ten nie wymaga komentarza, biorąc pod uwagę obecną, dramatyczną sytuację w rolnictwie spowodowaną niewłaściwą polityką państwa wobec wsi i rolnictwa. Susza, na którą tak wielu się powołuje, nie była jedyną przyczyną spadku produkcji. Decydujące znaczenie miał malejący popyt na żywność ściśle związany z poziomem dochodów ludności. Spadek realnych dochodów ludności jest wynikiem m.in. filozofii rządzenia, według której wszystkie trudności i problemy chce się rozwiązać przez ograniczenie dochodów - obniżenie wynagrodzeń, emerytur i rent oraz dochodów ludności rolniczej. Najuboższa część społeczeństwa ponosi - i w myśl założeń rządu ma ponosić - najdotkliwsze skutki katastrofy finansów publicznych.
Pogorszenie relacji cen produktów rolniczych do towarów i usług nabywanych przez rolników doprowadziło do drastycznego zmniejszenia zakupów w rolnictwie, a następnie do spadku produkcji towarów w wielu branżach z nim związanych, takich jak: nawozy, środki ochrony roślin, ciągniki, maszyny itp. Przedłożony w obecnej wersji rządowy projekt budżetu na 1993 r. i zapowiedź jego obrony za wszelką cenę oznacza kontynuowanie obecnej, zgubnej dla Polski polityki społeczno-gospodarczej i realizację zalecenia Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Banku Światowego, dotyczącego ograniczenia produkcji żywności do poziomu poniżej zapotrzebowania społecznego. Susza pomogła ten cel osiągnąć. Rząd proponuje Sejmowi na rok bieżący budżet, w którym zmniejszono środki na rolnictwo, chociaż brak pasz, zbóż i grożący spadek pogłowia nakazywałyby uczynić odwrotnie. Ograniczone zostanie zużycie środków produkcji pochodzących z zakupu. Pragnę przypomnieć, że obecnie zużywa się w Polsce na 1 ha użytków rolnych zaledwie 62 kg NPK i 0,5 kg środków ochrony roślin (w substancji aktywnej), tj. ponad trzykrotnie mniej niż w 1989 r., a prawie pięciokrotnie mniej niż w krajach EWG. Wydatki w wymiarze realnym na postęp w produkcji zwierzęcej i zwalczanie chorób będą, w myśl założeń, niższe w 1993 r. niż w 1922 r. o 12%. Warto wspomnieć w tym miejscu, że wydatki na Kancelarię Prezydenta, Sejm, Senat, Najwyższą Izbę Kontroli wzrastają wydatnie w wymiarze nominalnym i realnym.
Wysoka Izbo! Pragnę ustosunkować się do niektórych propozycji zawartych w projekcie budżetu na 1993 r. i wnieść o podwyższenie wydatków na rolnictwo. Zatem wnoszę o:
1) podwyższenie kwoty na finansowanie inwestycji w zakresie zaopatrzenia wsi w wodę i budowę urządzeń ściekowych do 1 bln zł, tj. o 514,2 mld więcej niż zapisano w projekcie budżetu;
2) zwiększenie o 1 bln zł kwoty przeznaczonej na dotacje na Fundusz Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa (i tu chciałbym zaznaczyć, że w obecnym wymiarze, takim jaki był w 1992 r., proces oddłużania rolnictwa trwałby w Polsce 20 lat);
3) zwiększenie o 3 bln zł, tj. z 1,5 do 4,5 bln, kwoty na dopłaty do kredytów;
4) podwyższenie o 1 bln zł (tj. z l,5 do 2,5 bln zł) kwoty na dopłaty rekompensujące częściowo skutki zmian cen oleju napędowego wykorzystywanego bezpośrednio w produkcji rolniczej;
5) podwyższenie kwoty przeznaczonej na postęp biologiczny w produkcji roślinnej o 382,2 mld zł, tj. do 764,4 mld zł;
6) podwyższenie o 250 mld zł w dziale 96 - dotacji do Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa przeznaczonej na wykup gospodarstw od rolników, którzy nie mają możliwości przekazania tych gospodarstw następcom, sprzedaży lub dzierżawy.
Uzasadnienie tych wniosków znajduje się w protokołach z posiedzeń Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz innych, w których składane były wnioski przez posłów członków kółek rolniczych.
Wysoka Izbo! Pragnę podkreślić, że rząd założył wzrost wydatków na import o 700 mln dolarów, w całości na wzrost importu artykułów rolno-spożywczych. Wysoka Izba może - głosując - przeznaczyć tę sumę na utrzymanie własnej produkcji i tym samym przeciwstawić się realizacji wniosku Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Banku Światowego o ograniczenie produkcji żywności w Polsce do poziomu poniżej zapotrzebowania żywnościowego. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia