1 kadencja, 6 posiedzenie, 1 dzień (23.01.1992)

1, 2 i 3 punkt porządku dziennego:

   1. Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej o rządowych projektach ustaw:
      1) o prowizorium budżetowym na okres od dnia
1 stycznia do dnia 31 marca 1992 r. (druki nr 19 i 66);
      2) o zasadach gospodarki finansowej państwa w 1992 r. (druki nr 25 i 62);
      3) o zmianie ustawy Prawo budżetowe oraz niektórych innych ustaw (druki nr 26 i 64)
      4) o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady opodatkowania (druki nr 27 i 63).
      Przedstawiony przez Komisję Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów projekt rezolucji w sprawie rozdysponowania wygospodarowanych w ustawie o prowizorium budżetowym na okres od dnia 1 stycznia 1992 r. do dnia 31 marca 1992 r. dodatkowych środków finansowych.
   2. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o zmianie Kodeksu pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 28 i 55).
   3. Sprawozdanie Komisji Sprawied

Poseł Maciej Manicki:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem uprzedzić, że uzyskałem zgodę pana marszałka Chrzanowskiego na dłuższą wypowiedź, ponieważ będę prezentował stanowisko centrali związkowej, które, niestety, ze względu na procedurę i tok postępowania nie mogło być wzięte pod uwagę na żadnym etapie prac nad tymi projektami ustaw. To jest ostatnia możliwość przedstawienia przez związki zawodowe swojego stanowiska w sprawach projektów ustaw, które żywotnie dotyczą interesów pracowniczych. I jest to pewnego rodzaju rekompensata za uchybienia, które procesowi legislacyjnemu towarzyszyły.

    Szanowne Posłanki! Szanowni Posłowie! Najistotniejszym czynnikiem warunkującym stanowisko OPZZ wobec wymienionych projektów ustaw jest wycofanie przez rząd premiera Olszewskiego założeń polityki społeczno-gospodarczej na 1992 r. opracowanych przez poprzedni rząd. Nie ulega bowiem żadnej wątpliwości, że dla właściwego oglądu zamierzeń rządu i tym samym wypracowania stanowiska wobec tych zamierzeń niezbędne jest poznanie trzech rodzajów w pełni ze sobą spójnych aktów, którymi są: po pierwsze - założenia polityki społeczno-gospodarczej stanowiące o programie gospodarczym jaki ma być realizowany, o polityce społecznej jaka ma być stosowana; po drugie - pakiet ustaw i aktów wykonawczych dostosowujących stan prawny do wymaganego dla realizacji wytyczonego programu ekonomiczno-gospodarczego i stosowania przyjętej polityki społecznej; po trzecie - budżet państwa będący finansowym wyrazem skutków aktów prawnych przyjętych do realizowania wytyczonego programu, jak i stosowania przyjętej polityki społecznej.

    Tylko takie procedowanie umożliwia dochowanie pełnego trybu wymaganego dla wydania tego rodzaju aktów prawnych. Wycofanie najistotniejszego dla tej procedury elementu, jakim są założenia polityki społeczno-gospodarczej, uniemożliwia jej zastosowanie. Uczynienie tego przez rząd łamie określone ustawą Prawo budżetowe zasady opracowywania budżetu państwa. Powoduje, że projekt prowizorium budżetowego oraz - co szczególnie istotne - projekty zmian ustaw straciły podstawę merytoryczną, zawisły w próżni programowej.

    W tym stanie rzeczy niezbędna jest korekta przedstawionych projektów ustaw, która powinna przede wszystkim ograniczyć czas obowiązywania proponowanych zmian w ustawach wyłącznie do okresu obowiązywania prowizorium budżetowego. Korekty tej - jako konsekwencji swojej zgody na wycofanie projektu założeń polityki społeczno-gospodarczej - powinien dokonać Sejm.

    Ta sama zasada tymczasowości regulacji prawnych związanych z dochodami i wydatkami budżetu powinna odnosić się również do pozostałych aktów normatywnych. Aby uniknąć tutaj stosowania innych reguł przez rząd, należałoby to usankcjonować przepisem o randze ustawowej. Dla OPZZ nie do przyjęcia jest forsowanie przez rząd i akceptacja przez ustawodawcę trwałych zmian prawa bez wcześniejszego, zgodnego z prawem, przesądzenia zarówno programu ekonomiczno-gospodarczego, jak i spójnej z tym programem polityki społecznej.

    Zasadniczymi przesłankami determinującymi stanowisko OPZZ wobec wymienionych projektów ustaw są także ostatnio podejmowane zmiany aktów prawnych oraz decyzje, w wyniku których wzrastają ceny towarów i usług dla ludności. Powoduje to dramatyczny wzrost kosztów utrzymania i określone skutki społeczne dla większości pracujących, emerytów, rencistów, bezrobotnych i ich rodzin, pozbawionych praktycznie możliwości wzrostu dochodów osobistych i jakiejkolwiek pomocy państwa.

    W tym kontekście opiniowane projekty ustaw, opracowane przez poprzedni rząd zgodnie z przedstawionymi przez niego założeniami polityki społeczno-gospodarczej, OPZZ odbiera jako kontynuację polityki społeczno-gospodarczej. Niezrozumiałe jest pozostawienie ich przez obecny rząd bez zmian wobec wycofania ich podstawy merytorycznej i programowej - tym bardziej że skutki przyjęcia tych ustaw, jak i innych działań podejmowanych przez obecny rząd, pozostają w głębokiej sprzeczności z deklaracjami zarówno premiera, jak i innych polityków, którzy reprezentują siły polityczne formujące i firmujące ten gabinet.

    Przejdę teraz do przedstawienia propozycji zmian w projektach ustaw będących przedmiotem dzisiejszej debaty.

    Wnioski dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo budżetowe oraz niektórych innych ustaw (druk nr 64):

    Po pierwsze, w art. 2 skreślić pkt. 2 i 3. Przepisy dotyczą zmian w zasadach tworzenia funduszy socjalnych i mieszkaniowych pracowników spółdzielczości, które rząd forsował już wielokrotnie. Były one do tej pory odrzucane przez Sejm, ostatnio - w czasie ubiegłej kadencji- odrzuciła je Komisja Nadzwyczajna. Zmiany te nie dotyczą prowizorium budżetowego.

    Po drugie, art. 3 skreślić. Art. 3 jest konsekwencją art. 2.

    Po trzecie, art. 4 skreślić. Proponujemy, aby sprawę dotowania Funduszu Wczasów Pracowniczych rozważyć w ramach dyskusji nad założeniami polityki społeczno-gospodarczej. Dotacja do działalności FWP jest finansowaniem ulgowych skierowań dla emerytów i rencistów, którzy stracili kontakt z macierzystym zakładem i nie mogą liczyć na jego pomoc. Stanowi pomoc dla najbiedniejszych z tej grupy społecznej. Likwidacja tej pomocy powinna być rozpatrywana w dyskusji dotyczącej generalnej polityki społecznej, którą obecny rząd będzie chciał prowadzić. Jednocześnie informuję, że FWP jest świadome i przygotowane do sytuacji, w której nie otrzyma w I kwartale środków na ten cel. Tak więc skreślenie art. 4 nie będzie wymagało żadnej korekty prowizorium.

    Po czwarte, w art. 8 w pkt. 1 wyrazy: ˝różnicę między wypłaconymi świadczeniami i pożyczkami, a zwróconymi w roku podatkowym˝ zastąpić wyrazami: ˝przychodów w roku podatkowym stanowiących spłatę świadczeń i pożyczek wraz z oprocentowaniem˝. Zmiana jest korektą przepisu proponowaną przez komisję w celu nadania mu czytelności i treści nie budzącej wątpliwości. Propozycja ta stanowi wynik negocjacji związków zawodowych z Ministerstwem Finansów toczących się jeszcze wczoraj i dzisiaj, i jest uzgodniona z Ministerstwem Finansów zarówno merytorycznie, jak i redakcyjnie.

    Po piąte, w art. 8 pkt. 3 nadać brzmienie: w art. 5 dodaje się nowe ust. 5,6,7 i 8 w brzmieniu:

    Ust. 5: Podatnicy, u których w 1991 r. wystąpiła nadwyżka wynagrodzeń podlegająca podatkowi od wzrostu wynagrodzeń, dla obliczenia miesięcznej normy przeciętnych wynagrodzeń w styczniu 1992 r. podwyższają normę przeciętnych wynagrodzeń z grudnia, o której mowa w ust. 4, o 1/24 tej nadwyżki przeliczonej na jednego przeciętnie zatrudnionego za ten rok.

    Ust. 6: Podatnicy, którzy w 1991 r. powiększali normę przeciętnego wynagrodzenia zgodnie z art. 9, dla obliczenia miesięcznej normy przeciętnych wynagrodzeń w styczniu 1992 r., podwyższają normę przeciętnych wynagrodzeń z grudnia, o której mowa w ust. 4, o 1/12 tego powiększenia.

    Treść ust. 7 i 8 według propozycji komisji oznaczonych jako ust. 5 i 6.

    Dotychczasowe ust. 5-7 otrzymują oznaczenie 9-11. Również ta propozycja jest wynikiem negocjacji, o których mówiłem poprzednio. Jest rozszerzeniem treści proponowanej przez komisję przy zachowaniu postanowień, które komisja zgłasza w brzmieniu ustalonym w toku jej prac. Propozycja jest merytorycznie i redakcyjnie uzgodniona z Ministerstwem Finansów.

    Po szóste, w art. 14 dodać pkt 1 w brzmieniu: ˝w roku 1992 okres 60 dni, o którym mowa w art. 1, wynosi 45 dni˝...

Przebieg posiedzenia