III kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 1093

w sprawie wyjaśnienia treści pojęcia ˝wartości pieniężne˝ używanego w ustawach o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych

   Odpowiadając na zapytanie posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej pana Romualda Ajchlera z dnia 6 października 1999 r. przekazanym przy piśmie z dnia 8 października 1999 r. nr SPS-0203-1093/99, uprzejmie wyjaśniam.

   Pojęcie ˝wartości pieniężne˝ znane jest w polskim systemie podatku dochodowego od wielu lat. Między innymi figuruje ono w obwieszczeniu ministra skarbu z dnia 9 sierpnia 1934 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o państwowym podatku dochodowym (DzU RP nr 76, poz. 755) i było jednym z określeń pojęcia dochodu. Wyrażenie to było określone w art. 6 tej ustawy, zgodnie z którym: ˝za dochód uważa się sumę wszystkich przychodów w pieniądzach lub wartościach pieniężnych otrzymanych z poszczególnych źródeł, wymienionych w art. 3, po strąceniu kosztów osiągnięcia ...˝.

   W okresie powojennym pojęcie to zostało wprowadzone do ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU nr 3, poz. 12 z późn. zm.), a następnie do ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 1993 r. nr 106, poz. 482 z późn. zm.), jak również do ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 1993 r. nr 90, poz. 416 z późn. zm.).

   W aktualnie obowiązujących przepisach, zarówno ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jak i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pojęcie to jest jednym z określeń pojęcia ˝przychód˝ i oznacza miernik wartości wyrażony w jednostkach pieniężnych. Jest ono w zasadzie tożsame z pojęciem określenia wartości przedmiotu sporu w rozumieniu art. 19 Kodeksu postępowania cywilnego, stosownie do którego w sprawach majątkowych powód obowiązany jest oznaczyć w pozwie kwotą pieniężną wartość przedmiotu sporu.

   Istotnie w ustawach o podatku dochodowym, których postanowienia funkcjonowały w okresie przedwojennym i funkcjonujących obecnie, nie ma definicji pojęcia ˝wartości pieniężne˝.

   Jeżeli zważyć, że pojęcie to oznacza miernik wartości wyrażony w jednostkach pieniężnych, to wartościami pieniężnymi, w rozumieniu tych ustaw, są otrzymane przez podatnika przychody ze źródeł przychodów w nich określonych, inne niż otrzymane pieniądze.

   Reasumując, takimi wartościami są m.in. wymienione przez pana posła składniki majątkowe oraz emitowane papiery wartościowe o ile będą one stanowić miernik wartości związany ze źródłami przychodów wymienionymi w ustawach o podatku dochodowym.

   Praktyka organów podatkowych wskazuje, iż określenie ˝wartości pieniężne˝ nie rodzi wątpliwości uzasadniających potrzebę ustawowego ich zdefiniowania. Gdyby bowiem zamiarem ustawodawcy było zdeprecjonowanie dotychczasowego rozumienia tego pojęcia, w moim przekonaniu niewątpliwie dałby temu wyraz w ustawach o podatku dochodowym w drodze wyraźnego ustanowienia terminologicznego. Skoro tego nie uczynił, to oznacza, że pod pojęciem tym należy rozumieć zdarzenia wpływające na osiągnięcie przychodu ze źródeł przychodów wskazanych w ustawach o podatku dochodowym.

   Przedstawiając powyższe wyrażam nadzieję, że przekazane wyjaśnienia przyjmie pan poseł do aprobującej wiadomości.

   Podsekretarz stanu

   Jan Rudowski

   Warszawa, dnia 27 października 1999 r.