VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 4490

w sprawie zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie rozszerzenia ulgi rodzinnej

   Szanowny Panie Marszałku! W związku z przekazaną przy piśmie z dnia 24 lipca 2008 r., nr SPS-023-4490/08, interpelacją pana posła Jarosława Matwiejuka w sprawie zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie ulgi na dzieci, uprzejmie informuję.

   Przygotowany przez resort finansów projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw został w dniu 1 lipca 2008 r. skierowany do uzgodnień zewnętrznych i konsultacji społecznych, w tym z członkami Rady Ministrów, organizacjami społecznymi oraz związkami zawodowymi. W chwili obecnej trwa analiza zgłoszonych uwag oraz udzielanie wyjaśnień, mających na celu usunięcie rozbieżności stanowisk.

   Uzgodniony projekt ustawy zostanie następnie poddany dalszym czynnościom, przewidzianym w uchwale nr 49 Rady Ministrów z dnia 19 marca 2002 r. regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. Nr 13, poz. 221, z późn. zm.), czyli w pierwszej kolejności wniesiony do rozpatrzenia przez Komitet Europejski Rady Ministrów. Dopiero po jego przyjęciu przez Radę Ministrów będzie możliwe złożenie go na ręce marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, a co za tym idzie wszczęcie prac parlamentarnych nad przedłożeniem rządowym.

   Jednocześnie uprzejmie informuję, iż projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw w wersji poddanej uzgodnieniom zewnętrznym (projekt z dnia 30 czerwca 2008 r.) jest zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej w portalu internetowym Ministerstwa Finansów. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga na dziecko przysługiwałaby za miesiące, w których podatnik - w stosunku do dziecka - wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego albo rodziny zastępczej, w myśl ust. 1 tego artykułu. W tej sytuacji, kwota ulgi za każdy miesiąc wynosiłaby 1/6 kwoty zmniejszającej podatek, o której mowa w pierwszym przedziale skali podatkowej, czyli w 2009 r. 1/6 z 556,02 zł to jest 92,67 zł.

   Regulacje zawarte w projekcie nie zmieniają natomiast dotychczasowej zasady, według której z ulgi na dzieci mogą również korzystać rozwiedzeni rodzice, jak i rodzice pozostający w formalnej separacji, o ile spełniają pozostałe warunki przewidziane w tym przepisie, w tym odnoszące się do kwoty odliczenia przysługującego rodzicom dziecka. Przepis ust. 4 w art. 27f stanowi bowiem, że odliczenie dotyczy obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.

   Odnosząc się natomiast do obowiązków dokumentacyjnych, jakie będą musiały spełnić osoby chcące skorzystać z ulgi, uprzejmie informuję, iż przepis art. 27f ust. 6 zdanie drugie, mówiące o obowiązku przedstawienia przez podatnika zaświadczenia, oświadczenia lub innego dowodu niezbędnego do ustalenia prawa do odliczenia (np. odpisu aktu urodzenia dziecka), ma wyłącznie charakter doprecyzowujący, gdyż korzystanie z ulg podatkowych zawsze wiąże się z obowiązkiem przedstawienia dokumentów potwierdzających prawo podatnika do ich zastosowania.

   Należy zauważyć, iż w myśl przepisów Ordynacji podatkowej, organy podatkowe, dokonując czynności sprawdzających, mają na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami. W razie wątpliwości co do poprawności złożonego zeznania organ podatkowy może wezwać do udzielenia, w wyznaczonym terminie, niezbędnych wyjaśnień lub uzupełnienia zeznania, wskazując przyczyny podania w wątpliwość rzetelności danych w nich zawartych. Podkreślenia wymaga, iż podstawową zasadą postępowania podatkowego jest zasada prawdy obiektywnej. Przepis art. 122 Ordynacji podatkowej stanowi, że w toku postępowania organy podatkowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy w postępowaniu podatkowym. Z kolei art. 187 § 1 Ordynacji podatkowej, będący odzwierciedleniem zasady zupełności postępowania dowodowego, stwierdza, iż organ podatkowy jest obowiązany zebrać i w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Oznacza to, że organ podatkowy jest zobowiązany do poszukiwania dowodów oraz ich wyczerpującego rozpatrzenia. Obowiązek ten dotyczy wszystkich okoliczności faktycznych, a więc zarówno tych, z których wynikają konsekwencje korzystne dla organu podatkowego jak i tych, z których korzyść czerpie wyłącznie podatnik. Prawidłową decyzję można podjąć tylko wówczas, gdy organ podatkowy rozporządza całokształtem niezbędnych danych, zgodnych ze stanem faktycznym. Nie oznacza to całkowitego zwolnienia strony z ciężaru dowodowego. Jeżeli bowiem strona wywodzi skutki prawne, powołując się na określone fakty, obciąża ją również ciężar udowodnienia tych okoliczności. Jedynie fakty powszechnie znane oraz fakty znane organowi podatkowemu z urzędu nie wymagają dowodu.

   Z tym, że dotychczasowy brak w przepisach prawa materialnego, tj. w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, regulacji, która wprost wskazywałby podatnikom, iż korzystanie z ulgi na dzieci wiąże się z obowiązkiem przedstawienia niezbędnych dokumentów potwierdzających prawo do odliczenia, było odbierane jako brak podstaw do żądania przez organ podatkowy lub organ kontroli podatkowej jakichkolwiek dowodów służących ustaleniu stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionym rozliczeniem podatkowym. Z tych też względów stworzenie w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przykładowego katalogu dokumentów, o okazanie których może zwrócić się do podatnika organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej, wydaje się zasadne z punktu widzenia wszystkich stron postępowania.

   Mając powyższe na uwadze, pragnę jednocześnie zauważyć, iż ostateczny kształt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw będzie znany z chwilą jego uchwalenia przez parlament i ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Na tym etapie procesu legislacyjnego wyżej przedstawione rozwiązania mogą ulec modyfikacji.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Ludwik Kotecki

   Warszawa, dnia 12 sierpnia 2008 r.