VI kadencja
Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 7303
w sprawie obecnej sytuacji pacjentów chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu B lub typu C
Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację pani Elżbiety Streker-Dembińskiej, poseł na Sejm RP, z dnia 8 stycznia 2009 r., ˝w sprawie obecnej sytuacji pacjentów chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu B lub C˝, przekazaną przy piśmie pana Krzysztofa Putry, wicemarszałka Sejmu RP, z dnia 12 stycznia 2009 r., znak: SPS-023-7303/09, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.
Unormowania prawne regulujące dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, a także zasady i tryb finansowania tych świadczeń, zostały określone w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r., Nr 164, poz. 1027, ze zm.) oraz aktach wykonawczych do tej ustawy i zarządzeniach prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia dotyczących postępowań w sprawie zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w poszczególnych rodzajach i zakresach.
Odnosząc się do kwestii dotyczącej wczesnego wykrywania zakażeń wirusem HBV i HCV oraz wczesnej diagnostyki raka wątrobowokomórkowego, uprzejmie informuję, iż już w ramach badań diagnostycznych zlecanych i finansowanych przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej możliwe jest wczesne wykrywanie zakażeń wirusem HBV na podstawie badania antygenu HBs-AgHBs oraz raka wątrobowokomórkowego na podstawie badania ultrasonograficznego (USG) jamy brzusznej. Należy również zaznaczyć, że lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, w medycznie uzasadnionych przypadkach wynikających z prowadzonej przez niego diagnostyki i leczenia, może kierować świadczeniobiorcę na badania finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia na podstawie odrębnych umów zawartych w rodzaju: ambulatoryjna opieka specjalistyczna, co daje możliwość wcześniejszego diagnozowania także zakażeń wirusem HCV.
Jednocześnie uprzejmie informuje, iż dalsza diagnostyka i leczenie osób zakażonych wirusem HBV i HCV prowadzone jest w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej w poradniach chorób zakaźnych, WZW lub hepatologicznej, na podstawie skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. Świadczeniodawca, zgodnie z art. 58 cytowanej na wstępie ustawy, ma także prawo do leczenia szpitalnego w szpitalu, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, na podstawie skierowania lekarza, jeżeli cel leczenia nie może być osiągnięty przez leczenie ambulatoryjne. Przedmiotowy zakres omawianych świadczeń opieki zdrowotnej w 2009 r. regulują zarządzenia prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia nr 80/2008/DSOZ z dnia 14 października 2008 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju: ambulatoryjna opieka specjalistyczna oraz nr 93/2008/DSOZ z dnia 22 października 2008 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju: leczenie szpitalne, ze zm.
Ponadto uprzejmie informuję, iż osoby zakażone wirusem HBV i HCV mają możliwość leczenia przeciwwirusowego z użyciem innowacyjnych leków w ramach terapeutycznych programów zdrowotnych:
- ˝Leczenie przewlekłego WZW typu B lub C˝ przy zastosowaniu substancji czynnych, tj. lamiwudyna lub interferon alfa pegylowany lub interferon alfa naturalny lub interferon alfa rekombinowany oraz
- ˝Leczenie przewlekłego WZW typu B w oporności na lamiwudynę˝ z zastosowaniem substancji czynnych tj. entekawir i adefowir.
Przedmiotowe leczenie prowadzone jest zgodnie z opisem tych programów określonym w załącznikach nr 24 i 25 do zarządzenia prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia nr 98/2008/DGL z dnia 27 października 2008 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie szpitalne w zakresie terapeutyczne programy zdrowotne. Według opisów o włączeniu do leczenia w ramach ww. programów decydują każdorazowo kryteria medyczne, jakie musi spełniać pacjent. Tego rodzaju specjalistyczne długotrwałe leczenie musi być także prowadzone pod nadzorem lekarzy specjalistów w dziedzinie chorób zakaźnych.
Mając na względnie poprawę dostępności osób zakażonych wirusem HBV do leczenia przeciwwirusowego z użyciem innowacyjnych leków, uprzejmie informuję, że na zlecenie ministra zdrowia Rada Konsultacyjna Agencji Oceny Technologii Medycznych (AOTM) dokonała oceny odnośnie do zasadności finansowania telbiwudyny (Sebivo˝) w leczeniu przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu B u pacjentów dorosłych, Hbs Ag(+) i Hbs Ag(-). Zgodnie z podjętą uchwałą nr 7/03/2008 z dnia 17 marca 2008 r. Rada Konsultacyjna AOTM rekomenduje ministrowi zdrowia finansowanie telbiwudyny (Sebivo˝) w ramach programu terapeutycznego finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia pod warunkiem, że cena substancji będzie nie wyższa niż cena lamiwudyny. Przygotowując powyższą rekomendację, Rada Konsultacyjna AOTM wzięła pod uwagę przede wszystkim informację, iż oporność na telbiwudynę występuje rzadziej niż na lamiwudynę i w związku z tym telbiwudyna może stanowić alternatywną terapię przy powstaniu u pacjenta oporności na leczenie lamiwudyną.
Odnosząc się natomiast do kwestii dotyczącej zapisów rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 13 lutego 2007 r. w sprawie zasad kierowania i kwalifikowania pacjentów do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego (Dz. U. z 2007 r., Nr 44, poz. 285), w którym między innymi wirusowe zapalenie wątroby stanowi przeciwwskazanie ogólne do leczenia uzdrowiskowego, uprzejmie informuję, iż treść ww. rozporządzenia na etapie projektowania była przedmiotem uzgodnień z panem dr n. med. Andrzejem Horbanem, konsultantem krajowym w dziedzinie chorób zakaźnych, który nie wnioskował o wykreślenie przedmiotowego zapisu.
Jednocześnie biorąc pod uwagę przeciwdziałanie szerzeniu się zakażeń wirusem HBV i HCV uprzejmie informuję, iż w ˝Narodowym programie zdrowia na lata 2007-2015˝ przyjęty został do realizacji cel strategiczny nr 7 polegający na zwiększeniu skuteczności zapobiegania chorobom zakaźnym i zakażeniom, gdzie szczególny nacisk położono na zmniejszenie zapadalności na wirusowe zapalenie wątroby. W Ministerstwie Zdrowia został przygotowany także projekt ˝Narodowego programu zwalczania zakażeń HCV˝, jednak ze względu na limit środków finansowych przyznanych na programy zdrowotne w budżecie będącym w dyspozycji ministra zdrowia program ten nie będzie mógł być uruchomiony w 2009 r.
Ponadto uprzejmie informuję, iż działania z zakresu nadzoru nad chorobami zakaźnymi, a także działalność zapobiegawczą i przeciwepidemiczną podejmuje Główny Inspektorat Sanitarny, zgodnie z zapisami ustawy z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz. U. Nr 126, poz. 1384, z późn. zm.). Z informacji uzyskanych z Głównego Inspektoratu Sanitarnego wynika, iż prowadzą oni prace nad wdrożeniem programu pn. ˝Zapobieganie zakażeniom HCV˝, którego celem będzie stworzenie podstaw do zaplanowania długofalowej strategii przeciwdziałania zakażeniom HCV i zwalczania WZW typu C w Polsce.
Z poważaniem
Sekretarz stanu
Jakub Szulc
Warszawa, dnia 2 lutego 2009 r.