VI kadencja
Interpelacja nr 21072
do prezesa Rady Ministrów
w sprawie kontroli w placówkach opiekuńczo-wychowawczych
Szanowny Panie Premierze! W ciągu ostatnich kilku miesięcy w mediach kilkakrotnie pojawiły się niepokojące informacje dotyczące nieprawidłowości w funkcjonowaniu placówek opiekuńczo-wychowawczych (socjalizacyjnych i wielofunkcyjnych). Wynika z nich, iż funkcja opiekuńcza placówek jest w wielu przypadkach zaburzona, co skutkuje brakiem poczucia bezpieczeństwa u wychowanków. W wielu domach dziecka nagminnie występuje zjawisko przemocy w relacjach między wychowankami, zaś wychowawcy nie podejmują dostatecznych wysiłków, aby temu zapobiec lub nie są profesjonalnie przygotowani do skutecznych działań w tym zakresie. Niejednokrotnie sami także stosują przemoc wobec wychowanków. Zaburzenie funkcji opiekuńczej powoduje, iż realizacja funkcji wychowawczej staje się w wielu przypadkach wręcz niemożliwa, a placówka, która ma przygotowywać młodego człowieka (niejednokrotnie po traumatycznych przeżyciach, z ogromnymi brakami w sferze wychowania i edukacji) do prawidłowego funkcjonowania w dorosłym życiu, staje się jedynie przechowalnią.
Powszechnie znany jest fakt, iż placówki opiekuńczo-wychowawcze nie są doskonałym rozwiązaniem w dziedzinie opieki nad dziećmi i młodzieżą pozbawioną pieczy rodzicielskiej. Jednakże całkowite zastąpienie ich rozwiązaniami doskonalszymi, takimi jak: rodzina zastępcza, rodzinny dom dziecka czy zawodowa rodzina zastępcza z pewnością jeszcze przez pewien czas nie będzie możliwe. Należy więc podjąć działania, zmierzające do poprawy sytuacji tych placówek w taki sposób, aby zaspokajały nie tylko potrzeby biogenne wychowanków, ale też potrzebę bezpieczeństwa, potrzeby związane z dojrzewaniem osobowości społecznej, potrzeby czynnościowe oraz poznawcze.
W związku z zasygnalizowanym wyżej problemem proszę o odpowiedź na następujące pytania:
1. Kto sprawuje nadzór i kontrolę nad prawidłowym funkcjonowaniem placówek opiekuńczo-wychowawczych?
2. Jakie kontrole kompleksowe, problemowe, doraźne i sprawdzające zostały przeprowadzone w placówkach opiekuńczo-wychowawczych w 2010 r.?
3. Jakie wnioski i zalecenia pokontrolne zostały przekazane dyrektorom placówek w wyniku przeprowadzonych kontroli?
4. Czy i w jaki sposób sprawdzane są kwalifikacje i predyspozycje kadry pedagogicznej do pracy w specyficznych warunkach placówki opiekuńczo-wychowawczej (badania psychologiczne, zaświadczenie o niekaralności itp.)?
5. Czy prowadzona jest oraz na czym polega współpraca międzyresortowa w odniesieniu do funkcjonowania tego typu placówek?
6. Jaka jest rola policji w sytuacji kryzysowej placówki?
Z poważaniem
Poseł Jadwiga Zakrzewska
Warszawa, dnia 16 lutego 2011 r.