VI kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości

na interpelację nr 16074

w sprawie planów Ministerstwa Sprawiedliwości odnośnie do ograniczenia problemu przeludnienia w więzieniach

   Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na pismo pana Adama Wykręta, posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, z dnia 27 maja 2010 r., zawierające interpelację w sprawie planów Ministerstwa Sprawiedliwości dotyczących ograniczenia przeludnienia w jednostkach penitencjarnych, uprzejmie informuję.

   Zjawisko przeludnienia polskich jednostek penitencjarnych narasta stopniowo od 2000 r. Bezsporne jest, że sytuacja taka może bezpośrednio rzutować na warunki, w jakich przebywają zarówno skazani, jak i osoby tymczasowo aresztowane. Warunki panujące w przeludnionych celach mieszkalnych mogą powodować, że osadzeni, powołując się na subiektywne odczucia, kwestionują sposób wykonywania kary pozbawienia wolności. Warunki wykonywania kary potencjalnie wpływają na skuteczność procesu resocjalizacji. Ministerstwo Sprawiedliwości dostrzega problem sygnalizowany przez pana posła w interpelacji. Istniejące przeludnienie w zakładach karnych i aresztach śledczych pozostaje w szczególnym zainteresowaniu Departamentu Wykonania Orzeczeń i Probacji oraz Centralnego Zarządu Służby Więziennej. W ostatnich latach podjęto szereg działań organizacyjnych oraz zainicjowano prace legislacyjne, których celem było podjęcie walki ze zjawiskiem przeludnienia. I tak:

   Konsekwencją wyroku z dnia 26 maja 2008 r., sygn. akt SK 25/07 (OTK-A 2008/4/62), Trybunału Konstytucyjnego, który orzekł, że art. 248 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, ze zm.) jest niezgodny z art. 40, art. 41 ust. 4 i art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz nie jest niezgodny z art. 31 ust. 3 konstytucji, było podjęcie prac legislacyjnych nad nowelizacją przepisów prawa w zakresie objętym orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego. W dniu 6 grudnia 2009 r. weszła w życie zmiana Kodeksu karnego wykonawczego, uchwalona w dniu 9 października 2009 r. i opublikowana w Dzienniku Ustaw Nr 190, poz. 1475. Zmianie uległ art. 110 K.k.w., w którym dodano § 2a-2i.

   Zgodnie z aktualną regulacją art. 110 K.k.w. umieszczenie skazanego w celi mieszkalnej, w której powierzchnia przypadająca na skazanego wynosi mniej niż 3 m² (nigdy jednak nie mniej niż 2 m²), jest możliwe tylko na czas określony nie dłuższy niż 90 dni, jedynie w sytuacjach wyjątkowych, takich jak: wprowadzenie stanu wyjątkowego lub klęski żywiołowej lub w czasie ich obowiązywania, ogłoszenia na terenie położenia zakładu karnego lub aresztu śledczego stanu zagrożenia epidemiologicznego lub stanu epidemii albo wystąpienia w zakładzie karnym lub areszcie śledczym stanu zagrożenia epidemiologicznego lub stanu epidemii, względnie konieczności zapobieżenia wystąpieniu innego zdarzenia stanowiącego bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa skazanego albo bezpieczeństwa zakładu karnego lub aresztu śledczego albo zapobieżenia skutkom takiego zdarzenia.

   Decyzje o umieszczeniu skazanego w tego rodzaju warunkach podejmuje dyrektor zakładu karnego lub aresztu śledczego. Ponadto dyrektor zakładu karnego lub aresztu śledczego może umieścić skazanego w celi, w której powierzchnia przypadająca na skazanego wynosi mniej niż 3 m² (nie mniej niż 2 m²), jeżeli zachodzi konieczność natychmiastowego umieszczenia w zakładzie karnym lub areszcie śledczym nie posiadającym wolnych miejsc w celach mieszkalnych określonych ściśle kategorii skazanych. Wydając powyższe decyzje, należy minimalizować pogorszenie warunków wykonywania kary pozbawienia wolności i tymczasowego aresztowania oraz zmierzać do szybkiego umieszczenia w celi mieszkalnej o powierzchni co najmniej 3 m² na skazanego. Decyzja tego rodzaju musi określać czas oraz przyczyny umieszczenia skazanego w takich warunkach, a także oznaczać termin, do którego skazany ma w tych warunkach przebywać. Skargę na decyzję rozpoznaje sąd w terminie 7 dni. Celem poprawy warunków osadzenia wprowadzono nadto w § 2h art. 110 zapis, w myśl którego w przypadku umieszczenia skazanego w warunkach celi o powierzchni mniejszej niż 3 m² na osobę należy takiemu skazanemu zapewnić codzienne spacery dłuższe o pół godziny oraz korzystanie z dodatkowych zajęć kulturalno-oświatowych lub z zajęć z zakresu kultury fizycznej i sportu.

   Wprowadzenie powyższych zmian świadczy o tym, iż ustawodawca traktuje zjawisko umieszczenia skazanego w celi, w której powierzchnia mieszkalna przypadająca na skazanego jest mniejsza niż 3 m², jako wyjątkowe i dopuszczalne tylko i wyłącznie w ściśle określonych przypadkach. Znowelizowany został również art. 151 K.k.w., w którym wprowadzono możliwość odroczenia przez sąd wykonania kary pozbawienia wolności również w sytuacji, w której liczba osadzonych w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekracza w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów. W Ministerstwie Sprawiedliwości trwają prace legislacyjne związane z przygotowaniem projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy oraz niektórych innych ustaw dotyczącego problemu przeludnienia w jednostkach penitencjarnych. Projekt ten zakłada zasadniczą zmianę dotychczasowych zasad wykonywania kary pozbawienia wolności, co z kolei winno prowadzić do redukcji i w dalszej perspektywie likwidacji zjawiska przeludnienia w zakładach karnych i aresztach śledczych.

   Podstawowym założeniem projektu jest przekazanie wykonywania kary pozbawienia wolności do właściwości dyrektorów aresztów śledczych i zakładów karnych. Wskazane pozasądowe organy wykonawcze będą uprawnione do wzywania skazanych do stawiennictwa w celu odbycia kary pozbawienia wolności i do wyznaczania stosownego terminu w tym przedmiocie, z uwzględnieniem pojemności jednostek penitencjarnych oraz aktualnego stanu ich zaludnienia w skali kraju. Uprawnienie do wyznaczania innego terminu nie będzie obejmować skazanych na karę pozbawienia wolności w wymiarze ponad 2 lat, skazanych w warunkach art. 64 § l lub 2 K.k. oraz art. 65 K.k., skazanych za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, tymczasowo aresztowanych, ukaranych karą porządkową, tych skazanych, co do których zastosowano inne środki przymusu skutkujące pozbawieniem wolności, a także skazanych, którzy samowolnie uwolnili się od odbywania kary pozbawienia wolności, jak również skazanych korzystających z zezwolenia na czasowe opuszczenie zakładu karnego lub aresztu śledczego, którzy nie powrócili do jednostki w wyznaczonym terminie.

   Skoncentrowanie wszelkich czynności o charakterze technicznym, organizacyjnym, administracyjnym i egzekucyjnym, związanych z wykonywaniem kary pozbawienia wolności, w obszarze właściwości jednego organu wykonawczego, tj. dyrektora jednostki penitencjarnej, winno doprowadzić do lepszej koordynacji i kontroli rozlokowania osadzonych w aresztach śledczych i zakładach karnych, a w konsekwencji zapewni przestrzeganie norm mieszkalnych w celach dla osadzonych i zminimalizuje sytuacje umieszczania ich w celach o powierzchni mniejszej niż 3 m² na jedną osobę.

   W Ministerstwie Sprawiedliwości trwają prace legislacyjne związane z projektem ustawy o zmianie ustawy o kuratorach sądowych, który ma na celu poprawę mechanizmów ustrojowych służących zwiększeniu efektywności i skuteczności działań kuratorów sądowych w celu szybkiego wykonywania orzeczeń sądowych. Celem proponowanych zmian jest usprawnienie funkcjonowania kuratorskiej służby sądowej oraz doprecyzowanie i wypełnienie luk prawnych w zakresie przepisów obowiązujących ustaw. Wskazana wyżej regulacja może wpłynąć na zjawisko przeludnienia poprzez poprawę skuteczności systemu probacji. Ma to znaczenie, gdyż przeważająca liczba osadzonych to osoby, wobec których resocjalizacja w warunkach wolnościowych się nie powiodła.

   W Ministerstwie Sprawiedliwości przygotowano projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny, ustawy Kodeks postępowania karnego, ustawy Kodeks karny wykonawczy, ustawy Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw. Regulacja ta dotyczy m.in. kary ograniczenia wolności i zakłada zwiększenie efektywności wykonywania tej kary celem szerszego jej stosowania przez sądy i stworzenia realnej alternatywy dla krótkoterminowej kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Poza tym w projekcie poddano modyfikacji instytucję warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbycia reszty kary pozbawienia wolności w sposób umożliwiający zwolnienie skazanego po odbyciu połowy kary, bez wymaganego dotychczas minimum 6 miesięcy.

   W dniu 27 maja 2010 r. marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, wykonujący obowiązki prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, podpisał ustawę z dnia 21 maja 2010 r. o zmianie ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego (SDE). Obowiązująca do tej pory ustawa z dnia 7 września 2007 r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego (Dz. U. Nr 191, poz. 1366) przewidywała, że o możliwość odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego mogą się ubiegać skazani na karę pozbawienia wolności do 6 miesięcy, którzy jeszcze nie rozpoczęli odbywania kary, oraz skazani na karę do jednego roku pozbawienia wolności, którym do odbycia kary pozostało nie więcej niż 6 miesięcy.

   Wskazana wyżej nowelizacja ustawy przewiduje objęcie systemem dozoru elektronicznego potencjalnie wszystkich skazanych na krótkoterminowe kary pozbawienia wolności, czyli do jednego roku (dotychczas 6 miesięcy). Wprowadzona do ustawy nowelizacja stwarza także szansę na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego dla skazanych na kary jednego roku pozbawienia wolności, którzy dotychczas nie zgłosili się do odbycia kary (oczekujący na wykonanie wyroku). Nowe zasady odbywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego winny skutkować usprawnieniem wykonania orzeczonych kar. Zastosowanie dozoru elektronicznego będzie podlegać oczywiście w każdym indywidualnym wypadku ocenie sądu penitencjarnego. Tylko i wyłącznie sąd penitencjarny będzie mógł skazanego zakwalifikować poprzez wydanie orzeczenia do odbycia kary w tym systemie.

   Istotną grupą skazanych, której system dozoru elektronicznego stworzy szansę odbycia kary, są skazania na karę do l roku pozbawienia wolności, którzy dotychczas nie zgłosili się do jej odbycia w jednostkach penitencjarnych - sytuacja ta dotyczy, zgodnie ze sprawozdaniem Centralnego Zarządu Służby Więziennej na dzień 31 grudnia 2009 r., około 31 000 skazanych. Zakłada się również zmianę filozofii stosowania dozoru elektronicznego jako jednego z systemów wykonywania kary pozbawienia wolności, między innymi poprzez rezygnację z obowiązku uzyskiwania od skazanych zgody na objęcie dozorem elektronicznym.

   Prezes Rady Ministrów utworzył Międzyresortowy Zespół do Spraw Poprawy Skuteczności Wykonania Orzeczeń Sądowych, funkcjonujący jako organ pomocniczy. W skład zespołu wchodzi przedstawiciel ministra sprawiedliwości jako przewodniczący zespołu oraz przedstawiciele ministra spraw wewnętrznych i administracji, ministra edukacji narodowej, ministra pracy i polityki społecznej oraz ministra zdrowia. Zadaniem zespołu jest opracowanie projektu działań międzyresortowych zmierzających do poprawy skuteczności wykonania orzeczeń sądowych, analiza ewentualnych potrzeb w zakresie zmian legislacyjnych, jak również co do rozważenia możliwości powołania stałej jednostki koordynującej wykonywanie orzeczeń sądowych. Przedmiot zadań zespołu obejmuje także obszar związany z przeludnieniem jednostek penitencjarnych.

   Minister sprawiedliwości powołał zespół do spraw opracowania zasad polityki karnej w związku z przeludnieniem jednostek penitencjarnych. W dniu 5 stycznia 2010 r. zespół opracował rekomendacje, które w dniu 12 stycznia 2010 r. zostały przedstawione do akceptacji ministrowi sprawiedliwości. Wśród owych zaleceń podkreślono miedzy innymi konieczność rozważenia powołania kolegialnego organu koordynującego politykę karną państwa, dokonującego systematycznej okresowej oceny orzecznictwa sądów krajowych w aspekcie skutecznej walki z przestępczością i efektywności wykonywanych kar i środków karnych. Wskazano również na cały szereg rozwiązań zarówno legislacyjnych, jak i faktycznych, których przyjęcie mogłoby doprowadzić do zredukowania liczby osób odbywających kary pozbawienia wolności.

   Należy również podkreślić, iż rok 2009 był czwartym rokiem realizacji ˝Programu pozyskania 17 000 miejsc zakwaterowania w jednostkach organizacyjnych więziennictwa w latach 2006-2009˝. Zgodnie z tym programem oraz w oparciu o środki finansowe przyznane w ustawie budżetowej na 2009 r. w ubiegłym roku uzyskano na skutek wybudowania i wyremontowania 1193 nowe miejsca zakwaterowania. Jednocześnie realizowana była modernizacja oraz rozbudowa istniejącej infrastruktury technicznej w celu dostosowania do nowych potrzeb i obowiązujących standardów. Według stanu na dzień 31 grudnia 2009 r. w zakładach karnych i aresztach śledczych przebywało łącznie 83 791 osadzonych. Była to liczba większa o 909 osób (1,1%) od odnotowanej na koniec 31 grudnia 2008 r. Pomimo zwiększenia się liczby więźniów w 2009 r. z uwagi na pozyskanie nowych miejsc zakwaterowania procentowy poziom zaludnienia osadzonych w jednostkach penitencjarnych był niemal identyczny i wynosił dla 31 grudnia 2008 r. i 2009 r. odpowiednio: 99,7% i 99,6%.

   Departament Wykonania Orzeczeń i Probacji Ministerstwa Sprawiedliwości we współpracy z Centralnym Zarządem Służby Więziennej przeprowadza okresowe analizy stanu zaludnienia zakładów karnych oraz przyczyn występowania zjawiska przeludnienia. W tym celu prowadzone są także odrębne statystyki, jak również systematycznie i na bieżąco analizowane jest orzecznictwo ETPC w tym przedmiocie. Ponadto w ramach sprawowanego nadzoru administracyjnego, w tym z wykorzystaniem instrumentów nadzoru penitencjarnego, monitorowana jest sytuacja osób, które złożyły skargi do Trybunału w związku z przeludnieniem w zakładach karnych.

   Również Centralny Zarząd Służby Więziennej podejmuje systematyczne działania w zakresie ograniczenia stanu przeludnienia w zakładach karnych i aresztach śledczych. Realizując ten cel, przeprowadzono analizę wielkości potrzeb inwestycyjnych więziennictwa i przedłożono propozycje działań inwestycyjnych w zakresie dalszej realizacji ˝Programu pozyskania 17 000 miejsc w jednostkach organizacyjnych więziennictwa˝, a także dalszych przedsięwzięć inwestycyjnych wynikających z aktualnego stanu zaludnienia i infrastruktury jednostek organizacyjnych więziennictwa oraz działań związanych z prawidłowym rozmieszczeniem i zabezpieczeniem osadzonych.

   Stosowny dokument określający dalsze niezbędne kroki w kierunku rozbudowy bazy zakwaterowania osadzonych, przewidziane na lata 2010-2011 wraz ze skutkami finansowymi na lata 2011-2014, podlega obecnie ocenie przez komórki merytoryczne w Ministerstwie Sprawiedliwości, co jest działaniem niezbędnym z uwagi na uwarunkowania związane z planowaniem projektu budżetu państwa na rok 2011.

   Niezależnie od wspomnianych wyżej działań zobowiązano kierownictwo Służby Więziennej do zachowania szczególnej staranności w zakresie realizacji zadań polegających na kontroli i nadzorze nad przebiegiem inwestycji budowlanych w jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej. W celu ograniczenia problemu przeludnienia w jednostkach penitencjarnych podejmowane są działania w zakresie systematycznego zwiększania ilości miejsc zakwaterowania w aresztach śledczych i zakładach karnych poprzez adaptację pomieszczeń niezamieszkałych na cele mieszkalne oraz budowę nowych jednostek penitencjarnych, a co za tym idzie realizację rządowego ˝Programu pozyskania 17 000 miejsc w jednostkach organizacyjnych więziennictwa w latach 2006-2009˝.

   Powyższy program zakładał powiększenie bazy mieszkalnej jednostek penitencjarnych o 17 086 miejsc w latach 2006-2009 poprzez:

   - budowę nowych pawilonów mieszkalnych na terenie jednostek penitencjarnych,

   - adaptację budynków (gospodarczych oraz pozostałych po przedsiębiorstwach przywięziennych i gospodarstwach pomocniczych) zlokalizowanych na terenie jednostek penitencjarnych w celu przekształcenia ich jako miejsca zakwaterowania dla osadzonych,

   - budowę nowych jednostek penitencjarnych (jak np. oddany do użytku w październiku 2009 r. ZK w Opolu Lubelskim),

   - adaptację na jednostki penitencjarne nieruchomości przejętych przez więziennictwo od wojska i samorządów lokalnych,

   - odtworzenie pawilonów mieszkalnych uprzednio wyłączonych z pojemności jednostek penitencjarnych ze względu na zły stan techniczny.

   Całkowite koszty programu oszacowane zostały na kwotę 1 695,9 mln zł, z czego wydatki inwestycyjne ustalone zostały na poziomie 1 090,7 min zł. Realizacja przedsięwzięcia rozpoczęła się w 2006 r. W wyniku realizacji programu oraz podjętych działań modernizacyjnych w oparciu o przyznane w kolejnych ustawach budżetowych środki finansowe w latach 2006-2009 uzyskano łącznie 13 930 nowych miejsc zakwaterowania.

   W związku z niewystarczającym pozyskaniem środków finansowych na realizację ˝Programu pozyskania 17 000 miejsc zakwaterowania w jednostkach organizacyjnych więziennictwa w latach 2006-2009˝ nie został on w pełni zrealizowany w ustalonym terminie (w latach 2006-2009 wydatkowano ogółem 683,2 mln zł, co stanowiło jedynie 62,6% środków określonych w programie). Realizacja programu napotkała trudności w 2009 r. w związku z faktem, iż ograniczono środki budżetowe do 21,7% względem zgłaszanych potrzeb. Limit wydatków majątkowych więziennictwa przewidziany na 2010 r. w wysokości 79,4 mln zł umożliwił uzyskanie do dnia 30 kwietnia 2010 r. 444 nowych miejsc zakwaterowania w 3 jednostkach penitencjarnych:

   - Oddziale Zewnętrznym w Warszawie-Bemowie - 182 miejsca,

   - Zakładzie Karnym w Żytkowicach - 162 miejsca,

   - Zakładzie Karnym w Koronowie - 100 miejsc.

   Ponadto w planach na rok bieżący przewidziane jest przekazanie do użytku 840 nowych miejsc zakwaterowania w:

   - Zakładzie Karnym w Czerwonym Borze - 153 miejsca,

   - Areszcie Śledczym w Starogardzie Gdańskim - 50 miejsc,

   - Zakładzie Karnym w Pińczowie 250 miejsc,

   - Oddziale Zewnętrznym w Zamościu - 129 miejsc,

   - Zakładzie Karnym w Kluczborku - 258 miejsc.

   Należy mieć nadzieję, że problem przeludnienia w jednostkach penitencjarnych może być znacznie ograniczony w ciągu najbliższych lat przy założeniu, że liczba osadzonych nie ulegnie zwiększeniu, a środki finansowe przyznane więziennictwu na działalność inwestycyjno-remontową w latach 2011-2014 będą się kształtowały na poziomie 1574 mln zł i zostaną przeznaczone m.in. na:

   - kontynuację budowy i przebudowy pawilonów penitencjarnych w: AŚ Hajnówka (250), ZK nr l Grudziądz (270+432), ZK Hrubieszów (258), ZK Chełm (162), ZK Przywary (356), ZK Rzeszów (258), OZ Moszczaniec (200), AS Warszawa-Białołęka (250), ZK Siedlce (160), AŚ Warszawa-Służewiec (170),

   - adaptację obiektów wojskowych na jednostki penitencjarne w: Porębie k. Zawiercia (760), Wałowicach-Gubinie (543) oraz adaptację obiektów w Przytułach Starych (258),

   - rozpoczęcie budowy pawilonów penitencjarnych m.in. w: ZK Grądy Woniecko (153), ZK Tarnów Mościce (156), ZK Grodków (48), ZK Stargard Szczeciński (153), ZK Głogów (50), ZK Białystok (268), AŚ Bytom (110 miejsc), ZK Biała Podlaska (115 miejsc), ZK Łowicz (200), ZK Czerwony Bór (170), ZK Jastrzębie Zdrój (175), ZK Nowy Sącz (87), AŚ Choszczno (153), OZ Słońsk (87), ZK Stargard Szczeciński (410), AŚ Świdnica (70),

   - rozpoczęcie budowy nowych jednostek penitencjarnych w Legnicy (797 miejsc) i Wodzisławiu Śląskim (600 miejsc), Warszawie-Białołęce (750 miejsc), Pionkach (450 miejsc), Goleszach (800 miejsc).

   Podejmując czynności określone w § 3 ust. l rozporządzenia ministra sprawiedliwości z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie trybu postępowania właściwych organów w wypadku, gdy liczba osadzonych w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekroczy w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów (Dz. U. Nr 202, poz. 1564), poprzez przystosowanie świetlic i innych pomieszczeń do warunków cel mieszkalnych w 2009 r. uzyskano około 2130 dodatkowych miejsc zakwaterowania. Dodatkową ilość miejsc zakwaterowania uzyskano również poprzez przekształcenie polegające na przystosowaniu niewykorzystanych cel izolacyjnych na pomieszczenia mieszkalne (zwiększenie ogólnej pojemności jednostek o 105 miejsc zakwaterowania).

   Ponadto należy nadmienić, że równoległe obecne działania Służby Więziennej koncentrują się na utrzymaniu równomiernego zaludnienia jednostek penitencjarnych. Realizuje się to poprzez prowadzenie właściwej polityki w zakresie transportowania osadzonych pomiędzy jednostkami penitencjarnymi, z tych bardziej przeludnionych do jednostek o mniejszym stopniu zaludnienia oraz poprzez dostosowanie liczby cel przeznaczonych dla poszczególnych kategorii osadzonych do faktycznych potrzeb występujących w danym czasie w danej jednostce. Takie działania prowadzą w konsekwencji do racjonalnego wykorzystania miejsc zakwaterowania w oddziałach i celach mieszkalnych. W 2009 r. dokonywano również zmian w przeznaczeniu 64 jednostek penitencjarnych w taki sposób, aby w sytuacji konieczności transportu odpowiedniej kategorii osadzonych, jednakowo obciążać jednostki w zakresie zaludnienia.

   Przeprowadzono również zmiany w rejonizacji osadzania tymczasowo aresztowanych w celu dostosowania liczby miejsc przeznaczonych w aresztach śledczych dla tymczasowo aresztowanych do rzeczywistych potrzeb sądów i prokuratur. Aby nie powodować wzrostu zaludnienia osadzonych, którym nie zapewniono by ustawowej normy 3 m² wprowadzono zasadę;, że indywidualne zgody na przetransportowanie skazanych na ich prośbę mogą być wydawane wyłącznie wtedy, gdy we wskazanej jednostce możliwe jest zapewnienie osadzonym wspomnianej normy powierzchni mieszkalnej. Znowelizowano przepisy prawne poprzez uregulowanie w sposób bardziej elastyczny kwestii tworzenia i likwidacji dodatkowych cel mieszkalnych. Wszystkie podjęte działania mają charakter ciągły i stanowią część planu ograniczenia problemu przeludnienia w jednostkach penitencjarnych.

   Z poważaniem

   Sekretarz stanu

   Stanisław Chmielewski

   Warszawa, dnia 11 czerwca 2010 r.