VI kadencja
Interpelacja nr 13174
do ministra infrastruktury
w sprawie bezpłatnych przejazdów do szkół dla dzieci z rodzin wielodzietnych oraz dla dzieci do ukończenia 10. roku życia w obrębie gmin objętych przez KZK GOP
Panie Ministrze! Zadaniem Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego z siedzibą w Katowicach (KZK GOP), według określonego przezeń statutu, jest wspólne zaspokajanie potrzeb gmin w zakresie lokalnego transportu zbiorowego oraz skorelowanych z nim innych usług publicznych. Zadania związku obejmują w szczególności: organizację lokalnego transportu zbiorowego, utrzymanie i rozwój infrastruktury związku, prowadzenie prac studialnych nad rozwojem systemów transportowych, realizację innych praw i obowiązków związanych z transportem zbiorowym, podejmowanie działań zmierzających do rozwoju elektronicznych usług publicznych (w tym transportowych), promocję oraz informację o usługach transportu zbiorowego, inicjowanie i koordynację przedsięwzięć związanych z zarządzaniem ruchem oraz parkowaniem w miastach.
Przejazdy miejską komunikacją publiczną ułatwiają wielu osobom możliwość poruszania się w obrębie danego obszaru. W szczególności należy nadmienić tu, jak istotną rolę dla najmłodszych spełniają autobusy czy tramwaje umożliwiające dzieciom bezpieczny dojazd do szkół i przedszkoli.
Zgodnie z wyciągiem z taryfy przewozu osób i bagażu w komunikacji miejskiej KZK GOP przyjętej uchwałą nr LXXXIX/16/2008 Zgromadzenia KZK GOP w Katowicach z dnia 27 maja 2008 r. dzieciom do ukończenia czwartego roku życia (na podstawie oświadczenia osoby opiekującej się dzieckiem w czasie podróży) przysługuje bezpłatny przejazd środkami komunikacji. Do przejazdów ulgowych uprawnione są osoby w wieku 4-10 lat (na podstawie oświadczenia osoby opiekującej się nimi w podróży), uczniowie szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadpodstawowych oraz ponadgimnazjalnych i policealnych, jednak nie dłużej niż do końca roku szkolnego, w trakcie którego uczeń ukończył 21. rok życia. Jednak mimo to ulgowe bilety nie rozwiązują problemów wszystkich potrzebujących. Głównie chodzi tu o dzieci uczęszczające do szkół podstawowych.
Wątpliwości budzi tu fakt, że część dzieci w wieku nawet 8 lat sama pokonuje niebezpieczną trasę, aby znaleźć się na obowiązkowych zajęciach lekcyjnych. Często zdarza się, że dzieci nie zostają uposażone w bilety autobusowe przez swoich rodziców, mimo iż mają do pokonania drogę jednego, dwóch, a czasem większej ilości przystanków autobusowych. Stwarza to duże niebezpieczeństwo szczególnie w okresie zimy, kiedy są one dodatkowo narażone na pogorszenie ich stanu zdrowia ze względu na niesprzyjające warunki atmosferyczne.
Co więcej, gdy pupil nie jest jeszcze w stanie samodzielnie uczęszczać do placówek edukacyjnych, rodzic podróżuje z nim. Uiszcza przy tym opłatę nie tylko za siebie, ale też płaci za ulgowy bilet dla dziecka. Niestety nie każdy może pozwolić sobie na tak duży wydatek, a co za tym idzie, codzienną wygodę opisywanej podróży. W efekcie wielu opiekunów godzi się na długie i wyczerpujące spacery do placówek, gdzie zajęcia odbywają ich pociechy. Sytuacją całkowicie odmienną jest jazda do placówek oświatowych autobusami czy też tramwajami dzieci powyżej 10. roku życia, które przez wzgląd na swój wiek są bardziej samodzielne i lepiej radzą sobie w wielu sytuacjach. Młodzież ta płaci taki sam koszt biletu jak ich młodsi, mniej samodzielni koledzy. Ponadto gdy maluch podróżuje z opiekunem, koszt przejazdu jest dużo większy. Trudniejsza natomiast jest kwestia, gdy wraz z nie najlepszą sytuacją materialną dana rodzina jest typem rodziny wielodzietnej, co jeszcze mocniej obciąża domowy budżet, a zwykłe dojazdy do szkoły i z powrotem kosztują prawdziwy majątek w stosunku do uzyskiwanych przychodów. Wielu z nas było świadkami sytuacji, kiedy, co prawda zgodnie z obowiązującym prawem, kierowca nie pozwolił wsiąść do autobusu dziecku chcącemu jechać do szkoły, które nie posiadało ważnego biletu.
Przykładowo na podstawie uchwały nr XLIII/1040/2004 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 16 grudnia 2004 r. (ze zm.) oraz uchwały nr XLVII/1203/2005 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 11 kwietnia 2005 r. Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie dopuszcza, aby dzieci do czasu objęcia obowiązkiem szkolnym oraz dzieci sześcioletnie spełniające obowiązek szkolny nie dłużej niż do końca roku szkolnego, w którym kończą 7 lat, mogły korzystać z bezpłatnych przewozów komunikacją miejską. Przejazd do przedszkola staje się w tym momencie dużo tańszy, a zarazem wygodny. Niebywały krok ku polepszeniu standardów życia w Warszawie stanowią bezpłatne przejazdy dla dzieci z rodzin, w których jest czworo i więcej dzieci uczących się i będących na utrzymaniu rodziców (opiekunów prawnych), mieszkających stale na terenie m.st. Warszawy, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 20. roku życia.
Idąc śladem Zarządu Transportu Miejskiego w Warszawie, powinniśmy bliżej przyjrzeć się opisywanej sprawie i zastanowić się nad kwestią rozwiązania w naszym regionie problemu, którym jest często zbyt wysoki koszt biletów ponoszony przez najmłodszych uczniów i ich opiekunów w drodze do szkół, oraz kwestią rodzin wielodzietnych, których dzieci pełnią swój obywatelski obowiązek uczęszczania do placówek edukacyjnych. Uważam, że każde dziecko do ukończenia 10. roku życia powinno mieć zapewniony bezpłatny przejazd środkami komunikacji miejskiej do szkół. Poza tym apeluję, aby dzieciom z rodzin wielodzietnych zapewniony został bezpłatny transport do szkół i z powrotem na podstawie uprzednio wydanych uprawnień i po przedłożeniu odpowiednich dokumentów w określonej jednostce.
W związku z powyższym zapytuję uprzejmie:
1. Czy Ministerstwo Infrastruktury rozważało możliwość wprowadzenia za pomocą odpowiednich ustaw zmian umożliwiających przejazd do szkół i z powrotem dla dzieci do ukończenia 10. roku życia w obrębie KZK GOP z siedzibą w Katowicach oraz we wszystkich jednostkach komunikacyjnych całej Polski?
2. Czy Ministerstwo Infrastruktury rozważało możliwość pomocy rodzinom wielodzietnym poprzez zapewnienie im bezpłatnych przejazdów komunikacją miejską w drodze do szkół w obrębie gmin objętych przez KZK GOP?
Z wyrazami szacunku
Poseł Beata Małecka-Libera
Dąbrowa Górnicza, dnia 25 listopada 2009 r.