VI kadencja
Interpelacja nr 13171
do ministra pracy i polityki społecznej
w sprawie przepisów ustawy o dodatku i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach wydobywania rud uranu
Szanowna Pani Minister! Na mocy tejże ustawy żołnierzom: 1) zastępczej służby wojskowej, którzy w latach 1949-1959 byli przymusowo zatrudniani w kopalniach węgla, kamieniołomach oraz w zakładach pozyskiwania i wzbogacania rud uranowych, 2) z poboru w 1949 r., którzy byli wcieleni do ponadkontyngentowych brygad ˝Służby Polsce˝ i przymusowo zatrudniani w kopalniach węgla i kamieniołomach, 3) przymusowo zatrudnianym w batalionach budowlanych w latach 1949-1959 przysługuje świadczenie pieniężne (art. 1 ust. 1).
Swego rodzaju ograniczeniem realizacji tych i innych uprawnień jest uregulowanie art. 1 ust. 4 tej ustawy w brzmieniu: ˝Osobie uprawnionej jednocześnie do świadczenia pieniężnego, o którym mowa w ust. 1, do dodatku kombatanckiego lub świadczenia przysługującego w wysokości tego dodatku określonych w przepisach o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, do dodatku określonego w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników, a także do dodatku za tajne nauczanie przysługującego na podstawie odrębnych przepisów bądź do świadczenia pieniężnego określonego w przepisach o osobach deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR przysługuje tylko jedno z tych świadczeń lub jeden z tych dodatków - wyższy lub wybrany przez zainteresowanego˝.
Z punktu widzenia osób jednocześnie uprawnionych do pobierania przyznanego na mocy ustawy świadczenia oraz dodatków i świadczeń wymienionych w cytowanym art. 1 ust. 4 zaistniały zbieg nie powinien być podstawą do konieczności wyboru i wypłaty tylko jednego z nich. Przyznanie wspomnianych dodatków i świadczeń opiera się na przesłankach, mających swe źródło w odrębnych ustawach, odnoszących się do szczególnie bolesnej sytuacji historycznej. Z tego też względu problematyka ta zasięgiem podmiotowym obejmuje osoby wiekowe, w których poczuciu państwo polskie wartościuje okoliczności będące podstawą przyznania zadośćuczynienia finansowego. Bo jak - dla przykładu - porównać pobyt dziecka w obozie pracy nadzorowanym przez hitlerowców z doświadczeniem tej samej, dorosłej już osoby przymusowo zatrudnionej w batalionach budowlanych? Obie te sytuacje teoretycznie są podstawą do przyznania dwóch świadczeń, ale w praktyce tylko jedno z nich podlega wypłacie.
W związku z powyższym pragnę zwrócić się do Pani Minister z prośbą o rozważenie: Czy możliwym jest zniesienie ograniczenia dopuszczalnej liczby wypłat omawianych świadczeń i dodatków, wynikającego z art. 1 ust. 4?
Z wyrazami szacunku
Poseł Grzegorz Dolniak
Warszawa, dnia 30 listopada 2009 r.