VI kadencja
Odpowiedź ministra skarbu państwa - z upoważnienia prezesa Rady Ministrów -
na interpelację nr 11866
w sprawie zwolnień pracowniczych w spółce Ruch SA
Szanowny Panie Marszałku! W związku z interpelacją pana Krzysztofa Jurgiela, posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, w sprawie zwolnień pracowniczych w spółce Ruch SA uprzejmie wyjaśniam, co następuje:
Minister skarbu państwa reprezentujący Skarb Państwa w spółce Ruch SA wykonuje prawa z akcji na walnym zgromadzeniu jako jeden z wielu akcjonariuszy, zgodnie z postanowieniami Kodeksu spółek handlowych, i nie jest właściwy do rozpatrywania zażaleń dotyczących spraw spółki, które są zastrzeżone dla kompetencji zarządu. Ponadto pragnę wskazać, iż Ruch SA jest spółką publiczną prawa handlowego i powinna traktować wszystkich akcjonariuszy w sposób jednakowy niezależnie od liczby akcji, jakie posiadają w spółce.
Pomimo powyższych uwarunkowań, regulujących status ministra skarbu państwa w spółce, ministerstwo zwróciło się do zarządu spółki o wyjaśnienie kwestii poruszonych w interpelacji poselskiej pana Krzysztofa Jurgiela.
Z informacji uzyskanych od Zarządu spółki Ruch SA wynika, że trudna sytuacja spółki spowodowała konieczność przygotowania i wdrożenia programu restrukturyzacji spółki. Na wniosek organów statutowych zarząd opracował ˝Strategię 2008-2011˝, która wyznacza kierunki rozwoju spółki na najbliższe lata. Rada nadzorcza zaakceptowała przedmiotowy program w lutym 2009 r. Obecnie trwa wdrażanie ˝Strategii 2008-2011˝.
Zdaniem zarządu realizacja strategii powinna przynieść zdecydowaną poprawę sytuacji ekonomicznej i finansowej spółki już w roku 2010.
W związku z powyższym, odnosząc się do pytań pana posła, przedstawiam główne działania restrukturyzacyjne podjęte przez zarząd spółki.
1. Obniżenie kosztów i poprawa wyniku finansowego.
Sytuacja gospodarcza kraju, a w szczególności nasilające się tendencje rynkowe wskazujące na dalszy spadek sprzedaży prasy i wyrobów tytoniowych przyczyniły się w znacznej mierze do spadku uzyskiwanych przez spółkę przychodów ze sprzedaży.
Zarząd spółki poinformował, że sytuacja spółki, wobec wysokich kosztów wynagrodzeń będących najwyższą pozycją w strukturze kosztów spółki, pomimo szeregu podjętych działań restrukturyzacyjnych, w tym szerokiego planu naprawczego, jest nadal niekorzystna. Tendencje rynkowe, a w szczególności pogłębiony spadek na rynku sprzedaży prasy oraz zmniejszanie się opłacalności dystrybucji na rynku wyrobów tytoniowych negatywnie wpływają na perspektywy spółki. Konsekwencją tej sytuacji jest spadek poziomu generowanej przez spółkę marży, czemu nie towarzyszy adekwatne obniżenie kosztów działalności. Mimo że w wyniku działań restrukturyzacyjnych spółka zdołała ograniczyć koszty ogólnozakładowe w stopniu niemal porównywalnym do spadku marży, to nadal następuje wzrost poziomu kosztów handlowych. Sytuacja ta może stanowić realne zagrożenie dla prób odzyskania rentowności działalności operacyjnej, a w konsekwencji - dla płynności finansowej spółki. W konsekwencji systematycznego pogarszania sytuacji finansowo-ekonomicznej spółki, widocznego w opublikowanych przez spółkę wynikach za IV kwartał 2008 r. oraz za I i II kwartał 2009 r., kluczową dla przywrócenia rentowności operacyjnej spółki jest dalsza restrukturyzacja kosztowa, w tym w szczególności restrukturyzacja zatrudnienia. Ograniczenie kosztów handlowych, restrukturyzacja zatrudnienia jak również konsolidacja poszczególnych jednostek organizacyjnych są warunkiem koniecznym przetrwania Ruch SA.
2. Zmniejszenie zatrudnienia.
W dniu 10 sierpnia 2009 r. zarząd spółki rozpoczął proces zwolnień zbiorowych w spółce. Zarząd zakłada redukcję zatrudnienia w Ruch SA o 764 osoby (ok. 16,4% zatrudnionych na dzień 1 sierpnia 2009 r.) w terminie do końca listopada 2009 r. (przy założeniu skrócenia okresu wypowiedzenia). Zdaniem zarządu spółki działanie to powinno przynieść oszczędności w kosztach wynagrodzeń ok. 3 mln zł miesięcznie. Wstępnie szacowany koszt realizacji zwolnień wyniesie ok. 35,7 mln zł. Spółka utworzyła w 2008 r. rezerwę w kwocie 22,12 mln zł z tytułu zobowiązań na świadczenia pracownicze. Program zwolnień grupowych został przedstawiony do konsultacji społecznych. W wyniku negocjacji zarówno z radą pracowników, jak i zakładowymi organizacjami związkowymi ograniczono liczbę osób zwalnianych do 617. Zarząd spółki, nie uzyskawszy ostatecznego porozumienia ze związkami zawodowymi, wydał Regulamin Zwolnień Grupowych. W regulaminie określono kryteria doboru pracowników do zwolnień, a także prowadzenie działań osłonowych na rzecz zwalnianych pracowników. Na terenie jednostek organizacyjnych zostały utworzone punkty konsultacyjne dla pracowników objętych zwolnieniami grupowymi. W punktach tych pracownik otrzymuje pomoc w swoich działaniach dotyczących poszukiwania nowej pracy, a także wszelkie informacje prawne związane z procesem zwolnień grupowych.
Ponadto zwalnianym pracownikom wypłacane są odprawy zgodnie z art. 8 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z pracownikami z przyczyn niedotyczących pracowników, a także odszkodowania przewidziane w porozumieniu w sprawie zakończenia sporu zbiorowego z dnia 13 czerwca 2005 r. Średnia kwota odszkodowania wynikająca z przedmiotowego porozumienia przypadająca na jednego pracownika wynosi około 53 000 zł.
3. Działania restrukturyzacyjne w oddziałach.
Oddziały spółki realizują proces restrukturyzacji oddziałów, jak również uzgodnione działania prosprzedażowe, jednocześnie prowadzą działania związane ze zmianami organizacyjnymi wynikającymi z implementacji dwuszczeblowej struktury organizacyjnej.
Zdaniem zarządu wprowadzona zmiana struktury organizacyjnej spółki wynikała z opracowanej skuteczniejszej i oszczędniejszej struktury organizacyjnej. Restrukturyzacja przedsiębiorstwa ma przede wszystkim charakter restrukturyzacji naprawczej. Likwidacja jednego szczebla zarządzania upraszcza strukturę organizacyjną spółki, pozwalając z jednej strony na racjonalne obniżenie kosztów, z drugiej zaś umożliwia efektywniejsze zarządzanie. Zmiany organizacyjne, które są konsekwencją przyjętej przez zarząd i zatwierdzonej przez Radę Nadzorczą Ruch SA ˝Strategii spółki na lata 2008-2011˝, skutkują ograniczaniem kosztów wynagrodzeń.
W dniu 19 maja 2009 r. zarząd przyjął koncepcję przekształcenia struktury organizacyjnej Ruch SA. Z uwagi na niską efektywność struktury organizacyjnej w poprzednim kształcie istotne było jej przemodelowanie z uwzględnieniem:
1) zachowania dotychczasowych kierunków zmian organizacyjnych,
2) zmniejszenia liczby szczebli zarządzania,
3) zmniejszenie liczby jednostek, komórek organizacyjnych oraz stanowisk kierowniczych,
4) zorientowania regionów sprzedaży na realizację celów sprzedaży,
5) specjalizacji jednostek organizacyjnych: Centrala - do obsługi funkcjonowania spółki, region sprzedaży - o charakterze sprzedażowym,
6) alokacji usług w zakresie: nadziałów i zwrotów prasy, administracji kadrowo-płacowej, informatyki, obsługi prawnej i ochrony przeciw pożarowej.
4. Zmiana struktury organizacyjnej spółki.
Planowana restrukturyzacja organizacji przedsiębiorstwa ma przede wszystkim charakter restrukturyzacji kosztowo-naprawczej. Pod kątem funkcjonalnym zakłada się likwidację jednego szczebla zarządzania (zespołów) i radykalne zmniejszenie liczby stanowisk kierowniczych, spłaszczenie i uproszczenie struktury organizacyjnej spółki, co pozwoli z jednej strony na obniżenie kosztów, z drugiej umożliwi efektywniejsze zarządzanie.
W dniu 7 sierpnia 2009 r. w ramach wdrożenia dwuszczeblowej struktury organizacyjnej zarząd spółki podjął uchwałę w sprawie likwidacji dotychczasowych oddziałów Ruch SA, utworzenia 14 regionów sprzedaży oraz wprowadzenia Regulaminu Organizacyjnego Regionu Sprzedaży określającego wewnętrzną strukturę organizacyjną, zasady i funkcjonowanie regionu sprzedaży. Zmiany organizacyjne weszły w życie od 1 września 2009 r.
Jak wynika z wyżej przedstawionej informacji, rzeczywistym powodem zwolnień w Ruch SA jest wyłącznie zła sytuacja ekonomiczno-finansowa. Zarząd prowadzi różnorodne działania zmierzające do ograniczenia kosztów działalności spółki, do których należą m.in. negocjacje z wydawcami i dostawcami towarów pozaprasowych dążące do weryfikacji obowiązujących umów i uzyskania korzystniejszych warunków współpracy, zwiększenie efektywności w zakresie gospodarki nieruchomościami będącymi w zasobach spółki, wdrażanie i sukcesywna realizacja planu naprawczego we wszystkich obszarach działalności Ruch SA. Tak więc proces zwolnień grupowych jest wyłącznie jednym z wielu elementów składających się na działania podejmowane w celu uzyskania poprawy wyniku finansowego i organizacji spółki.
Jednocześnie chciałbym podkreślić, że doceniam ogromną rolę i troskę o losy spółki i jej pracowników. Wyrażam przekonanie, że stworzenie przychylnego programowi restrukturyzacji klimatu społecznego ułatwi jego przeprowadzenie i daje większe szanse na poprawienie sytuacji ekonomicznej spółki.
Z poważaniem
Minister
Aleksander Grad
Warszawa, dnia 30 października 2009 r.