VI kadencja

Odpowiedź zastępcy prokuratora generalnego

na interpelację nr 4035

w sprawie postępowań karnych wobec posiadaczy broni gazowej bez pozwolenia

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na przekazaną przy piśmie nr SPS-023-4035/08 interpelację posłów Beaty Kempy, Barbary Bartuś, Dariusza Seligi, Krzysztofa Sońty i Roberta Telusa z dnia 10 kwietnia 2008 r. w sprawie postępowań karnych wobec posiadaczy broni gazowej bez zezwolenia, w zakresie pytania pierwszego interpelacji uprzejmie przedstawiam następujące stanowisko.

   Rozporządzeniem ministra spraw wewnętrznych i administracji z 29 października 1990 r. (Dz. U. Nr 76, poz. 452) w sprawie określenia organów właściwych do wydawania pozwoleń na broń, ustalania wzorów pozwoleń na broń oraz określenia istotnych części broni i amunicji zostały określone m.in. zasady udzielania pozwoleń na broń, w tym broń gazową. Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia pozwolenia na broń myśliwską wydawane były na okres od 1 roku do 5 lat, a na pozostałe rodzaje broni, w tym broń gazową, na okres od 1 roku do 3 lat.

   Trybunał Konstytucyjny orzeczeniem nr OTK 1993/32 z 28 września 1993 r. uznał, że przepis § 2 ust. 1 i 2 pkt 5 jest niezgodny z przepisami art. 5 ust. 3 ustawy z 31 stycznia 1961 r. o broni, amunicji i materiałach wybuchowych (Dz. U. z 1961 r. Nr 6, poz. 43; zm.: 1983 r. Nr 6, poz. 35; z 1988 r. Nr 41, poz. 324 oraz 1989 r. Nr 35, poz. 192) i art. 56 ust. 3 ustawy konstytucyjnej z 17 października 1992 r. Trybunał uznał również, że przepis § 5 ww. rozporządzenia z 29 października 1990 r. jest niezgodny z art. 5 ust. 3 ustawy z 31 stycznia 1961 r. o broni, amunicji i materiałach wybuchowych, a także z art. 56 ust. 3 ustawy konstytucyjnej z 17 października 1992 r.

   Równocześnie Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że na podstawie art. 9 ust. 1 i art. 10 ust. 1 ustawy z 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. z 1991 r. Nr 109, poz. 470; zm. z 1993 r. Nr 47, poz. 213), wymienione przepisy § 2 ust. 1 i 2 pkt 5 oraz § 5 powołanego rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych z 29 października 1990 r. podlegają zmianie bądź uchyleniu zgodnie z treścią orzeczenia nie później niż w terminie 3 miesięcy od przedłożenia orzeczenia ministrowi spraw wewnętrznych. W przeciwnym razie przepisy te tracą moc z upływem wspomnianego 3-miesięcznego terminu.

   Biorąc powyższe pod uwagę, minister spraw wewnętrznych, realizując omawiane wyżej orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego rozporządzeniem z 11 stycznia 1994 r. (Dz. U. Nr 5, poz. 22), zmienił rozporządzenie z 29 października 1990 r. poprzez skreślenie ust. 1 i pkt 5 ust. 2 w § 2 oraz § 5 rozporządzenia. Od chwili wejścia w życie rozporządzenia z 11 stycznia 1994 r. pozwolenia na broń gazową wydaje się bezterminowo, zaś pozwolenia wydane na czas określony zyskały status bezterminowych.

   Reasumując, w Ministerstwie Sprawiedliwości nie przewiduje się obecnie podjęcia prac legislacyjnych nad wyłączeniem broni gazowej z katalogu broni palnej, o którym mowa w art. 4 ustawy z 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2004 r. Nr 52, poz. 525, z późn. zm.).

   W zakresie pytania drugiego interpelacji uprzejmie informuję, iż uzyskano informację z Prokuratury Apelacyjnej w Łodzi na temat postępowań przygotowawczych dotyczących tej tematyki prowadzonych na terenie działania tejże prokuratury.

   W ocenie prokuratora apelacyjnego w Łodzi jak i właściwych prokuratorów okręgowych nadzorujących postępowania o przestępstwo z art. 263 § 2 K. k., czyli o nielegalne posiadanie bronki palnej, w zakresie posiadania broni gazowej, w związku z prowadzeniem powyższych postępowań nie wystąpiły przypadki nielegalności działań organów ścigania, braku nadzoru czy też nadinterpretacji prawa.

   Postępowania były prowadzone rzetelnie i wnikliwie. W przypadku wykluczenia zaistnienia przestępstwa bądź stwierdzenia znikomej społecznej szkodliwości czynu postępowania były umarzane. W sprawach poddanych już ocenie sądu słuszność decyzji o przedstawieniu zarzutów i oskarżeniu znalazła potwierdzenie w wyrokach skazujących. Stwierdzenie powyższe dotyczy także jednostek podległych Prokuraturze Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim, w tym Prokuratury Rejonowej w Opocznie.

   Informacja o tego typu przestępstwach wypływała najczęściej ze służb policyjnych, a prokuratury stosownie do obowiązującej zasady legalizmu określonej w art. 10 K. p. k., nakładającej na wskazane organy obowiązek wszczęcia i przeprowadzenia postępowania przygotowawczego o czyn ścigany z urzędu, wdrażały postępowania przygotowawcze. Bierność ze strony organów ścigania w tym aspekcie mogłaby więc zostać oceniona jako naruszenie prawa.

   Art. 263 § 2 K. k. penalizuje posiadanie broni palnej lub amunicji bez wymaganego zezwolenia. Jest to dyspozycja o charakterze zależnym, której treść normatywną wypełniają przepisy określające pojęcie broni palnej i amunicji. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji do kategorii broni palnej zalicza się broń bojową, myśliwską, sportową, gazową, alarmową i sygnałową.

   Pomimo wcześniejszych rozbieżności w doktrynie i judykaturze co do tego, czy broń gazową należy klasyfikować do kategorii broni palnej Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z 29 stycznia 2004 r. (1 KZP 39/03, OSNKW 2004, Nr 2, poz. 13) jednoznacznie uznał, że broń gazowa jest bronią palną w rozumieniu art. 263 § 2 K. k.

   Za nielegalne posiadanie broni palnej, a więc posiadanie bez wymaganego zezwolenia, należy uznać wszystkie przypadki posiadania takiej broni bez wcześniejszego uzyskania takiego zezwolenia, po jego utracie w trybie administracyjnym jak również po wygaśnięciu terminu jego ważności. Opierając się więc na obowiązujących przepisach prawnych, organy ścigania zobowiązane są do stosownej reakcji w sytuacji nielegalnego posiadania broni palnej, a tym samym do prowadzenia postępowania przygotowawczego opartego o kwalifikację prawną z art. 263 § 2 K. k.

   Odrębnym zagadnieniem jest natomiast indywidualna kwestia sposobu zakończenia takiego postępowania oraz proponowanych przez organy prokuratorskie wniosków karnych, która powinna być dostosowana do każdego takiego jednostkowego przypadku.

   W okręgu apelacji łódzkiej prowadzono kilkadziesiąt postępowań z omawianego zakresu, z czego w ok. 70% spraw odmówiono wszczęcia postępowania bądź umorzono postępowanie przygotowawcze. W pozostałym zakresie skierowano akty oskarżenia do właściwych sądów i uzyskano wyroki skazujące. Zaznaczyć należy, iż postępowania były umarzane z różnych przyczyn, w tym również z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość czynu, co wskazuje na rozwagę prokuratorów w ocenie poszczególnych przypadków.

   Z wyrazami szacunku

   Zastępca Prokuratora Generalnego

   Jerzy Szymański

   Warszawa, dnia 30 lipca 2008 r.