VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 17999

w sprawie realizacji dokumentu ˝Polityka energetyczna Polski do 2030 r.˝ oraz wykorzystania odnawialnych źródeł energii w Polsce w kontekście przepisów wspólnotowych

   Szanowny Panie Marszałku! Nawiązując do pisma z dnia 22 września 2010 r. (znak: SPS-023-17999/10), przedstawiam poniżej wyjaśnienia, a także dokumenty i opracowania statystyczne dotyczące kwestii podniesionych w interpelacji pana posła Dawida Jackiewicza związanych z realizacją ˝Polityki energetycznej Polski do 2030 r.˝ oraz wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii (OZE) w Polsce w kontekście przepisów wspólnotowych.

   1. Czy rząd prowadzi inwentaryzację już istniejących OZE, monitoruje OZE będące w trakcie realizacji budowlanej posiadające już zezwolenia na budowę lub posiadające zgodę na przyłączenie do wspólnej sieci, które pozwolą wypełnić dyrektywy unijne? Jeśli tak, proszę o udostępnienie mi dotąd zgromadzonych w tym zakresie danych.

   W odpowiedzi na powyższe kwestie należy wyjaśnić, że minister gospodarki jest naczelnym organem administracji rządowej w sprawach polityki energetycznej państwa na podstawie przepisu art. 12 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, z późn. zm.). Minister gospodarki realizuje swoje obowiązki poprzez opracowywanie co 4 lata polityki energetycznej państwa na okres nie krótszy niż 20 lat. Obowiązującym dokumentem strategicznym w zakresie rozwoju energetyki państwa jest ˝Polityka energetyczna Polski do 2030 r.˝ uchwalona przez Radę Ministrów w dniu 10 listopada 2009 r. Jednym z priorytetów tej strategii jest zapewnienie osiągnięcia przez Polskę w 2020 r. co najmniej 15% udziału energii z odnawialnych źródeł w zużyciu energii finalnej brutto. Zobowiązanie osiągnięcia powyższego celu wynika bezpośrednio z dyrektywy 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych. W ramach realizacji zobowiązań zawartych w dyrektywie 2009/28/WE w Ministerstwie Gospodarki opracowano projekt ˝Krajowego planu działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych˝, tzw. Action Plan. Action Plan określa krajowe cele w zakresie udziału energii ze źródeł odnawialnych zużyte w sektorze transportowym, sektorze energii elektrycznej, sektorze ogrzewania i chłodzenia w 2020 r. W projekcie Action Plan przyjęto, iż osiągnięcie powyższego celu oparte będzie o dwa filary zasobów dostępnych i możliwych do wykorzystania w Polsce - poprzez wzrost produkcji energii elektrycznej z generacji wiatrowej oraz większe wykorzystanie energetyczne biomasy.

   Z kolei realizacja działań polegających na inwentaryzacji istniejących już OZE, a także monitorowaniu rozwoju inwestycji w OZE została powierzona prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki (prezesowi URE), który jest centralnym organem administracji rządowej. Prezes URE na podstawie kompetencji określonych w art. 23 ust. 2 ustawy Prawo energetyczne m.in.: kontroluje wykonanie obowiązku zakupu energii elektrycznej z OZE; uzgadnia projekty planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych, organizuje i przeprowadza przetargi w zakresie budowy nowych mocy wytwórczych energii elektrycznej i realizacji przedsięwzięć zmniejszających zapotrzebowanie na energię elektryczną; rozstrzyga spory w zakresie odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci; współdziała z właściwymi organami w przeciwdziałaniu praktykom przedsiębiorstw energetycznych ograniczającym konkurencję; zbiera i przetwarza informacje dotyczące przedsiębiorstw energetycznych; gromadzi informacje o projektach inwestycyjnych będących w obszarze zainteresowania Unii Europejskiej i przekazuje je do Komisji Europejskiej; monitoruje funkcjonowanie systemu elektroenergetycznego. Prezes URE jest również zobowiązany do przeprowadzenia badań statystycznych w zakresie OZE w ramach ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. Nr 88, poz. 439, z późn. zm.). Dane z zakresu OZE gromadzone są w ramach prowadzonego przez ministra gospodarki i prezesa URE badania statystycznego 1.44.02 ˝Elektroenergetyka i ciepłownictwo˝. Dane te dotyczą m.in. wielkości produkcji energii elektrycznej i mocy zainstalowanych aktualnie działających OZE, jak również nowych źródeł odnawialnych oraz planowanych przyłączeń. Informacje te publikowane są przez Agencję Rynku Energii SA (ARE SA) m.in. w opracowaniu pn. ˝Planowane przyłączenia źródeł odnawialnych˝, zawierającym informacje o OZE, dla których OSD wydali warunki przyłączenia w okresie minionego półrocza, a także dane o rodzajach OZE, przewidywanych mocach zainstalowanych, napięciu sieci, przewidywanym roku uruchomienia, lokalizacji, ponadto o mocach zainstalowanych i produkcji energii elektrycznej działających już OZE. Najnowsze wydanie powyższej publikacji półrocznej przedkładam w załączeniu*⁾. Załączam dodatkowe bardzo interesujące materiały analityczne oraz opracowania statystyczne. Informuję ponadto, iż ARE SA opracowuje inne specjalistyczne publikacje, takie jak ˝Informacja statystyczna o energii elektrycznej˝, ˝Statystyka elektroenergetyki polskiej˝, które są odpłatne i można je zamówić na stronie internetowej www.cire.pl/sklepare.

   2. Czy rząd, prowadząc nadzór nad spółkami Skarbu Państwa, monitoruje zaangażowanie spółek w tworzenie nowych odnawialnych źródeł energii?

   Wyjaśnienia wymaga, iż nadzór właścicielski nad spółkami Skarbu Państwa sprawuje minister Skarbu Państwa. Jednakże, nie przekraczając kompetencji wynikających z właściwości w sprawie, można stwierdzić, iż spółki, działając na podstawie przepisów prawa handlowego, podejmują za pomocą wyznaczonych do tego organów samodzielne decyzje w zakresie opłacalności prowadzonej działalności oraz podejmowanych planów inwestycyjnych. Monitorowanie zaangażowania spółek należących do Skarbu Państwa w tworzenie nowych mocy wykorzystujących odnawialne źródła energii odbywa się na ogólnych zasadach monitorowania wszystkich zakładów energetycznych inwestujących w rozwój energetyki odnawialnej.

   3. Czy działania mające na celu wypełnienie dyrektyw unijnych prowadzone są tylko w oparciu o spółki Skarbu Państwa, czy także na bazie innych, prywatnych inwestycji w OZE?

   Minister gospodarki poprzez tworzone przepisy prawne zachęca wszystkich inwestorów do podejmowania działań w zakresie rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce. Powyższe działania mają na celu wypełnienie postanowień m.in. dyrektywy 2009/28/WE i prowadzone są w oparciu o mechanizmy rynkowe adresowane zarówno do spółek Skarbu Państwa, jak i do innych podmiotów prywatnych, bez preferencji pod kątem struktury własności podmiotu. Podstawą ww. działań jest zapewnienie inwestorom optymalnych, opartych na mechanizmach rynkowych warunków do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie produkcji energii elektrycznej przy wykorzystaniu energii ze źródeł odnawialnych. Mechanizmy wsparcia zawarte są w przepisach ustawy Prawo energetyczne wraz z aktami wykonawczymi. Ustawa Prawo energetyczne określa główny mechanizm wsparcia pośredniego dla przedsiębiorców wytwarzających energię elektryczną ze źródeł odnawialnych, który opiera się na obowiązkowym zakupie przez sprzedawcę z urzędu wytworzonej energii elektrycznej oraz wydawaniu przez prezesa URE świadectw pochodzenia na tę energię. Ze świadectw pochodzenia wynikają prawa majątkowe stanowiące przedmiot m.in. obrotu na Towarowej Giełdzie Energii SA (TGE SA). Jednocześnie przedsiębiorstwa prowadzące działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu lub obrocie energią elektryczną i sprzedające tę energię odbiorcom końcowym mają obowiązek nabycia i przedstawienia do umorzenia prezesowi URE świadectw pochodzenia lub uiszczenia opłaty zastępczej.

   4. Czy spółki Skarbu Państwa wykorzystują możliwość budowy nowych OZE we współpracy z polskimi podmiotami prywatnymi (lub tymi posiadającymi kapitał zagraniczny), mając na celu rozwój przedsiębiorstw i wypełnienie dyrektyw w zakresie polityki energetycznej i ochrony środowiska?

   Należy stwierdzić, iż system świadectw pochodzenia zapewnia znaczące wsparcie dla producentów energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych i wprowadza mechanizmy rynkowe sprzyjające optymalnemu i efektywnemu kosztowo rozwojowi energetyki odnawialnej. Ocena działania tego mechanizmu wskazuje, iż jest to rozwiązanie korzystne dla inwestorów dysponujących zarówno kapitałem polskim, jak i zagranicznym. Mechanizm wsparcia oparty na wydawaniu świadectw pochodzenia dla energii elektrycznej z OZE daje istotny impuls dla nowych inwestycji, a tym samym dla rozwoju wykorzystania odnawialnych źródeł energii, co w konsekwencji, jak wskazują obserwacje rynku, przekłada się na wzrost mocy zainstalowanej źródeł wykorzystujących zasoby odnawialne i wzrost produkcji energii elektrycznej w tych źródłach. Zaangażowanie spółek Skarbu Państwa w budowę nowych mocy wykorzystujących OZE we współpracy z polskimi podmiotami prywatnymi (lub posiadającymi kapitał zagraniczny) opiera się na mechanizmach rynkowych i należy do autonomicznych kompetencji organów zarządczych tych spółek.

   Przedstawiając powyższe informacje, wyrażam przekonanie, że stanowią one wyczerpującą odpowiedź na kwestie zawarte w przedmiotowej interpelacji.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Joanna Strzelec-Łobodzińska

   Warszawa, dnia 18 października 2010 r.