VI kadencja
Odpowiedź prokuratora krajowego, zastępcy prokuratora generalnego - z upoważnienia ministra -
na zapytanie nr 4694
w sprawie nadzoru nad postępowaniem Prokuratury Rejonowej Wschód w Radomiu (sygn. akt 2 Ds. 877/09) ze względu na czynności przez nią podejmowane, których legalność budzi uzasadnioną wątpliwość w świetle obowiązujących przepisów prawa
Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na przekazane przy piśmie z dnia 14 września 2009 r. (SPS-024-4694/09) zapytanie pana posła Krzysztofa Sońty w sprawie nadzoru nad postępowaniem 1Ds. 877/09 Prokuratury Rejonowej Radom-Wschód w Radomiu ze względu na czynności przez nią podejmowane, których legalność budzi uzasadnioną wątpliwość w świetle obowiązujących przepisów prawa, uprzejmie informuję, co następuje.
Postępowanie przygotowawcze 1Ds. 877/09 Prokuratury Rejonowej Radom-Wschód w Radomiu przeciwko A. M. podejrzanej o czyn z art. 276 K.k. zostało objęte zwierzchnim nadzorem służbowym Prokuratury Okręgowej w Radomiu i w ramach sprawowanego nadzoru dokonano badania akt tej sprawy.
Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż postępowanie zostało zainicjowane zawiadomieniem o przestępstwie złożonym w dniu 29 kwietnia 2009 r. przez przedstawicieli spółki cywilnej Luk-Mapa (zarządcę Wspólnoty Mieszkaniowej budynku znajdującego się w Radomiu przy ul. 25 Czerwca 18) wskazującym, że były zarządca tej nieruchomości - A. M. odmawia wydania dokumentacji technicznej oraz finansowo-księgowej tejże wspólnoty mieszkaniowej.
Osoby reprezentujące nowego zarządcę wspólnoty w treści zawiadomienia o przestępstwie podniosły, iż pozostający w ich zarządzie budynek wymaga podjęcia natychmiastowych prac remontowych, których nieprzeprowadzenie, jak wynika z posiadanych opinii, zagraża życiu i zdrowiu mieszkańców budynku. Dotyczyło to zwłaszcza konieczności remontu instalacji kanalizacyjnej, udrożnienia w budynku przewodów wentylacyjnych i dymowych oraz remontu dachu. Odmowa przekazania wskazanej wyżej dokumentacji przez poprzedniego zarządcę tej nieruchomości - A. M., zdaniem zawiadamiających o przestępstwie, uniemożliwiała sprawowanie zarządu przez nowego zarządcę ustanowionego przez sąd.
Z akt sprawy wynika, że w dniu 22 sierpnia 2008 r. został złożony do Sądu Rejonowego w Radomiu Wydział I Cywilny wniosek o ustanowienie zarządcy przymusowego dla wspólnoty mieszkaniowej ww. nieruchomości. W uzasadnieniu złożonego wniosku podniesiono, iż od czerwca 2008 r. wspólnota mieszkaniowa pozostaje bez zarządcy w związku z rezygnacją złożoną przez poprzedniego zarządcę A. M.
Postanowieniem z dnia 1 października 2008 r. Sąd Rejonowy w Radomiu, w sprawie sygn. I Ns 871/08, udzielił zabezpieczenia roszczenia w ten sposób, że powierzył sprawowanie zarządu nad Wspólnotą Mieszkaniową przy ul. 25 Czerwca 18 w Radomiu wspomnianej wyżej spółce cywilnej do czasu prawomocnego zakończenia postępowania o ustanowienie zarządcy przymusowego. Z kolei postanowieniem z dnia 23 marca 2009 r. tenże sąd zawiesił postępowanie w tej sprawie w związku z nieujawnieniem spadkobierców jednego z członków wspólnoty mieszkaniowej.
Nowy tymczasowy zarządca, ustanowiony przez sąd, pismami z dnia 16 i 28 października 2008 r., jak również telefonicznie, wzywał A. M. do przekazania dokumentacji dotyczącej wspólnoty mieszkaniowej. Dokumentów tych A. M. nie wydała.
W dniu 26 maja 2009 r. przyjęto od G. S., reprezentującej zarządcę, protokół ustnego zawiadomienia o przestępstwie i ustalono, że A. M. nadal nie przekazała dokumentacji wspólnocie.
Postępowanie przygotowawcze o czyn z art. 276 K.k. zostało wszczęte w dniu 30 maja 2009 r.
W dniach 10 i 14 lipca 2009 r. prokurator osobiście przesłuchał w charakterze świadka, z uprzedzeniem o treści art. 183 § 1 K.p.k. A. M., która przyznała, że nadal jest w posiadaniu dokumentacji wspólnoty. Potwierdziła również, że nowy zarządca zwracał się do niej zarówno pisemnie, jak i telefonicznie o wydanie dokumentacji. Nie zwróciła jej jednak, gdyż dowiedziała się o doniesieniu złożonym na nią do prokuratury, w którym zarzucono jej nieprawidłowości podczas sprawowania przez nią zarządu. Zadeklarowała, że odda dokumentację, jednakże nowemu zarządcy, do którego będzie miała zaufanie, nie zaś obecnemu zarządcy, do którego nie ma zaufania.
W tej sytuacji prokurator rejonowy Radom-Wschód w Radomiu w dniu 24 sierpnia 2009 r. wydał postanowienie o przedstawieniu A. M. zarzutu popełnienia występku z art. 276 K.k. oraz tego samego dnia na podstawie art. 217§ 1, art. 219 § 1 i 2 oraz art. 220 K.p.k., postanowienie o zażądaniu od A. M. wydania dokumentacji wspólnoty mieszkaniowej. W treści wydanego postanowienia prokurator zamieścił dyspozycję, że w razie odmowy dobrowolnego wydania dokumentów należy przeprowadzić przeszukanie w celu ich odebrania. Wykonanie postanowienia zlecono funkcjonariuszom Policji.
W celu realizacji wydanego przez prokuratora postanowienia w dniu 7 września 2009 r. funkcjonariusze Komisariatu I Policji w Radomiu udali się do miejsca zamieszkania A. M., zastając w nim R. M.
Funkcjonariusze Policji, okazując postanowienie prokuratora, wezwali R. M. do dobrowolnego wydania dokumentacji wspólnoty mieszkaniowej, którą wymieniony wydał. Z czynności tej sporządzony został protokół, jednakże zamiast protokołu przyjęcia przekazanych dokumentów sporządzono protokół przeszukania, co uznać należy za nieprawidłowość.
W związku z dobrowolnym wydaniem dokumentów funkcjonariuszom Policji nie dokonywano faktycznego przeszukania pomieszczeń zajmowanych przez A. M. Nadto, jak wynika z treści sporządzonego protokołu, R. M. nie wniósł zastrzeżeń co do sposobu przeprowadzenia czynności przez policję.
Zabezpieczone dokumenty uznano w sprawie za dowody rzeczowe, wydając jednocześnie dyspozycję przekazania ich nowemu zarządcy.
Odnosząc się do zarzutu dotyczącego braku uprawnień nowego, ustanowionego przez sąd tymczasowego zarządcy nieruchomości do przejęcia od A. M. całej kompletnej dokumentacji wspólnoty mieszkaniowej, należy stwierdzić, iż sąd, ustanawiając nowego tymczasowego zarządcę Wspólnoty Mieszkaniowej w Radomiu przy ul. 25 Czerwca 18, w treści wydanego postanowienia o powierzeniu mu sprawowania zarządu nie nałożył na niego jakichkolwiek ograniczeń w tym zakresie. W oparciu o dokonane w sprawie ustalenia uznać zatem należy, iż podmiotem uprawnionym do dysponowania dokumentacją wspólnoty mieszkaniowej jest wyłącznie ustanowiony przez sąd nowy tymczasowy zarządca, natomiast były zarządca, A. M., po ustanowieniu przez sąd nowego zarządy nieruchomości nie była uprawniona do posiadania tychże dokumentów, a tym bardziej niczym nieuzasadniona była jej postawa polegająca na odmowie ich wydania nowemu zarządcy wspólnoty mieszkaniowej.
W świetle okoliczności niniejszej sprawy wydanie przez prokuratora postanowienia o żądaniu wydania od A. M. dokumentów wspólnoty mieszkaniowej należy uznać za uzasadnione, gdyż prokurator działał w ramach przysługujących mu uprawnień procesowych.
Na marginesie dodać należy, iż w Prokuraturze Rejonowej Radom-Wschód w Radomiu prowadzone jest również, wszczęte w dniu 17 października 2008 r. postępowanie 2Ds. 1201/09 dotyczące niedopełnienia obowiązków przez A. M., byłego zarządcę Wspólnoty Mieszkaniowej w Radomiu przy ul. 25 Czerwca 18 w okresie sprawowanego przez nią zarządu nieruchomością i wyrządzenia wspólnocie znacznej szkody majątkowej, to jest o czyn z art. 296§ 1 K.k.
W toku tego postępowania, zakończonego pierwotnie wydaniem w dniu 23 lutego 2009 r. postanowienia o jego umorzeniu, które następnie, po rozpoznaniu zażalenia, zostało przez sąd uchylone, A. M. została przesłuchana dwukrotnie, w dn. 10 grudnia 2008 r. i 17 kwietnia 2009 r. w charakterze świadka. W sprawie tej, na jej wcześniejszym etapie, prokurator nie podejmował czynności mających na celu zabezpieczenie całości dokumentacji wspólnoty mieszkaniowej. Czynności takie, zgodnie z zaleceniem sądu, podjęte zostały w tej sprawie dopiero po uchyleniu w dniu 18 czerwca 2009 r. przez tenże sąd postanowienia o umorzeniu postępowania przygotowawczego.
Jak wynika z akt tego postępowania, podjęte przez funkcjonariuszy Policji w tym kierunku czynności w lipcu i sierpniu 2009 r. okazały się bezskuteczne. Z treści sporządzonych przez funkcjonariuszy Policji notatek urzędowych wynika, że w okresie tym A. M. nie dostarczyła żądanej dokumentacji wspólnoty mieszkaniowej, uzasadniając to chorobą swojego dziecka bądź pobytem na urlopie.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że prokurator rejonowy Radom-Wschód w Radomiu nie był inicjatorem upublicznienia w mediach faktu przeszukania mieszkania A. M., odpowiadając natomiast na pytanie dziennikarza, potwierdził, iż taka czynność miała miejsce.
Należy nadmienić, iż A. M. złożyła zażalenie na postanowienie prokuratora z dnia 24 sierpnia 2009 r. o żądaniu wydania od niej dokumentów wspólnoty mieszkaniowej, zarzucając jego bezpodstawność, które dotychczas nie zostało rozpoznane przez sąd.
Z wyrazami szacunku
Prokurator krajowy, zastępca prokuratora generalnego
Edward Zalewski
Warszawa, dnia 7 października 2009 r.