VI kadencja
Odpowiedź ministra skarbu państwa
na zapytanie nr 3356
w sprawie sytuacji Zakładów Azotowych Anwil SA we Włocławku
Szanowny Panie Marszałku! W związku z zapylaniem poselskim pani poseł Domiceli Kopaczewskiej przysłanym przy piśmie (znak: SPS-024-3356/09) z dnia 13 lutego 2009 r. w sprawie sytuacji Zakładów Azotowych Anwil SA we Włocławku przedkładam wyjaśnienia do pytań zawartych w przedmiotowej interwencji.
Pozycja Zakładów Azotowych Anwil SA na rynku, zarówno w aspekcie ekonomicznym, jak i finansowym, jest niezaprzeczalna. Systematyczny i konsekwentny proces przywracania spółce pełnej efektywności i rentowności, wielowątkowa restrukturyzacja i działania zmierzające do ochrony środowiska w pełni zasługują na uznanie. Należy zgodzić się, że spółka Zakłady Azotowe Anwil SA zasługuje dziś na miano pioniera restrukturyzacji w polskiej chemii. Jednym z elementów naprawy spółki była rekonfiguracja właścicielska, w wyniku której PKN Orlen SA (wówczas Petrochemia Płock) przejął większościowy pakiet akcji firmy.
PKN Orlen wskazywał w strategii, że jest i będzie przede wszystkim spółką paliwową posiadającą ambicje odgrywania roli lidera w tej części Europy w zakresie przerobu ropy naftowej i dystrybucji produktów ropopochodnych, tym bardziej nie zamierza pełnić roli integratora polskiej branży chemicznej, której nawozowa część nie stanowi dla spółki podstawowej działalności operacyjnej.
Należy podkreślić, iż sprzedaż Anwil SA stanowi suwerenną decyzję Zarządu PKN Orlen SA wynikającą ze strategii rozwoju spółki. Koncepcja sprzedaży Anwil SA (podobnie jak Polkomtel) wpisuje się w założenia aktualnej strategii grupy PKN Orlen SA na lata 2009-2013 przyjętej w listopadzie 2008 r. i należy ją rozpatrywać tylko i wyłącznie w aspekcie biznesowym. Nadmieniam, że już poprzednia strategia grupy PKN Orlen SA na lata 2007-2012 z listopada 2007 r. zakładała optymalizację aktywów poprzez dalsze dezinwestycje spółek spoza działalności podstawowej.
Powyższe zamierzenia spotykają się ze zrozumieniem ze strony analityków rynkowych, którzy w swoich rekomendacjach nie tylko neutralnie traktują plany PKN Orten w tym zakresie, ale wskazują na zasadność tego typu działań. Zwraca się uwagę, że dobre wyniki finansowe spółki chemicznej mogą się już nie powtórzyć ze względu na spadek cen nawozów. Racjonalność decyzji o sprzedaży będzie jeszcze większa, jeśli PKN Orlen zaangażuje się, zgodnie ze swoją strategią, w segment wydobywczy.
W związku z obecnie znanymi stanowiskami i strategiami rozwoju zainteresowanych spółek, Nafta Polska SA, operator w prywatyzacji WSCh, przedłożyła ministrowi skarbu państwa kilka scenariuszy prywatyzacji sektora WSCh w Polsce, rekomendując ten najbardziej optymalny. Punktem wyjścia dla realizacji koncepcji był debiut giełdowy Zakładów Azotowych w Tarnowie-Mościcach SA, który wzmocnił spółkę finansowo, pozwolił na niezbędne w danym momencie inwestycje i całkowicie zmienił pozycję i sposób postrzegania firmy przez inwestorów i partnerów handlowych (prestiż, wiarygodność, transparentność).
Pełna prywatyzacja wszystkich spółek ma doprowadzić do powstania 2 silnych grup chemicznych zdolnych tylko w takiej postaci do konkurowania na rynku polskim i europejskim. Jedna z ww. grup chemicznych obejmować będzie: Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach SA, Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA i Ciech SA. Połączenie tych podmiotów pozwoli na pełną integrację w zakresie nawozów azotowych oraz uzupełnienie produktów dla rolnictwa o nawozy wieloskładnikowe i pestycydy. Uwolnienie synergii nastąpiłoby w następujących obszarach:
- sprzedaż,
- logistyka,
- zarządzanie łańcuchem dostaw,
- gospodarka energetyczna.
Zamierzeniem Ministerstwa Skarbu Państwa jest prywatyzacja podmiotów I grupy chemicznej. Nadmieniam, że podmioty z ww. grupy utworzyły Polskie Konsorcjum Chemiczne, w którym 50% udziałów posiada Ciech SA oraz po 25% - Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach SA i Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA. Przedmiotowe konsorcjum deklaruje chęć zakupu Zakładów Azotowych Anwil SA. Podkreślam, iż sprzedaż Zakładów Azotowych Anwil SA jest suwerenną decyzją Zarządu PKN Orlen SA. Ocena sytuacji wskazuje, iż potencjalna transakcja sprzedaży akcji Zakładów Azotowych Anwil SA nastąpiłaby najprawdopodobniej już po prywatyzacji podmiotów I grupy chemicznej, tj. Ciech SA, Zakładów Azotowych w Tarnowie-Mościcach SA oraz Zakładów Azotowych Kędzierzyn SA.
W związku z powyższym podkreślić należy, że sprzedaż Zakładów Azotowych Anwil SA, jest procesem oderwanym i niezależnym od procesu prywatyzacji spółek WSCh i nie stanowi jego nierozłącznego elementu.
Skarb Państwa i Nafta Polska SA nie wpływały i nie wpływają na decyzje PKN Orlen SA w przedmiocie procesu sprzedaży Zakładów Azotowych Anwil SA. Jesteśmy przekonani, że procedura ta prowadzona będzie z zachowaniem wszelkich zasad, które zapewnią transparentność i przejrzystość.
Ponadto pragnę podkreślić, że, jak przedstawiłem powyżej, ewentualna sprzedaż akcji Zakładów Azotowych Anwil SA przez PKN Orlen SA mogłaby nastąpić po prywatyzacji I grupy chemicznej, tj. Ciech SA, Zakładów Azotowych w Tamowie-Mościcach SA i Zakładów Azotowych Kędzierzyn SA.
Odnośnie do pytania pani poseł, czy rozważane są rozwiązania sprzedaży akcji Anwil SA inwestorowi bez obowiązku konsolidacji branży chemicznej, stwierdzam, że sprzedaż Zakładów Azotowych Anwil SA przez PKN Orlen SA jest niezależna decyzją Zarządu PKN Orlen SA, stąd też Ministerstwo Skarbu Państwa nie ingeruje w decyzje o sprzedaży i wybór inwestora dla Zakładów Azotowych Anwil SA. Ministerstwo Skarbu Państwa nie będzie i nie zamierza być stroną potencjalnej transakcji, stąd nie podejmuje się oceny w zakresie ewentualnego zastrzeżenia w umowie sprzedaży Zakładów Azotowych Anwil SA konsolidacji polskiego sektora chemicznego. Stanowisko Ministerstwa Skarbu Państwa na temat konsolidacji i prywatyzacji spółek przedstawiłem powyżej.
Natomiast odnosząc się do pytania, czy jednoznacznie wykluczona jest rola Anwilu jako konsolidatora polskiej chemii, informuję, że planowana przez Ministerstwo Skarbu Państwa prywatyzacja trzech podmiotów sektora chemicznego, tj. I grupy chemicznej w skład którego wchodzą: Ciech SA, Zakłady Azotowe w Tamowie-Mościcach SA i Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA, nie wyklucza w przyszłości zastosowania takiego wariantu.
Minister Skarbu Państwa w ramach swoich uprawnień, działając zgodnie ze statutem PKN Orten SA poprzez swoich przedstawicieli w radzie nadzorczej, dołoży należytej staranności przy podejmowaniu decyzji polegających na wyrażaniu zgody zarządowi na przeprowadzenie transakcji polegającej na zbyciu posiadanego pakietu akcji Anwil SA, jeżeli Zarząd PKN Orlen SA taką decyzję przedłoży do zatwierdzenia radzie nadzorczej.
Reasumując, stwierdzam, iż celem Ministerstwa Skarbu Państwa jest zakończenie prywatyzacji podmiotów WSCh w sposób prezentowany przeze mnie wielokrotnie, tj. najpierw prywatyzacji I grupy chemicznej, a następnie II grupy chemicznej, tj. Zakładów Azotowych Puławy SA i Zakładów Azotowych Police SA.
Minister
Aleksander Grad
Warszawa, dnia 13 marca 2009 r.