VI kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 21502

w sprawie nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych przez osoby, które pracowały w niepełnym wymiarze czasu pracy

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację posłów Stanisława Szweda i Jadwigi Wiśniewskiej przekazaną przy piśmie z dnia 25 marca 2011 r., znak: SPS-023-21502/11, informuję uprzejmie, co następuje.

   Zgodnie z art. 71 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, ze zm.) prawo do zasiłku dla bezrobotnych przysługuje bezrobotnemu, jeżeli w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie przez okres co najmniej 365 dni był zatrudniony i osiągał wynagrodzenie za pracę, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy, z zastrzeżeniem art. 104a-105; w okresie tym nie uwzględnia się okresów urlopów bezpłatnych trwających łącznie dłużej niż 30 dni.

   Należy też zauważyć, iż generalną zasadą zaliczania okresów aktywności zawodowej do okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych jest osiąganie wynagrodzenia/dochodu w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę (zatrudnienie/praca nakładcza) lub podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy musi wynosić co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę (umowy cywilnoprawne, działalność gospodarcza, praca członka w rolniczej spółdzielni produkcyjnej). Jedynie w przypadku pracy w okresie pozbawienia wolności ustanowiono wyjątek, iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy może stanowić połowę minimalnego wynagrodzenia, co podyktowane zostało faktem, iż osadzony nie ma w zakładzie karnym żadnej możliwości wyboru pracy oraz jest skazany tylko na takie prace, jakie zaproponuje mu zakład karny. Zgodnie z powołaną wyżej zasadą przepis art. 104 ust. 1 ww. ustawy odpowiednio reguluje obowiązek odprowadzania składki na Fundusz Pracy. Zgodnie z tym obowiązkowe składki na Fundusz Pracy są opłacane od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, w przypadku osób, o których mowa w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, co najmniej wynagrodzenie, o którym mowa w tym przepisie, a w przypadku osób wykonujących pracę w okresie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania co najmniej 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

   Nie widzę zatem możliwości, aby w chwili obecnej do okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych zaliczać okresy zatrudnienia na niepełny etat, gdy nie osiągano co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę. Stanowiłoby to zaprzeczenie przyjętej generalnej zasady zaliczania do okresu uprawniającego do uzyskania zasiłku dla bezrobotnych tych okresów aktywności zawodowej, w trakcie których wynagrodzenie/podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiły kwotę co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę. Powołane w interpelacji stwierdzenie, iż wielu pracodawców, głównie z branży handlowej, zatrudnia pracowników na niepełny etat, nie może stanowić uzasadnienia do zmiany przyjętej przez ustawodawcę ww. generalnej zasady zaliczania okresów aktywności zawodowej do okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych. Należy też zdawać sobie sprawę, iż wprowadzenie zmiany, o której mowa powyżej, spowodowałoby możliwość postawienia zarzutu, iż osoby pracujące na niepełny etat, nieosiągające co najmniej minimalnego wynagrodzenia są traktowane w sposób uprzywilejowany w stosunku np. do osób świadczących pracę w ramach umów cywilnoprawnych albo prowadzących działalność gospodarczą, od których nadal wymagałoby się przecież legitymowania się podstawą wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę. Nie muszę natomiast tutaj sygnalizować, iż z kolei rezygnacja z generalnej zasady, o której mowa powyżej, regulującej zaliczanie okresów aktywności zawodowej do okresu uprawniającego do zasiłku spowodowałaby takie zwiększenie liczby zasiłkobiorców, iż wymagałoby udzielenia dotacji z budżetu państwa do Funduszu Pracy.

   Należy zauważyć, iż w roku 2011 pomimo przychodów Funduszu Pracy zapewniających możliwość finansowania zadań na poziomie roku 2010 to Rada Ministrów znacząco ograniczyła wydatki Funduszu Pracy na rok 2011, kierując się koniecznością ograniczeń wydatków publicznych w celu korekty deficytu sektora inwestycji rządowych i samorządowych do poziomu nie wyższego niż 3% PKB oraz ograniczenia potrzeb pożyczkowych budżetu państwa związanych z koniecznością uzupełnienia niedoboru w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS), wynikającego z dotychczasowego systemu emerytalnego, powstającego w wyniku przekazywania części składki emerytalnej do otwartych funduszy emerytalnych (OFE), powodujących narastające zagrożenie dla długu publicznego, który zbliża się do drugiego progu ostrożnościowego określonego w ustawie o finansach publicznych na poziomie 55% PKB.

   Mając powyższe na uwadze, zdaniem ministra pracy i polityki społecznej nie jest zasadne wprowadzanie zmian obowiązujących przepisów w kierunku wskazanym w interpelacji.

   Z szacunkiem

   Sekretarz stanu

   Jarosław Duda

   Warszawa, dnia 7 kwietnia 2011 r.