VI kadencja
Interpelacja nr 12329
do ministra edukacji narodowej
w sprawie nieprecyzyjnych zapisów art. 73 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela wyłączających prawo nauczyciela do urlopu dla poratowania zdrowia w związku z nabyciem uprawnień emerytalnych
Pani Minister! Interpelacja niniejsza dotyczy istotnego problemu grupy nauczycieli ubiegających się o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia, którzy spełniają przesłanki art. 88 ustawy Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. (Dz. U. Nr 3, poz. 19) uprawniające do nabycia prawa do wcześniejszej emerytury, a nie osiągnęli wieku 60 lat dla kobiet bądź 65 lat dla mężczyzn, warunkującego nabycie uprawnień emerytalnych na zasadach ogólnych, określonych w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 1998 r. (Dz. U. Nr 162, poz. 1118).
Zgodnie z treścią art. 73 ustawy Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. (Dz. U. Nr 3, poz. 19) nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu co najmniej 7 lat w szkole, dyrektor szkoły udziela urlopu dla poratowania zdrowia w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo roku, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne.
W sytuacji gdy nauczyciel spełnia przesłanki z art. 88 ustawy Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. (Dz. U. Nr 3, poz. 19) odnośnie do nabycia uprawnień emerytalnych, tj. legitymuje się 30-letnim okres zatrudnienia, w tym okresem 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, a nie osiągnął wieku warunkującego nabycia prawa do emerytury na zasadach ogólnych (60 lat dla kobiety, 65 lat dla mężczyzn) i nie chce skorzystać z prawa do wcześniejszego przejścia na emeryturę, istnieje wątpliwość, czy w takiej sytuacji ma prawo do urlopu dla poratowania zdrowia.
W opisanej wyżej sytuacji dyrektorzy szkół odmawiają nauczycielom prawa do urlopu zdrowotnego, z uwagi na nabycie uprawnień emerytalnych z art. 88 ustawy Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. (Dz. U. Nr 3, poz. 19), bez względu na to, czy osiągnęli wiek emerytalny na zasadach ogólnych.
Treść art. 73 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. (Dz. U. Nr 3, poz. 19) w zakresie sformułowania: nabycie uprawnień emerytalnych jest przedmiotem wielu orzeczeń Sądu Najwyższego, które także nie rozstrzygają zagadnienia w sposób jednoznaczny.
Dla przykładu, zgodnie z sentencją wyroku SN z 2007-03-26 I PK 262/06, orzecznictwo Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 2008/9-10/123/359, przepis art. 73 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.) dotyczy także nabycia uprawnień emerytalnych na ogólnych zasadach.
Kwestia podstawy nabycia uprawnień emerytalnych jest przedmiotem szerokiej interpretacji, często dokonywanej na niekorzyść nauczycieli ubiegających się o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia.
Przepis art. 73 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. (Dz. U. Nr 3, poz. 19) nie rozróżnia bowiem podstaw nabycia uprawnień emerytalnych, a więc może dotyczyć zarówno nabycia prawa do emerytury nauczycielskiej (szczególnej) na podstawie art. 88 ust. 1 tej ustawy, jak i nabycia uprawnień emerytalnych na ogólnych zasadach określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 1998 r. (Dz. U. Nr 162, poz. 1118).
Stoję na stanowisku, iż brak jednoczonego sformułowania w treści art. 73 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. (Dz. U. Nr 3, poz. 19) co do podstawy nabycia prawa do emerytury wyłączającej prawo do urlopu dla poratowania zdrowia, stwarza możliwość szerokiej interpretacji i stanowi pole do nadużyć w zakresie odmowy przyznania nauczycielowi urlopu zdrowotnego.
Mając na uwadze powyższe, proszę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:
1. Czy nauczycielowi, który nabył uprawnienia emerytalne na podstawie art. 88 ustawy Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. (Dz. U. Nr 3, poz. 19) bez względu na wiek i zamierza pracować do osiągnięcia wieku emerytalnego na zasadach ogólnych, dyrektor szkoły może odmówić prawa do urlopu dla poratowania zdrowia?
2. Jakie stanowisko w tej sprawie zajmuje Ministerstwo Edukacji Narodowej?
3. Czy jest przewidywana zmiana art. 73 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. (Dz. U. Nr 3, poz. 19) określająca jednoznacznie podstawę nabycia uprawnień emerytalnych, a co za tym idzie prawa do urlopu dla poratowania zdrowia?
Z poważaniem
Poseł Elżbieta Witek
Warszawa, dnia 22 października 2009 r.