VI kadencja
Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 7420
w sprawie lotnisk lokalnych
Szanowny Panie Marszałku! Nawiązując do interpelacji posła Witolda Sitarza w sprawie lotnisk lokalnych (pismo znak: SPS-023-7402/09), odpowiadam na postawione pytania:
Czy problem związany z rozbudową i budową lotnisk lokalnych jest znany rządowi?
Czy Ministerstwo Infrastruktury prowadzi lub zamierza prowadzić prace nad ustawą lub programem rozbudowy i budowy lotnisk lokalnych?
Czy można spodziewać się jakichś konkretnych działań w tej sprawie dotyczącej infrastruktury komunikacyjnej?
Zgodnie z przyjętym przez Radę Ministrów w dniu 8 maja 2007 r. ˝Programem rozwoju sieci lotnisk i lotniczych urządzeń naziemnych˝ w gestii ministra infrastruktury jako gwaranta spójności transportowej kraju znajduje się osiem największych pod względem liczby obsłużonych pasażerów portów lotniczych należących do Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T), stanowiących podstawową infrastrukturę lotniskową kraju. Program jednoznacznie zwraca uwagę na konieczność zwiększenia dostępności drogą lotniczą w regionach pozbawionych dotąd możliwości korzystania z transportu lotniczego, jednoznacznie przy tym wskazując, że inicjatywa leży po stronie władz samorządowych. W programie zapisano, że władze samorządowe, aplikując o środki publiczne na więcej niż jedno lotnisko w regionie, winny ustalić ranking tych projektów, biorąc pod uwagę przede wszystkim następujące kryteria: znaczenie inwestycji dla rozwoju regionu, efektywność w zaspokojeniu popytu na usługi lotnicze w regionie, wyniki analizy porównawczej kosztów inwestycji, możliwość otrzymania wsparcia finansowego. Zarazem działania inwestycyjne muszą być podjęte w oparciu o kompleksową analizę, gdyż powodzenie przedsięwzięcia budowy nowego lotniska uwarunkowane jest wieloma czynnikami. Istotne jest zatem w każdym przypadku rozważenie segmentów rynku, które będą mogły być obsługiwane na danym lotnisku, przeprowadzenie badań nad realnym zainteresowaniem ze strony przewoźników - przyszłych użytkowników lotniska - oraz uwzględnienie bliskości już istniejących lotnisk. Sam fakt stworzenia infrastruktury jest warunkiem koniecznym, ale niewystarczającym do wygenerowania ruchu lotniczego.
Pragnę zapewnić, że Ministerstwo Infrastruktury popiera inicjatywy służące zwiększeniu dostępności regionów i zdaje sobie sprawę ze znaczenia funkcjonowania lotnisk lokalnych w systemie transportowym kraju oraz ich wagi dla likwidacji izolacji regionów niedysponujących infrastrukturą lotniskową. Minister infrastruktury jest jednym z sygnatariuszy listu intencyjnego w sprawie utworzenia sieci instytucji wspierających rozwój lotnisk lokalnych, inicjatywy służącej przygotowaniu koncepcji modernizacji i rozwoju lotnisk lokalnych.
Podstawowym problemem związanym z powstawaniem lotnisk lokalnych i regionalnych jest zwykle kwestia pozyskania środków finansowych, dlatego znaczną pomoc dla lotnisk regionalnych stanowić mają środki z EFRR w ramach regionalnych programów operacyjnych dla poszczególnych województw, na lata 2008-2013. Jednakże, powołując się na pismo minister rozwoju regionalnego z dnia 5 grudnia 2008 r. (znak: DKR-XIII-073-53-MG/08) oraz zaprezentowane w nim stanowisko Komisji Europejskiej informuję, że w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych na lata 2007-2013 finansowanych z funduszy Unii Europejskiej, nie będzie udzielane wsparcie dla lotnisk lokalnych.
Komisja Europejska stwierdziła, że rozwój portów lotniczych powinien następować w sposób zrównoważony tzn. powstawanie/rozbudowywanie lotnisk przy udziale środków wspólnotowych powinno następować tylko tam, gdzie jest to ekonomicznie uzasadnione, oraz tam, gdzie będzie to przyczyniać się do powstania trwałej sieci lotnisk regionalnych. Minister rozwoju regionalnego wyjaśnia również, iż zgodnie z linią demarkacyjną pomiędzy programami operacyjnymi polityki spójności, wspólnej polityki rolnej i wspólnej polityki rybackiej współfinansowanie projektów inwestycyjnych obejmujących rozwój infrastruktury lotnisk nie będzie możliwe w ramach Programu Operacyjnego ˝Rozwój Polski Wschodniej˝ na lata 2007-2013. W ramach Programu Operacyjnego ˝Infrastruktura i środowisko˝ na lata 2007-2013 wsparcie w zakresie infrastruktury portów lotniczych udzielane będzie wyłącznie dla projektów dotyczących lotnisk znajdujących się w sieci TEN-T.
Podstawowymi działaniami ministra infrastruktury służącymi poprawie warunków funkcjonowania transportu lotniczego w kraju jest systemowy wpływ na rozwój podstawowej infrastruktury lotniskowej (sieć TEN-T) oraz działania legislacyjne.
Odpowiadając na pytanie pana posła dotyczące prac nad ustawą upraszczającą tworzenie lotnisk, informuję, że w dniu 12 lutego br. Sejm RP obradował nad senackimi poprawkami do poselskiego projektu ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego, tzw. specustawy lotniczej. Wszystkie kluby poselskie zadeklarowały głosowanie za przyjęciem ww. projektu ustawy. Projekt dotyczy uproszczenia zasad przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy Prawo lotnicze. Nowelizacja obejmuje postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych lotnisk użytku publicznego oraz warunków nabywania nieruchomości pod lotniska użytku publicznego.
Podstawą do rozwoju lotnisk regionalnych i lokalnych mogą być też byłe lotniska wojskowe zbędne dla celów resortu obrony narodowej. Bodźcem stymulującym rozwój lotnisk użytku publicznego jest ustawa o zmianie ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami Skarbu Państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego oraz o zmianie niektórych innych ustaw, która weszła w życie 22 sierpnia 2008 r. Nowelizacja, której wstępny projekt przygotowało Ministerstwo Infrastruktury we współpracy z Ministerstwem Obrony Narodowej, umożliwia przekazywanie na rzecz jednostek samorządu terytorialnego nieruchomości Skarbu Państwa będących w trwałym zarządzie jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych, stanowiących lotniska lub lądowiska wojskowe lub ich części. Celem ma być zwiększenie efektywności wykorzystania tego mienia na rozwój cywilnej infrastruktury lotniskowej.
Ponadto pragnę poinformować, że prawo europejskie i polskie dopuszcza możliwość dofinansowania portów regionalnych lub lokalnych przez wykorzystanie koncepcji zobowiązania do świadczenia usług publicznych (PSO - public service obligation). Niestety, jak dotąd w Polsce brak jest zainteresowania tego rodzaju rozwiązaniami. Być może zastosowanie instrumentarium PSO, powszechnie stosowanego w innych krajach europejskich, stanowiłoby szansę na przyspieszenie rozwoju lokalnych portów lotniczych.
Z poważaniem
Sekretarz stanu
Tadeusz Jarmuziewicz
Warszawa, dnia 13 lutego 2009 r.