VI kadencja
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 4739
w sprawie termicznego zgazowywania grupy odpadów biodegradowalnych
Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację pani Joanny Muchy, posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, z dnia 4 sierpnia 2008 r., znak: SPS-023-4739/08, dotyczącą termicznego zgazowania grupy odpadów ulegających biodegradacji, uprzejmie informuję.
Definicja biomasy, zawarta w rozporządzeniu ministra środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. z 2005 r. Nr 260, poz. 2181), jest transpozycją definicji zawartej w art. 2 ust. 11 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/80/WE z dnia 23 października 2001 r. w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych źródeł spalania.
Według definicji zawartej w treści ww. rozporządzenia paliwem jest dowolna palna substancja stała, ciekła lub gazowa, z wyjątkiem odpadów. Paliwem jest również biomasa rozumiana jako produkty składające się w całości lub w części z substancji roślinnych pochodzących z rolnictwa lub leśnictwa spalane w celu odzyskania zawartej w nich energii.
W rozporządzeniu ministra środowiska w sprawie standardów emisyjnych z instalacji wymieniono rodzaje odpadów zaliczanych do biomasy, tj. paliw. Są to następujące odpady:
a) roślinne z rolnictwa i leśnictwa;
b) roślinne z przemysłu przetwórstwa spożywczego, jeżeli odzyskuje się wytwarzaną energię cieplną;
c) włókniste roślinne z procesu produkcji pierwotnej masy celulozowej i z procesu produkcji papieru z masy, jeżeli odpady te są spalane w miejscu, w którym powstają, a wytwarzana energia cieplna jest odzyskiwana;
d) korka;
e) drewno, z wyjątkiem odpadów drewna zanieczyszczonego impregnatami i powłokami ochronnymi, które mogą zawierać związki chlorowcoorganiczne lub metale ciężkie, oraz drewna pochodzącego z odpadów budowlanych lub z rozbiórki.
Jeżeli biomasę, poddaną procesowi spalenia, stanowią odpady to wymagane jest zezwolenie na prowadzenie odzysku, o którym mowa w art. 26 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.).
Istnieje jednak i druga definicja biomasy, zgodnie z którą biomasa to stałe lub ciekłe substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, które ulegają biodegradacji, pochodzące z produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej oraz leśnej, a także przemysłu przetwarzającego ich produkty, a także części pozostałych odpadów, które ulegają biodegradacji. Definicja ta zawarta została w rozporządzeniu ministra gospodarki z dnia 14 sierpnia 2008 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii oraz obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym źródle energii (Dz. U. z 2008 r. Nr 156, poz. 969).
Aktem prawnym stanowiącym podstawę dla uznawania energii odzyskanej i przetworzonej podczas procesu termicznego przekształcania odpadów ulegających biodegradacji w spalarni odpadów jako energii ze źródła odnawialnego jest dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/77/WE z dnia 27 września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych (Dz. Urz. WE L 283 z 27.10.2003, str. 33). Do dyrektywy tej, a szczególnie zawartej w niej definicji biomasy, odwołuje się bezpośrednio art. 44 ust. 8 i 9 ustawy o odpadach.
Treść rozporządzenia ministra środowiska w sprawie standardów emisyjnych z instalacji odnosi się wyłącznie do spalarni odpadów, ponieważ elektrownie nie są przystosowane do współspalania odpadów ze względu na przepisy zawarte w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/76/WE z dnia 4 grudnia 2000 r. w sprawie spalania odpadów. Tego typu instalacje mogą spalać wyłącznie czystą biomasę.
Zgodnie z § 9 ust. 1 i 2 rozporządzenia ministra środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz. U. z 2003 r. Nr 61, poz. 549), składowisko odpadów, na którym przewiduje się składowanie odpadów ulegających biodegradacji, wyposaża się w instalacje do odprowadzania gazu składowiskowego, który następnie zostaje oczyszczony i wykorzystany do celów energetycznych, a gdy jest to możliwe - spala w pochodni.
Należy zatem podkreślić, iż w obecnym stanie prawnym, jak i nawiązując do licznych prac legislacyjnych z zakresu gospodarki odpadami i termicznego przekształcania odpadów, nie ma możliwości zakwalifikowania gazu wytworzonego w procesie zgazowania odpadów ulegających biodegradacji za paliwo odnawialne. Biorąc jednak pod uwagę postęp nowelizacji szeregu dyrektyw unijnych, jak i nowych celów i kierunków środowiskowych wyznaczanych przez Komisję Europejską, nie jest wykluczone, iż w przyszłości pojawi się możliwość uznania przedmiotowego gazu za paliwo odnawialne.
Z poważaniem
Podsekretarz stanu
Bernard Błaszczyk
Warszawa, dnia 4 września 2008 r.