VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 17036

w sprawie rozliczania strat w funduszach inwestycyjnych

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na przekazaną przy piśmie z dnia 29 lipca 2010 r. nr SPS-023-17036/10 interpelację pana posła Stanisława Steca w sprawie rozliczania strat w funduszach inwestycyjnych, uprzejmie informuję.

   Dochody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych i dochody ze zbycia papierów wartościowych są zaliczane do tego samego źródła przychodów, tj. do przychodów z kapitałów pieniężnych. Niemniej jednak te inwestycje kapitałowe mają inny sposób generowania efektu ekonomicznego, co determinuje zróżnicowanie jego opodatkowania.

   Odmienność ta polega m.in. na specyficznym sposobie ustalania dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, który powstaje w związku z umorzeniem jednostek uczestnictwa. Kwota ta jest obliczana przez fundusz wyceniający jego aktywa, a podatnik nie ma wpływu na konkretne decyzje inwestycyjne dokonywane ze środków tego funduszu. Wycena jednostek uczestnictwa lub certyfikatu inwestycyjnego przeprowadzana jest na każdy dzień i stanowi wynik stosunku wartości aktywów netto tego funduszu do liczby jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych (wartości aktywów netto przypadających na jednostkę uczestnictwa lub certyfikat inwestycyjny).

   Taki sposób określenia wartości jednostek uczestnictwa w funduszu i w konsekwencji określenia indywidualnego skutku ekonomicznego dokonanej inwestycji nie daje podstawy do stworzenia możliwości odliczenia strat. Nie jest bowiem możliwy taki przypadek, że przy umorzeniu jednostek uczestnictwa w tym samym funduszu uzyskuje się jednocześnie dochód i ponosi stratę. Każdorazowe umorzenie jednostek uczestnictwa powoduje powstanie obowiązku podatkowego tylko i wyłącznie w sytuacji, jeżeli w wyniku tej operacji określono dochód. I tylko taka sytuacja nakłada na fundusz jako płatnika obowiązek obliczenia i poboru podatku.

   Dochody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, stosownie do przepisu art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, z późn. zm.), opodatkowane są 19-procentowym zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Zryczałtowany podatek dochodowy uiszczany jest za pośrednictwem płatnika. Dochód ten nie jest łączony z innymi dochodami z tego samego źródła, a podatnik nie ma obowiązków informacyjnych wobec organów podatkowych.

   Z tych względów ˝poniesienie straty˝ z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym nie daje prawa do odliczenia jej od dochodów m.in. z tytułu umorzenia innych jednostek uczestnictwa lub uzyskanych ze zbycia papierów wartościowych. Zauważyć należy, iż w art. 30a ust. 5 powołanej ustawy zawarta została regulacja prawna wprost zakazująca pomniejszania dochodu z funduszy kapitałowych (do których zalicza się również fundusze inwestycyjne) o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich.

   Natomiast z inną sytuacją mamy do czynienia w przypadku odpłatnego zbycia papierów wartościowych. Dochód lub stratę podatnik oblicza samodzielnie w składanym odrębnym zeznaniu (PIT-38), z tym że tytuł zobowiązaniowy powstaje poprzez zsumowanie wszystkich skutków ekonomicznych zaistniałych w roku podatkowym (suma przychodów i kosztów ich uzyskania) związanych ze zbyciem papierów wartościowych, ale także z realizacją z praw z nich wynikających, ze zbyciem pochodnych instrumentów finansowych i realizacją praw z nich wynikających, nominalną wartością udziałów (akcji) objętych za wkład niepieniężny albo wkładów w spółdzielniach. Tak więc każdorazowy przypadek uzyskania przychodu ze zbycia papierów wartościowych nie wywołuje skutków w postaci powstania zobowiązania podatkowego, ale dopiero suma takich zdarzeń w roku podatkowym. Stąd też nie ma możliwości włączenia do rozliczenia omawianego zobowiązania strat poniesionych z tytułu inwestycji kapitałowych opodatkowanych na zupełnie innych zasadach.

   Dodatkowo należy zauważyć, iż w art. 9 ust. 6 powołanej ustawy zawarty został katalog zamknięty dochodów z kapitałów pieniężnych, w których jest możliwe rozliczenie straty z lat ubiegłych. W przepisie tym nie zostały wymienione ˝straty˝ z funduszy kapitałowych.

   Jednocześnie informuję, iż od wyroku z dnia 14 grudnia 2009 r. WSA w Warszawie, sygn. akt III SA/Wa 1147/09, dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając z upoważnienia ministra finansów, w dniu 11 lutego 2010 r. wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Maciej Grabowski

   Warszawa, dnia 12 sierpnia 2010 r.