VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia prezesa Rady Ministrów -

na interpelację nr 6096

w sprawie finansowania banków w Polsce przez ich jednostki zagraniczne i działania rządu w tym zakresie

   Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację pana posła Lucjana Karasiewicza przekazaną przy piśmie z dnia 8 grudnia 2008 r., sygn. DSPA-4401-6057(1)/08, w sprawie finansowania banków w Polsce przez ich jednostki zagraniczne i działania rządu w tym zakresie, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień uzgodnionych z NBP i KNF.

   Z informacji uzyskanych od KNF wynika, że w celu kontroli skali zaangażowania polskich banków w podmiotach zagranicznych oraz zabezpieczenia środków zgromadzonych na rachunkach klientów w bankach krajowych wprowadzono obowiązek codziennego raportowania nowych ekspozycji wobec podmiotów zagranicznych. Jak wynika z bieżącego monitoringu przeprowadzanego przez KNF, zawierane transakcje stanowią standardowe operacje wykonywane na rynku międzybankowym, zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z późn. zm.).

   Wszelkie działania mające na celu zwiększenie zaufania na rynku międzybankowym poprzez zasilanie banków w gotówkę, podejmowane w ramach opracowanego przez NBP ˝pakietu zaufania˝, ograniczają ryzyko negatywnego wpływu kryzysu na krajowy rynek finansowy. Należy jednak zaznaczyć, iż takie działania nie zwiększą ryzyka transferu krajowych środków finansowych do ˝banków matek˝, które zasilane są przez Europejski Bank Centralny oraz amerykańską Rezerwę Federalną. Bankom działającym w ich jurysdykcjach (a więc również ˝bankom matkom˝) oferowany jest bardzo szeroki wachlarz zabezpieczeń na bardziej konkurencyjnych warunkach niż w Polsce.

   Zasilanie banków w płynność złotową oraz umożliwienie im zabezpieczenia ryzyka walutowego przez NBP stosowane jest obecnie również przez banki centralne w innych krajach. Na rynku krajowym działania te prowadzone są w celu zmniejszenia ryzyka dla sprawnego działania systemu płatniczego w Polsce i stabilności systemu bankowego. Działania NBP w tym zakresie nie wpłyną negatywnie na zasilanie ˝banków córek˝ przez ich zagraniczne ˝banki matki˝, ponieważ NBP podobnie jak inne banki centralne zasila banki w płynność poprzez środki w walucie krajowej, natomiast środki walutowe mogą być pozyskiwane przez banki z NBP w ramach operacji swap po cenach wyższych niż rynkowe, co skłania je do poszukiwania innych rozwiązań (m.in. przez operacje z ˝bankami matkami˝). Ponadto operacje swap zawierane są na okres nieprzekraczający 3 miesięcy, podczas gdy banki poszukują finansowania od ˝banków matek˝ w perspektywie długoterminowej.

   Warto również zauważyć, iż NBP przyjmuje zabezpieczenie w formie papierów wartościowych lub depozytów na operacje typu swap, co zmniejsza obciążenie ryzykiem. Dla każdego typu operacji szacowana jest wartość zagrożona i od niej uzależniona jest relacja wielkości udzielonych środków do wielkości zabezpieczenia (tzw. haircut).

   Przeprowadzanie przez NBP operacji typu swap skutkuje obniżaniem wyniku finansowego banku centralnego. Jednocześnie, dzięki operacjom typu swap, NBP ściąga nadwyżkę płynności z sektora bankowego, dzięki czemu mniejsza jest skala operacji absorbujących w formie sprzedaży bonów pieniężnych przez NBP. Biorąc pod uwagę fakt, iż koszt emisji bonów pieniężnych jest dla NBP wyższy niż operacji typu swap, per saldo wpływ tej operacji na wynik finansowy banku centralnego jest pozytywny.

   Ponadto należy nadmienić, iż sytuacja na rynkach międzybankowych kontrolowana jest na bieżąco przez Europejski Bank Centralny, jak również poprzez działania poszczególnych rządów. Ważną rolę w zakresie stabilizowania sytuacji na rynku finansowym odgrywa Komisja Nadzoru Finansowego, która na bieżąco monitoruje operacje banków z podmiotami zagranicznymi. W przypadku zawierania transakcji prowadzących do transferu środków z polskich banków do zagranicznych właścicieli KNF zadeklarowała, iż uniemożliwi bankowi prowadzącemu taką procedurę wykorzystanie instrumentów poprawiających płynność, zawartych w pakiecie bezpieczeństwa NBP.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Katarzyna Zajdel-Kurowska

   Warszawa, dnia 22 grudnia 2008 r.