VI kadencja

Interpelacja nr 1768

do ministra kultury i dziedzictwa narodowego

w sprawie finansowania działalności instytucji kultury, dla których organizatorami są jednostki samorządu terytorialnego

   Szanowny Panie Ministrze! Na przestrzeni ostatnich kilku lat coraz bardziej zauważalny staje się kryzys finansowy wielu instytucji kultury. Chodzi tu w szczególności o te z nich, dla których organizatorem są niewielkie jednostki samorządu terytorialnego. Zgodnie z ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej instytucje kultury samodzielnie gospodarują przydzieloną i nabytą częścią mienia oraz prowadzą samodzielną gospodarkę w ramach posiadanych środków. Środki te, w przypadku instytucji kultury w niewielkich miastach, pochodzą w głównej mierze z dotacji z budżetu państwa i środków własnych jednostek samorządu terytorialnego.

   Wysokość tych dotacji, pomimo inflacji, wzrostu PKB itp., od 9 lat pozostaje niemal na stałym poziomie. Jak wynika z informacji przedstawionej np. przez prezydenta miasta Zamość, dotacja ta dla instytucji kultury (będąca sumą dotacji z budżetu państwa i dotacji z dochodów własnych miasta Zamość) wynosiła w 1999 r. blisko 5100 tys. zł. W 2003 r. suma ta spadła do poziomu zaledwie nieco ponad 4700 tys. zł, by w 2007 r. osiągnąć poziom 5900 tys. zł. Ten wzrost wysokości dotacji w ostatnim roku, choć stosunkowo niewielki i niewystarczający, nie jest jednak bynajmniej zasługą budżetu państwa, a wynika ze znacznego zwiększenia dotacji ze środków własnych miasta.

   Niestety trzeba zauważyć, że pogarszająca się sytuacja finansowa instytucji kultury w ostatnich latach jest efektem właśnie zmniejszania wysokości dotacji z budżetu państwa. O ile dotacja ta, w ww. przykładzie zamojskich instytucji kultury, w 1999 r. wynosiła ponad 3600 tys. zł, o tyle w 2003 r. spadła do poziomu 2750 tys. zł, by w ostatnim, 2007, roku wynieść zaledwie 526 tys. zł.

   Należy zatem uznać, iż na przestrzeni ostatnich 9 lat ciężar dotowania instytucji kultury przesunął się wyraźnie na stronę jednostek samorządu terytorialnego, które w zdecydowanej większości - w przypadku mniejszych samorządów - zwykle borykają się z ogromnymi kłopotami finansowymi. Środki w budżetach tych jednostek częstokroć nie wystarczają na pokrycie bieżących potrzeb komunalnych. W tej sytuacji dotowanie instytucji kultury staje się niestety przysłowiową kulą u nogi.

   Przedstawiona powyżej przykładowa statystyka z jednego ze średniej wielkości samorządów pokazuje, że dla poprawy sytuacji finansowej instytucji kultury niezbędne staje się zwiększenie ich finansowania ze środków zewnętrznych, w tym w szczególności z dostępnych programów operacyjnych. Podkreślić przy tym należy, że powyższe nie zwalnia jednak władz centralnych, w tym w szczególności Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, z podejmowania wysiłków zmierzających do zwiększania wysokości dotacji dla instytucji kultury.

   W związku z powyższym uprzejmie proszę Pana Ministra o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

   1. Czy korzystając z korzystnej koniunktury gospodarczej i coraz większej wysokości PKB, mógłby Pan Minister rozważyć możliwość znacznego zwiększenia środków finansowych w ramach dotacji dla instytucji kultury, szczególnie dla jednostek działających w ramach mniejszych samorządów lokalnych?

   2. Czy Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ma możliwość dodatkowego, choćby jednorazowego, wsparcia finansowego instytucji kultury, dla których organizatorem są jednostki samorządu terytorialnego?

   3. Czy mógłby Pan wskazać inne możliwości pozyskania środków finansowych na bieżącą działalność instytucji kultury?

   Z poważaniem

   Poseł Sławomir Zawiślak

   Warszawa, dnia 27 lutego 2008 r.