VI kadencja

Odpowiedź ministra rolnictwa i rozwoju wsi

na interpelację nr 3943

w sprawie wniosków o przyznanie płatności obszarowych, problemów z ich wypełnianiem oraz pomocy przy ich wypełnianiu

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację pana posła Zbigniewa Matuszczaka w sprawie wniosków o przyznanie płatności obszarowych, przesłaną do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi pismem znak SPS-023-3943/08 z dnia 2 lipca 2008 r., uprzejmie informuję, co następuje.

   Zmiana zasad wypełniania wniosków o dopłaty bezpośrednie w 2008 r., a co za tym idzie, zmiana formularza wniosku o przyznanie płatności związana była ze zmianą przepisów wspólnotowych.

   W 2004 r. oraz 2005 r., zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami rozporządzenia Komisji (WE) nr 796/2004, działka rolna stanowiła ˝zwarty obszar gruntu rolnego, na którym jest prowadzona jedna uprawa˝.

   W grudniu 2005 r. na mocy rozporządzenia Komisji (WE) nr 2184/2005 z dnia 23 grudnia 2005 r. została zmieniona definicja działki rolnej, zgodnie z którą jest to zwarty obszar gruntu, na którym jeden rolnik prowadzi jedną grupę upraw.

   W roku 2007 we wniosku o przyznanie płatności do gruntów rolnych na rok 2007, określonym w rozporządzeniu ministra rolnictwa i rozwoju wsi z dnia 25 stycznia 2007 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wzorów wniosków o przyznanie płatności oraz szczegółowych warunków przyznawania płatności (Dz. U. Nr 23, poz. 141), przyjęto zasady deklarowania działek rolnych określone w powyżej cytowanych przepisach UE. We wnioskach o przyznanie płatności rolnicy, deklarując działki rolne, mogli grupować uprawy, z tym że jako jedną działkę rolną deklarowano obszar, na którym prowadzona była więcej niż jedna grupa upraw (np. JPO, UPO).

   Przyjęty w Polsce sposób deklarowania działek rolnych w roku 2007, zdaniem przedstawicieli Komisji Europejskiej, tylko częściowo wdrażał przepisy wspólnotowe.

   W związku z tym, że ustanowiona w przepisach rozporządzenia Komisji (WE) nr 2184/2005 definicja była nieprecyzyjna i niejednolicie stosowana przez państwa członkowskie, Komisja Europejska podjęła działania legislacyjne w celu zmiany (doprecyzowania) definicji działki rolnej.

   I tak w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 972/2007 z dnia 20 sierpnia 2007 r. (obowiązuje od 1.01.2008 r.) nadano nowe brzmienie definicji działki rolnej, zgodnie z którą ˝jest to zwarty obszar gruntu, na którym jeden rolnik prowadzi jedną grupę upraw; jednak w przypadku gdy w kontekście niniejszego rozporządzenia wymagane jest oddzielne zgłoszenie użytkowania pewnego obszaru w ramach gruntów objętych grupą upraw, działka rolna jest ograniczona na podstawie tego konkretnego użytkowania˝.

   Zmiana zasad deklarowania działek umożliwi otrzymanie płatności do upraw poniżej 0,1 ha położonych pomiędzy uprawami kwalifikującymi się do uzupełniającej płatności obszarowej, co w roku ubiegłym było niemożliwe.

   Jednocześnie główną przesłanką, która skłoniła kierownictwo MRiRW do podjęcia decyzji dotyczącej zmiany zasad deklarowania działek rolnych w 2008 r., był zarzut Komisji Europejskiej wyrażony w raporcie z misji kontrolnej, zgodnie z którym błędne zasady deklarowania działek rolnych skutkowały nieprawidłowymi pomiarami działek rolnych i nieprawidłowym stosowaniem tolerancji w trakcie kontroli na miejscu.

   Ponadto uprzejmie wyjaśniam, iż zmiana formularza wniosku na rok 2008 związana jest również z wprowadzeniem przez Komisję Europejską od 1 stycznia 2008 r. nowych form płatności: płatności do gruntów rolnych z tytułu owoców miękkich (malin i truskawek) oraz oddzielnej płatności do pomidorów przeznaczonych do przetwórstwa.

   Odpowiadając zatem na zadane pytania, informuję:

   Pytanie 1: Czy problem z wypełnianiem wniosków o przyznanie płatności obszarowych jest znany Ministerstwu Rolnictwa i Rozwoju Wsi?

   Zdając sobie sprawę z mogących wystąpić utrudnień w wypełnianiu wniosków o przyznanie płatności obszarowych, podjętych zostało podczas kampanii zbierania wniosków szereg działań ułatwiających rolnikom składanie wniosków.

   Wydłużony został czas pracy biur powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wiele biur powiatowych uruchomiło dodatkowe punkty, w których oddelegowani pracownicy ARiMR przyjmowali wnioski od rolników.

   Pragnę zwrócić uwagę, iż w celu wyeliminowania błędów podczas wypełniania wniosków o przyznanie płatności przeprowadzana była kontrola wniosków w trakcie ich przyjmowania. Zatem nawet w przypadku popełnienia błędu rolnik mógł dokonać korekty, wniosku nie ponosząc z tytułu błędnej deklaracji żadnych konsekwencji (sankcje, odmowa przyznania płatności).

   Odnosząc się do zarzutu zbyt obszernej instrukcji wypełniania wniosków, wyjaśniam, iż jest ona często jedynym narzędziem pomocy wypełniania wniosku o przyznanie płatności. Dlatego przygotowanie wyczerpującej instrukcji, zawierającej jak najbardziej obszerny materiał informacyjny o płatnościach do gruntów rolnych, wydaje się niezbędne.

   Ponadto uprzejmie informuję, iż w przypadku zaistnienia wątpliwości co do prawidłowego wypełnienia wniosku rolnicy mogli korzystać na bieżąco z funkcjonującej bezpłatnej infolinii ARiMR.

   Rozumiejąc zatem oczekiwania polskich rolników, należy jednakże podkreślić, iż wszelkie zmiany w wypełnianiu wniosków o przyznanie płatności obszarowych są w pełni zgodne z prawem wspólnotowym i obowiązują wszystkie państwa członkowskie UE.

   Pytanie 2: Jakie kroki ma zamiar podjąć Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie ewentualnego uproszczenia wniosków, szkoleń dla rolników oraz organizacji bezpłatnej pomocy przy wypełnianiu wniosków?

   W celu ułatwienia wypełniania wniosków przez rolników oraz poprawy ich czytelności proponuje się, aby w 2009 r. personalizacji podlegały poza danymi podmiotowymi i danymi dotyczącymi działek ewidencyjnych również dane dotyczące działek rolnych. W latach poprzednich personalizacji podlegały tylko dane podmiotowe oraz dane dotyczące działek ewidencyjnych.

   Rolnicy, którzy będą wnioskować o takie same formy płatności co w roku ubiegłym, nie będą musieli wypełniać wniosku o przyznanie płatności. Wszystkie dane dotyczące działek ewidencyjnych, działek rolnych i sposobu ich wykorzystywania będą już wprowadzone przez ARiMR (tzw. personalizacja wniosku). Rolnicy będą wprowadzać zmiany tylko i wyłącznie w przypadku np. powiększenia gospodarstwa, zmiany sposobu użytkowania działek rolnych (np. uprawa zbóż zamiast uprawy ziemniaków, co może wpływać na wysokość płatności bezpośrednich - do zbóż przysługują płatności JPO+UPO, do ziemniaków tylko JPO).

   Z poważaniem

   Minister

   Marek Sawicki

   Warszawa, dnia 18 lipca 2008 r.