VI kadencja

Interpelacja nr 7418

do ministra infrastruktury

w sprawie osób prowadzących działalność gospodarczą w zakresie handlu obwoźnego za pomocą specjalistycznych pojazdów-sklepów

   Szanowny Panie Ministrze! Z docierających do mnie sygnałów wynika, iż kompetentne organy i inspekcje (Służba Celna, Inspekcja Transportu Drogowego itp.) w trakcie kontroli pojazdów samochodowych domagają się od osób prowadzących działalność gospodarczą w zakresie handlu obwoźnego za pomocą specjalistycznych pojazdów-sklepów posiadania licencji na wykonywanie transportu drogowego lub zaświadczenia o zgłoszeniu faktu prowadzenia przewozów drogowych jako działalności pomocniczej w stosunku do działalności podstawowej. Tymczasem w świetle obowiązujących przepisów właściciel samochodu specjalnego, sklepu wykorzystywanego do wykonywania działalności gospodarczej w zakresie handlu obwoźnego nie ma obowiązku posiadania licencji na wykonywanie transportu drogowego czy też posiadania zgłoszenia przez przedsiębiorcę prowadzenia przewozów drogowych, jako działalności pomocniczej w stosunku do jego podstawowej działalności gospodarczej wynikających z ustawy o transporcie drogowym z dnia 6 września 2001 r. (Dz. U. Nr 125, poz. 1371; tekst jednolity z dnia l września 2004 r., Dz. U. Nr 204, poz. 2088; tekst jednolity z dnia 26 czerwca 2007 r., Dz. U. Nr 125, poz. 874 z późn. zm.).

   Stosownie do art. 4 pkt 3 ustawy z 6 września 2001 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2088) pod pojęciem ˝transport drogowy˝ rozumie się krajowy i międzynarodowy transport drogowy, a także każdy przejazd drogowy wykonywany przez przedsiębiorcę pomocniczo w stosunku do podstawowej działalności gospodarczej, niespełniający warunków określonych w punkcie 4 tego artykułu. Ów art. 4 pkt 4 zawiera legalną definicję niezarobkowego przewozu drogowego - przewozu na potrzeby własne. Ustawa więc dokonuje podziału transportu drogowego w art. 1 ust. 1 na: krajowy transport drogowy, międzynarodowy transport drogowy, niezarobkowy krajowy przewóz drogowy oraz niezarobkowy międzynarodowy przewóz drogowy. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy jej przepisów nie stosuje się do przewozu drogowego wykonywanego pojazdami samochodowymi lub zespołami pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t w transporcie drogowym rzeczy oraz niezarobkowym przewozie drogowym rzeczy. Z powołanych przepisów wynika więc, że każdy przewóz drogowy pojazdem o masie całkowitej przekraczającej 3,5 t jest albo krajowym bądź międzynarodowym transportem drogowym, albo też krajowym lub międzynarodowym niezarobkowym przewozem drogowym, zwanym też przewozem drogowym na potrzeby własne. Podjęcie i wykonywanie transportu drogowego, stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy, wymaga licencji, podczas gdy przewóz drogowy na potrzeby własne wymaga uzyskania stosownie do art. 33 ust. 1 ustawy zaświadczenia potwierdzającego jego zgłoszenie, z wyłączeniem przypadków określonych w ust. 2, które nie mają w rozpoznawanej sprawie zastosowania.

   Istotą handlu obwoźnego jest sprzedawanie towarów w różnych miejscach: na targowiskach lub w halach targowych bądź na terenie wskazanym przez gminę - art. 39 ust. l ustawy z 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (Dz. U. Nr 63, poz. 634 ze zm. - obecnie obowiązuje tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 265). Co prawda przepis art. 39 ust. 2 tej ustawy stanowi: ˝Sprzedaż w handlu obwoźnym środków spożywczych prowadzi się wyłącznie ze środków transportu przeznaczonych do tego celu zgodnie z wymaganiami określonymi w art. 37 ust. 2˝ - określonymi w rozporządzeniu ministra zdrowia z 19 grudnia 2002 r. w sprawie wymagań sanitarnych dotyczących środków transportu żywności, substancji pomagających w przetwarzaniu, dozwolonych substancji dodatkowych i innych składników żywności (Dz. U. z 2003 r. Nr 21, poz. 179) - ale przepis ten musi być rozumiany w ten sposób, że jeżeli sprzedaje się środki spożywcze ze środków transportu, to muszą one spełniać wymagania określone w powołanym rozporządzeniu.

   Rozstrzygającą okolicznością jest więc, rozważenie, czy przewóz wykonywany przez właściciela samochodu-sklepu jest przewozem wykonywanym pomocniczo w stosunku do podstawowej działalności gospodarczej, czy też był przewozem w ramach podstawowej działalności gospodarczej. Gdyby przewóz nie wyczerpywał ustawowej definicji przewozu na potrzeby własne, to nie ma podstaw do nałożenia na niego kary pieniężnej na podstawie Ip. 1. 1.7 załącznika do ustawy o transporcie drogowym. Taki sam pogląd wyraził w swoim wyroku z 5 października 2006 r. Naczelny Sąd Administracyjny (sygnatura sprawy: I OSKI 293/05).

   W związku z tym proszę o wyjaśnienie:

   - Dlaczego w świetle przytoczonych powyżej uregulowań wyciągane są konsekwencje wobec osób prowadzących pojazdy samochodowe w sytuacji opisanej na wstępie?

   - Czy ministerstwo podejmowało lub podejmie działania zmierzające do ujednolicenia w tym zakresie praktyki stosowanej przez poszczególne inspekcje czy służby mające uprawnienia do kontrolowania faktu posiadania przez użytkowników dróg licencji na wykonywanie transportu drogowego lub zaświadczenia o zgłoszeniu faktu prowadzenia przewozów drogowych jako działalności pomocniczej w stosunku do działalności podstawowej?

   Z poważaniem

   Poseł Adam Krupa

   Głubczyce, dnia 20 stycznia 2009 r.