VI kadencja
Odpowiedź ministra obrony narodowej
na interpelację nr 5391
w sprawie rezygnacji z poboru i utworzenia armii zawodowej
Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację pani poseł Anny Sobeckiej w sprawie rezygnacji z poboru i utworzenia armii zawodowej (SPS-023-5391/08), uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.
Ministerstwo Obrony Narodowej nie wycofało się z decyzji o uzawodowieniu armii, a deklaracje pana premiera Donalda Tuska w tym zakresie są jak najbardziej aktualne, gdyż proces profesjonalizacji wkracza w zasadniczą fazę. W dniu 5 sierpnia 2008 r. Rada Ministrów przyjęła Program profesjonalizacji Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej na lata 2008-2010. Zgodnie z nim ostatnie obowiązkowe wcielenie poborowych do odbycia zasadniczej służby wojskowej nastąpi w grudniu 2008 r., a zwolnienie żołnierzy z tej służby nie później niż we wrześniu 2009 r. Wobec powyższego, począwszy od stycznia 2009 r., nie będą przeprowadzane powołania do odbycia zasadniczej służby oraz przeszkolenia wojskowego studentów i absolwentów szkół wyższych. Uzupełnienie stanu osobowego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w ramach procesu ich profesjonalizacji oparte będzie wyłącznie na powoływaniu ochotników do pełnienia czynnej służby wojskowej. Ministerstwo Obrony Narodowej zakłada jedynie zawieszenie odbywania służby obowiązkowej w formie zasadniczej służby wojskowej. W przypadku wystąpienia potrzeby uzupełnienia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, szczególnie w sytuacjach kryzysowych, nadal istniałaby możliwość przywrócenia dotychczasowych obowiązkowych form służby wojskowej.
Pragnę poinformować, że trwają intensywne prace nad projektami aktów prawnych związanych z procesem profesjonalizacji Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
W dniu 16 czerwca br. prezes Rady Ministrów skierował do Sejmu rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, a w dniu 3 października br. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (zmiana tytułu wynika z faktu zgłoszenia poprawki w trakcie prac sejmowych). Obecnie ustawa jest przedmiotem prac w Senacie. Przewiduje ona m.in. rozszerzenie bazy naboru do nadterminowej zasadniczej służby wojskowej, którą w przyszłości zamierza się przekształcić w nową formę służby kontraktowej.
Natomiast w dniu 27 czerwca br. prezes Rady Ministrów skierował do Sejmu rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. W dniu 3 października br. Sejm uchwalił ustawę, a obecnie również i ta ustawa jest na etapie prac w Senacie. Jej celem jest podniesienie atrakcyjności warunków pełnienia służby wojskowej.
Rozwiązania prawne zawarte we wskazanych powyżej ustawach już wystarczają, aby rozpocząć funkcjonowanie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w warunkach armii profesjonalnej. Ponadto w trakcie uzgodnień międzyresortowych znajdują się inne projekty ustaw związane z procesem profesjonalizacji, które zaczną obowiązywać od dnia 1 stycznia 2010 r, tj. w momencie, gdy już będzie funkcjonować armia profesjonalna. Rozwiązania prawne zawarte w tych projektach zapewnią jednak żołnierzom odpowiednie warunki służby wojskowej oraz pozwolą sprawnie funkcjonować Siłom Zbrojnym Rzeczypospolitej Polskiej w oparciu o ochotnicze formy czynnej służby wojskowej. Są to:
- projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (tzw. zasadnicza nowela), który zakłada dokonanie właściwych zmian w aspekcie pragmatyki służbowej, w tym wprowadzenie kontraktowej służby wojskowej,
- projekt ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (tzw. duża nowela), który uwzględnia w szczególności obszary dotyczące zawieszenia obowiązku odbywania zasadniczej służby wojskowej, utworzenia Narodowych Sił Rezerwowych i pełnienia ochotniczej służby w rezerwie na przydziałach kryzysowych (projekt ten znajduje się na etapie opiniowania oceny skutków regulacji),
- projekt ustawy o dyscyplinie wojskowej, który normuje zasady i tryb wyróżniania żołnierzy i osób zwolnionych ze służby wojskowej, pododdziałów, oddziałów i instytucji wojskowych, a także zasady i sposoby reagowania na naruszenia dyscypliny wojskowej oraz ponoszenia przez żołnierzy odpowiedzialności dyscyplinarnej, jak również tryb postępowania w tych sprawach (projekt ten znajduje się na etapie opiniowania oceny skutków regulacji),
- projekt ustawy o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który dotyczy przede wszystkim uprawnień mieszkaniowych żołnierzy pełniących nowe rodzaje służby wojskowej, wprowadzone w wyniku profesjonalizacji Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Proces profesjonalizacji obejmuje nie tylko uzawodowienie, ale przede wszystkim jego celem jest podwyższenie zdolności operacyjnych i potencjału Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej przez podniesienie ich poziomu jakościowego przy jednoczesnej racjonalizacji kosztów ich funkcjonowania. Dlatego też resort obrony narodowej przygotował także inne propozycje zmian legislacyjnych, które są obecnie w uzgodnieniach międzyresortowych, tj.:
- projekt ustawy o likwidacji Agencji Mienia Wojskowego oraz o zmianie niektórych ustaw, którego celem jest udoskonalenie modelu gospodarowania mieniem Skarbu Państwa będącym w zarządzie jednostek organizacyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji,
- projekt ustawy o pozyskiwaniu, nabywaniu i gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji Uzbrojenia, który dotyczy wdrożenia efektywnego systemu zaopatrywania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w nowoczesne techniki uzbrojenia, pozyskiwania uzbrojenia i sprzętu wojskowego dla Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej przez wyspecjalizowany podmiot, utworzenia Agencji Uzbrojenia, z określeniem jej zadań i zasad działania, a także określenia zasad zbywania zbędnego dla wojska mienia ruchomego.
Przedstawiając powyższe wyjaśnienia, pozostaję w przekonaniu, że uzna je Pan Marszałek za wystarczające.
Z wyrazami szacunku i poważania
Minister
Bogdan Klich
Warszawa, dnia 16 października 2008 r.