VI kadencja
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 2351
w sprawie refundacji składek z PFRON
Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację posła Krzysztofa Brejzy w sprawie refundacji składek z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przekazaną przy piśmie z dnia 26 marca 2008 r. (SPS-023-2351/08), informuję, że zgodnie z art. 25a ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92) Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych refunduje osobie niepełnosprawnej prowadzącej działalność gospodarczą obowiązkowe składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe do wysokości odpowiadającej wysokości składki, której podstawą wymiaru jest kwota stanowiąca 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. W celu uzyskania refundacji osoba niepełnosprawna powinna złożyć deklarację DRA, terminowo i w całości opłacić zadeklarowane składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz zarejestrować się w Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i złożyć wniosek o wypłatę refundacji wraz z informacją o kwocie składek, które stanowią załączniki do rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z dnia 13 grudnia 2007 r. w sprawie refundacji składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 240, poz. 1754).
Wraz z wejściem w życie tego rozporządzenia uruchomiono system informatyczny do obsługi zadania - refundacja składek. Przygotowania te rozpoczęły się jeszcze przed dniem wejścia w życie przepisów znowelizowanej ustawy o rehabilitacji (...). Już w styczniu 2007 r. powołany został Zespół do opracowania założeń do wykonania zadania dotyczącego refundacji składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych, składający się z przedstawicieli Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz Biura Pełnomocnika Rządu do Osób Niepełnosprawnych. Od 31 października 2007 r. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych rozpoczął negocjacje z wykonawcą informatycznego Systemu Obsługi Dofinansowań i Refundacji, wybranym przez powołaną w tym celu komisję przetargową.
System ten, zgodnie z założeniami, wprowadzony został w styczniu 2008 r. Z uwagi na dużą liczbę wnioskodawców, będących osobami niepełnosprawnymi prowadzącymi działalność gospodarczą, uruchamiany był stopniowo, gwarantując jednak terminowe rozliczanie refundacji składek. Dnia 7 stycznia 2008 r. rozpoczęła działanie część systemu służąca rejestracji beneficjentów według nowych zasad. Dnia 4 lutego 2008 r. uruchomiono część systemu służącą do składania dokumentów w sprawie refundacji (i dofinansowania wynagrodzeń) według nowych wzorów do naliczania i wypłaty refundacji (i dofinansowania wynagrodzeń). Pełna funkcjonalność systemu służąca do obsługi dokumentów i wypłat dofinansowań i refundacji została uruchomiona dnia 3 marca 2008 r. W związku z powyższym osoba, która prawidłowo wypełniła i złożyła wymagane dokumenty, mogła terminowo uzyskać refundację opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne. Pojawiły się jednak ze strony funduszu pewne opóźnienia w terminowej realizacji zadania, w tym we wprowadzaniu dokumentów w formie papierowej do informatycznego systemu funduszu. W celu przeciwdziałania negatywnym skutkom spowodowanym opóźnieniem w rejestracji beneficjentów oraz we wprowadzaniu wniosków do systemu fundusz podjął obecnie działania polegające na zaangażowaniu dodatkowych zasobów ludzkich (przewidziano dodatkowe zatrudnienie 80 osób wyłącznie w celu wprowadzania dokumentów do systemu) wykorzystywanych do wprowadzania do systemu dokumentów przesyłanych w formie papierowej przez beneficjentów.
Należy także wskazać, że zgodnie z art. 45 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych ma osobowość prawną, a za sprawy związane z organizacją pracy pracowników funduszu, zgodnie z art. 53 ust. 4 tej ustawy, odpowiada prezes Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, wdrażając zmiany do systemu, miał także doświadczenia w tym zakresie, ponieważ w 2004 r. wdrażał nowy system obsługi dofinansowania i rejestrował w nim kilka tysięcy nowych użytkowników, a od 1998 do 2003 r. pracował na znacznej liczbie deklaracji wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przesyłanych w formie dokumentu pisemnego. Fundusz brał także czynny udział w procesie legislacyjnym w tym zakresie: miał nie tylko wiedzę odnośnie do kierunków zmian, ale i wpływ na poszczególne rozwiązania ostatecznie przyjęte w przepisach obecnie normujących kwestię refundacji.
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej opublikowało na stronie resortu tekst rozporządzenia oraz niezbędne formularze wniosków i informacji. Ponadto wszystkie osoby niepełnosprawne, które kontaktowały się z Biurem Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych od połowy 2007 r., otrzymywały wyczerpujące wyjaśnienia dotyczące odpowiednio: zakresu uprawnienia do refundacji, sposobu rejestracji i korzystania z refundacji. Ponadto w wyniku szkoleń prowadzonych przez Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych osoby, które w ostatnim kwartale 2007 r. podejmowały po raz pierwszy lub po raz kolejny działalność i zgłaszały się do starostw lub urzędów pracy z wnioskiem o udzielenie środków na rozpoczęcie tej działalności, były dodatkowo informowane o możliwości odrębnego ubiegania się o refundację składek na podstawie art. 25a ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej uczestniczyło w dodatkowej akcji informacyjnej przeznaczonej dla przedmiotowej grupy osób, a także wskazało Państwowemu Funduszowi Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych sposób postępowania w sytuacjach, gdy z różnych względów osoba niepełnosprawna nie złożyła terminowo wniosku o wypłatę refundacji, tak by nie dochodziło do nieuzasadnionego pozbawiania tych osób prawa do refundacji.
Ponadto został powołany zespół ekspertów, którego zadaniem będzie praca nad zgłaszaniem propozycji poprawy funkcjonowania Systemu Obsługi Dofinansowania i Refundacji. Zespół planuje spotykać się cyklicznie w celu stopniowego wyjaśniania wątpliwości związanych z systemem i wprowadzenia zmian w celu jego usprawnienia.
Jednocześnie informuję, że wszystkie skargi osób niepełnosprawnych dotyczące niewłaściwego rozliczania przez fundusz refundacji składek lub prowadzenia w tym zakresie przewlekłych postępowań rozpatrywane są na bieżąco w trybie art. 227 Kodeksu postępowania administracyjnego.
Reasumując, należy przypuszczać, że powstałe problemy zostaną rozwiązane w najbliższym czasie.
Podsekretarz stanu
Radosław Mleczko
Warszawa, dnia 30 kwietnia 2008 r.