VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 24067

w sprawie jednoznacznej wykładni przepisów ustawy Prawo spółdzielcze oraz ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w części dotyczącej składania przez członków spółdzielni na walnych zgromadzeniach projektów uchwał i poprawek

   Odpowiadając na interpelację pana posła Jerzego Budnika, nr SPS-023-24067/11, w sprawie jednoznacznej wykładni przepisów ustawy Prawo spółdzielcze oraz ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w części dotyczącej składania przez członków spółdzielni na walnych zgromadzeniach projektów uchwał i poprawek, uprzejmie przedstawiam następujące stanowisko.

   Uprawnienia członków oraz tryb postępowania w sprawie, o której mowa w interpelacji, regulowane są przepisami ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, z późn. zm.), ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848, z późn. zm.) oraz postanowieniami statutu danej spółdzielni.

   Na podstawie art. 83 ust. 10-13 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych członkowie, a także zarząd oraz rada nadzorcza spółdzielni mają prawo zgłaszać projekty uchwał i żądania zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku obrad walnego zgromadzenia lub jego wszystkich części w terminie do 15 dni przed dniem posiedzenia walnego zgromadzenia lub jego pierwszej części. Projekt uchwały zgłaszanej przez członków musi być poparty co najmniej przez 10 członków. Oznacza to, że później zgłoszone projekty uchwał i żądania, o których mowa wyżej, są zgłoszone bezskutecznie, tzn. nie mogą być przedmiotem obradowania i głosowania. Projekty uchwał, w tym uchwał przygotowanych w wyniku tych żądań, powinny być wykładane co najmniej na 14 dni przed terminem walnego zgromadzenia lub jego pierwszej części. Każdy członek ma również prawo zgłaszania poprawek do wyłożonych projektów uchwał, jednakże nie później niż na 3 dni przed posiedzeniem walnego zgromadzenia. Zarząd jest obowiązany do przygotowania pod względem formalnym i przedłożenia pod głosowanie na walnym zgromadzeniu projektów uchwał i poprawek zgłoszonych przez członków we wskazanych wyżej terminach.

   Należy przy tym zaznaczyć, że stosownie do art. 5 § 1 pkt 6 Prawa spółdzielczego statut spółdzielni powinien określać zasady zwoływania walnego zgromadzenia (jego części), obradowania na nim (na nich) i podejmowania uchwał, w tym ustalania, czy uchwala została podjęta. Zasady te zależą więc wyłącznie od woli członków danej spółdzielni wyrażonej w podjętej przez nich uchwale walnego zgromadzenia określającej treść statutu.

   Wyrażam pogląd, że brak szczególnych regulacji ustawowych określających skutki niewykonania przez zarząd obowiązku przygotowania pod względem formalnym i przedłożenia pod głosowanie na walnym zgromadzeniu projektów uchwał i poprawek zgłoszonych przez członków nie wyłącza odpowiedzialności organów statutowych spółdzielni na zasadach ogólnych określonych w Prawie spółdzielczym.

   W przedmiotowej sprawie, tak jak w każdym innym wypadku działań organów spółdzielni niezgodnych z przepisami lub postanowieniami statutu, członek może dochodzić swych praw nie tylko na drodze postępowania wewnątrzspółdzielczego przed organem określonym w statucie spółdzielni, ale również na drodze postępowania przed sądami powszechnymi - stosownie do art. 32 Prawa spółdzielczego.

   Tryb i terminy postępowania wewnątrzspółdzielczego, a w szczególności terminy wnoszenia i rozpatrzenia odwołania określa statut każdej spółdzielni. Postanowienia statutu o postępowaniu wewnątrzspółdzielczym nie mogą jednak ograniczać dochodzenia przez członków ich praw na drodze sądowej. W wypadku zaskarżenia przez członka uchwały w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym i sądowym postępowanie wewnątrzspółdzielcze ulega umorzeniu.

   Pragnę przy tym zwrócić uwagę na określony w art. 46 Prawa spółdzielczego zakres działania rady nadzorczej, zgodnie z którym rada każdej spółdzielni jest nie tylko uprawniona, ale również ustawowo zobowiązana m.in. do rozpatrywania skarg na działalność zarządu i sprawowania nadzoru i kontroli działalności spółdzielni poprzez:

   a) dokonywanie okresowych ocen wykonania przez spółdzielnię jej zadań gospodarczych, ze szczególnym uwzględnieniem przestrzegania przez spółdzielnię praw jej członków oraz

   b) przeprowadzanie kontroli nad sposobem załatwiania przez zarząd wniosków organów spółdzielni i jej członków.

   W celu wykonania swoich zadań rada może zaś żądać od zarządu, członków i pracowników spółdzielni wszelkich sprawozdań i wyjaśnień, przeglądać księgi i dokumenty oraz sprawdzać bezpośrednio stan majątku spółdzielni.

   Przepisy Prawa spółdzielczego przewidują także możliwość wyciągania konsekwencji w stosunku do zarządu czy też rady nadzorczej spółdzielni w przypadku nieprawidłowego, zdaniem członków, ich działania. Konsekwencje takie w postaci odwołania członka rady może wyciągnąć statutowy organ spółdzielni, który go wybrał (art. 45 § 5). Członków zarządu, w tym prezesa i jego zastępców, wybiera zaś i odwołuje, stosownie do postanowień statutu, rada lub walne zgromadzenie (art. 49 § 2). Przewidziana jest również odpowiedzialność karna członków organów spółdzielni w przypadkach określonych w art. 267a-267d Prawa spółdzielczego, np. w razie działania na szkodę spółdzielni.

   Skorzystanie ze wskazanych wyżej przepisów regulujących odpowiedzialność członków rady i zarządu oraz możliwość dochodzenia przez członków spółdzielni swoich praw zależy jedynie od woli członków.

   Ponadto uprzejmie informuję, że z informacji wpływających do resortu nie wynika, aby zjawisko, o którym mowa w interpelacji, występowało w innych spółdzielniach. O ile jednak takie sygnały będą napływać, to wówczas celowe będzie rozważenie wprowadzenia stosownych zmian ustawowych.

   Podsekretarz stanu

   Piotr Styczeń

   Warszawa, dnia 24 sierpnia 2011 r.