VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 14640

w sprawie konsekwencji zmian w ustawie o bezpieczeństwie imprez masowych

   Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację panów posłów Tadeusza Arkita i Witolda Kochana, przesłaną przy piśmie z dnia 26 lutego 2010 r., nr SPS-023-14640/10, w sprawie konsekwencji zmian w ustawie o bezpieczeństwie imprez masowych uprzejmie przedstawiam, co następuje.

   Przepis art. 244 Kodeksu karnego szczegółowo wymienia rodzaje zakazów, obowiązków i zarządzeń sądu, w odniesieniu do których niestosowanie się lub ich niewykonanie przez skazanego lub osobę, wobec której warunkowo umorzono postępowanie karne, albo osobę zobowiązaną do wykonania zarządzenia sądu o ogłoszeniu orzeczenia w sposób w nim przewidziany, aktualizuje odpowiedzialność karną na podstawie powołanego przepisu. Według ugruntowanego - zarówno w nauce prawa karnego jak i orzecznictwie - poglądu, zakazy i obowiązki, których przestrzeganie chronione jest normą wynikającą z art. 244 K.k., nie są ograniczone do zakazów i obowiązków orzeczonych przez sąd w charakterze środków karnych, lecz obejmują również te zakazy i obowiązki, które charakteru środka karnego nie mają, a nawet nie zostały orzeczone w procesie karnym. Warunkiem odpowiedzialności sprawcy za niestosowanie się do zakazu lub niewykonanie obowiązku jest prawomocny charakter sądowego rozstrzygnięcia oraz zgodność istoty (treści) zakazu lub obowiązku z literalnym brzmieniem choćby jednego znamienia typu przestępstwa określonego w art. 244 K.k. Pogląd ten pozostaje w zgodzie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym m.in. w postanowieniu z dnia 26 lutego 2004 r. (I KZP 47/03, opubl. OSNKW 2004, nr 35), w którym Sąd Najwyższy stwierdził, że ˝przedmiotem ochrony przepisu art. 244 K.k. jest orzeczenie każdego sądu (cywilnego, administracyjnego lub karnego), zawierające zakaz określonej w nim działalności, także innej niż gospodarcza˝.

   Należy jednak podkreślić, że w procesie wykładni dotyczącym zakresu normowania art. 244 K.k., w kontekście wątpliwości odnoszących się do kwestii, czy środek karny: zakaz wstępu na imprezę masową, objęty jest ochroną wynikającą z art. 244 K.k. z racji zawierania się naruszającego taki zakaz zachowania w występującym w opisie czynu określonego w tym przepisie znamieniu ˝powstrzymywania się od przebywania w określonych (...) miejscach˝, należy mieć na uwadze systemowy wymóg interpretowania zakresu przepisu karnego w sposób ścisły, zgodny z zasadą nullum crimen sine lege stricta, a tym samym wykluczający możliwość dokonywania jakiejkolwiek rozszerzającej wykładni niekorzystnej dla sprawcy czynu.

   Tym samym należy podzielić wątpliwości zawarte w interpelacji co do tego, czy objęte opisem czynu z art. 244 K.k. sformułowanie odnoszące się do obowiązku powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, jako znamienia określającego przedmiot ochrony (odpowiadające literalnie nazwie środka karnego określonego w art. 39 pkt 2b K.k. oraz obowiązku probacyjnego określonego w art. 72 § 1 pkt 7 K.k.), może być w sposób jednoznaczny traktowane jako obejmujące swym zakresem środek karny: zakaz wstępu na imprezy masowe, prowadząc do kryminalizacji naruszenia tego zakazu. Choć w sensie logicznym zakaz tego rodzaju może być odczytywany jako równoznaczny z nałożonym na skazanego obowiązkiem powstrzymywania się od przebywania w określonych miejscach (w tym wypadku - miejscach odbywania się imprez masowych), to jednak specyfika prawa karnego przemawia za jasnym określeniem zakresu normowania art. 244 K.k. pozwalającym adresatom normy na jednoznaczne, oparte na literalnym brzmieniu przepisu rozstrzygnięcie wątpliwości w tym zakresie.

   Biorąc pod uwagę powyższe, uzasadniony jest pogląd, że niestosowanie się skazanego do orzeczonego przez sąd środka karnego w postaci zakazu wstępu na imprezę masową w obecnym stanie prawnym nie jest penalizowane przez art. 244 K.k., zaś konieczność zagwarantowania prewencyjnej skuteczności omawianemu środkowi karnemu przemawia za dokonaniem stosownego uzupełnienia znamion typu przestępstwa określonego w powołanym artykule.

   Równocześnie uprzejmie informuję, że w dniu 8 stycznia 2010 r. do sekretariatu Marszałka Sejmu wpłynął przygotowany przez Komisję Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki projekt ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych oraz ustawy Kodeks karny, który przewiduje nowelizację art. 244 Kodeksu karnego prowadzącą do jednoznacznego objęcia treścią zawartego w tym artykule przepisu naruszenia zakazu wstępu na imprezę masową.

   Projekt ten, objęty drukiem sejmowym nr 2878, w dniu 17 marca 2010 r. został skierowany do pierwszego czytania w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki z zaleceniem zasięgnięcia opinii Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach.

   Łączę wyrazy szacunku

   Podsekretarz stanu

   Piotr Kluz

   Warszawa, dnia 23 marca 2010 r.