VI kadencja
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 23847
w sprawie funkcjonowania systemu zaufany profil w e-urzędzie
Szanowny Panie Marszałku! W nawiązaniu do pisma z dnia 29 lipca 2011 r. (sygn. SPS-023-23847/11) przekazującego interpelację posła na Sejm RP pana Kazimierza Moskala w sprawie funkcjonowania systemu zaufany profil w e-urzędzie, uprzejmie przedstawiam poniższe informacje.
Profil zaufany jest jedną z funkcjonalności systemu elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej (ePUAP). Dla podmiotów publicznych ePUAP to jedno miejsce, w którym mogą one udostępniać swoje usługi drogą elektroniczną bez budowania własnych systemów. Dla obywateli ePUAP to jeden punkt w Internecie (strona www.epuap.gov.pl), w którym mogą oni znaleźć i zrealizować usługi publiczne. Profil zaufany stanowi alternatywę dla płatnego podpisu elektronicznego, dzięki któremu obywatele mogą potwierdzać swoją tożsamość w systemach elektronicznych administracji.
Funkcje punktów potwierdzających pełnią: urzędy skarbowe, urzędy wojewódzkie, oddziały Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a za granicą konsulaty. Są to instytucje, z których usług obywatele korzystają stosunkowo często. Należy wskazać, że potwierdzenie tożsamości może odbyć się w dowolnej z ww. instytucji. Adres zameldowania nie ma w tym przypadku znaczenia. Ponadto możliwe jest nadanie statusu punktu potwierdzającego urzędom spoza wymienionej listy, jeżeli o takie uprawnienia wystąpią. Aktualnie status punktu potwierdzającego uzyskał Urząd Miasta Tychy. Kolejnych 50 podmiotów zainteresowanych jest pełnieniem takiej funkcji.
Warto podkreślić, że założenie profilu zaufanego wymaga tylko jednej wizyty w urzędzie, zaś w przypadku osób, które posiadają podpis elektroniczny weryfikowany kwalifikowanym certyfikatem, wizyta w urzędzie nie jest wymagana, gdyż osoby te mogą potwierdzić profil zaufany samodzielnie w systemie ePUAP. Przedłużenie ważności profilu zaufanego również nie wiąże się z wizytą w urzędzie. Obywatel może przedłużyć ważność swojego profilu samodzielnie poprzez stronę www.epuap.gov.pl.
Zaletą i sensem istnienia profilu zaufanego jest możliwość potwierdzenia tożsamości obywatela. Możliwość taka istnieje, gdy tożsamość zostanie zweryfikowana i potwierdzona przez wiarygodne instytucje. Procedura potwierdzania tożsamości obywatela stanowi podstawę funkcjonowania profilu zaufanego i nie może zostać pominięta. Należy przy tym podkreślić, że profil zaufany stanowi darmowe narzędzie będące alternatywą dla płatnego rozwiązania, jakim jest bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany kwalifikowanym certyfikatem.
Posiadanie profilu zaufanego umożliwia obywatelom inicjowanie spraw urzędowych drogą elektroniczną. Dotychczas z takiej możliwości mogli korzystać jedynie posiadacze płatnego podpisu elektronicznego.
Należy również dodać, że dane wprowadzane przez obywatela w celu założenia profilu zaufanego nie wymagają ponownego wprowadzenia. Dane te przepisywane są z profilu użytkownika ePUAP. Ich weryfikacja i potwierdzenie wymagane są ze względu na fakt, że profil zaufany służy potwierdzeniu tożsamości obywatela.
Formularze pism udostępniane przez portal ePUAP w celu realizacji spraw urzędowych stanowią elektroniczne odpowiedniki pism urzędowych, posiadają strukturę i zakres danych wymaganych prawem. Ich wypełnienie, a następnie potwierdzenie za pomocą bezpiecznego podpisu elektronicznego lub profilu zaufanego inicjuje rozpoczęcie sprawy urzędowej.
Dostarczanie obywatelom elektronicznych formularzy nie ma więc wpływu na postać udostępnianych formularzy.
Warto zauważyć, że zainteresowanie systemem ePUAP stale rośnie, czego najlepszym dowodem jest zwiększająca się liczba potwierdzonych profili zaufanych - 14 439 (stan na dzień 8 sierpnia 2011 r.). Sukcesywnie zwiększa się również liczba urzędów zainteresowanych świadczeniem usług za pośrednictwem platformy ePUAP, np. Urząd Miejski w Aleksandrowie Kujawskim udostępnia za pośrednictwem ePUAP 163 usługi (http://bip.aleksandrowkujawski.pl/691,dostepne-uslugi-epuap.html).
Pragnę również dodać, że w dniu 31 maja 2011 roku liczba podmiotów na ePUAP wyniosła 37 852, a do dnia 31 lipca 2011 roku wzrosła do 62 555, co oznacza podwojenie liczby użytkowników w ciągu dwóch miesięcy. Wzrasta również liczba przesyłanych miesięcznie dokumentów, w lipcu 2011 r. było to 9155 dokumentów.
Popularność ePUAP w dużej mierze zależy od zaangażowania samych podmiotów publicznych. Zgodnie z przyjętymi założeniami, system ePUAP jest bezpłatną alternatywą dla systemów komercyjnych wykorzystywanych przez podmioty realizujące zdania publiczne do spełnienia obowiązku prowadzenia elektronicznych skrzynek podawczych. Wystawianie przez podmiot publiczny swoich usług w systemie ePUAP jest dobrowolne i minister SWiA nie ma możliwości zmuszenia do korzystania z platformy.
Pragnę nadmienić, że portal ePUAP jest stale modyfikowany i dostosowywany do potrzeb użytkowników, co obejmuje również poprawę ergonomii platformy. Na początku 2011 r. przebudowano interfejs użytkownika oraz zmieniono zasady funkcjonowania katalogu usług, zwiększając poziom czytelności i dostępności zamieszczanych informacji. W czerwcu 2011 r. udostępniono funkcjonalność profilu zaufanego stanowiącego bezpłatną alternatywę dla bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego kwalifikowanym certyfikatem w kontaktach obywatela z administracją publiczną. Sukcesywnie zwiększa się liczba systemów zintegrowanych z platformą ePUAP lub wykorzystujących oferowane przez ePUAP usługi. Przykładem może być system Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz portal elektronicznego punktu kontaktowego Ministerstwa Gospodarki.
Wszystkie wymienione zmiany i modyfikacje zostały dostrzeżone przez media, obywateli i urzędy oraz otrzymały korzystne recenzje. Stale zwiększa się liczba usług oferowanych przez portal, np. wprowadzono dostęp on-line do rejestru CEPiK. W najbliższych tygodniach zostanie udostępniona zaktualizowana wersja usług wyborczych umożliwiających np. dopisanie do spisu wyborców. Trwają również prace nad zwiększeniem intuicyjności procedury zakładania konta w systemie ePUAP.
Poza wymienionymi pracami bieżącymi realizowane są prace nad nową wersją systemu ePUAP. Kluczowe funkcjonalności, które zostaną wprowadzone lub znacząco rozbudowane w nowej wersji systemu obejmują m. in.:
a) repozytorium procesów administracji publicznej, zawierające referencyjne opisy procesów biznesowych administracji publicznej. W repozytorium zamieszczone będą opisy procesów wspólnych dla różnych jednostek administracji publicznej, będących podstawą powtarzalnych zadań realizowanych przez te podmioty. Istotą rozwiązania jest udostępnienie wzorcowych modeli procesów administracyjnych;
b) procesowy model dostępu do rejestrów publicznych, który obejmować będzie zagadnienia dostępu do zasobów informacyjnych państwa i ich ponownego wykorzystania, z określeniem zasad dostępu, a także podmiotów uprawnionych do realizacji określonych działań w obrębie rejestrów. Zakłada się budowę komponentów ePUAP składających się łącznie na rolę centralnego brokera informacji, wykorzystywanego w dostępie do rejestrów, zarówno przez podmioty publiczne, jak i podmioty spoza administracji: komercyjne i niekomercyjne. Broker informacyjny będzie ustalać i dostarczać zestandaryzowane schematy oraz protokoły komunikacyjne. Zmiany w rejestrach, np. w wyniku nowelizacji ustaw, będą skutkowały jedynie koniecznością dokonania zmian w komunikacji ePUAP ze modyfikowanym rejestrem;
c) repozytorium dobrych praktyk administracji zawierające wzorce metodologiczne, organizacyjne, projektowe, ergonomiczne, techniczne, promocyjno-edukacyjne rozwiązań wspierających realizację procesów biznesowych w administracji publicznej. Dzięki repozytorium możliwa będzie prezentacja, zadań administracji realizowanych w oparciu o wybrane, nowatorskie rozwiązania procesowe, np. tworzenie podprocesów właściwych dla wybranej jednostki, organizacyjne, techniczne i prawne.
Z poważaniem
Podsekretarz stanu
Piotr Kołodziejczyk
Warszawa, dnia 18 sierpnia 2011 r.