VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 5546

w sprawie możliwości uznania celiakii za chorobę przewlekłą i ewentualnych konsekwencji takiego postanowienia

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację pani Marzeny Okła-Drewnowicz, posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, przesłaną przy piśmie z dnia 10 października 2008 r. (SPS-023-5546/08), w sprawie możliwości uznania celiakii za chorobę przewlekłą i ew. konsekwencji takiego postanowienia, przesyłam uprzejmie poniższe informacje.

   Dostęp obywateli do leków refundowanych, określa ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, ze zm.). Zgodnie z ww. ustawą, systemem refundacji są objęte produkty lecznicze znajdujące się w wykazach leków refundowanych, określanych w drodze rozporządzeń ministra zdrowia. Wypełniając delegacje ustawowe art. 36 ust. 5 i art. 37 ust. 2, minister zdrowia, po zasięgnięciu opinii prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, Naczelnej Rady Lekarskiej i Naczelnej Rady Aptekarskiej, określa w drodze rozporządzeń wykazy leków refundowanych, tj. wykaz leków podstawowych i uzupełniających, oraz wysokość odpłatności za leki uzupełniające (odpłatność ryczałtowa za leki podstawowe oraz odpłatność ulgowa 30% lub 50% ceny leku za leki uzupełniające), a także wykaz chorób oraz dla każdej z chorób wykaz leków przysługujących pacjentom chorym na określone choroby (zakaźne, psychiczne oraz niektóre choroby przewlekłe, wrodzone lub nabyte). Nie wszystkie choroby mogły być ujęte w wykazie chorób przewlekłych. Wpisane zostały choroby o największym znaczeniu społecznym, ze względu na ciężkość procesu chorobowego, jego powikłania lub rozpowszechnienie. Jednostka chorobowa: celiakia nie została wpisana do wykazu chorób przewlekłych. Decyzje o wpisaniu określonej jednostki chorobowej, a także leków stosowanych w danej chorobie, nie są podejmowane przez ministra zdrowia samodzielnie, lecz na podstawie opinii specjalistów z określonych dziedzin medycyny. Należy podkreślić, iż leki z wykazu chorób przewlekłych przysługują jedynie grupie pacjentów, u których rozpoznano jedno ze schorzeń ujętych w tym wykazie, zatem refundacja tych leków dotyczy jedynie ściśle określonych wskazań medycznych.

   Odnosząc się do pytań, uprzejmie informuję.

   1. Wpisanie do wykazu chorób przewlekłych nowej jednostki chorobowej może nastąpić na wniosek podmiotu odpowiedzialnego i opinii specjalistów z danej dziedziny medycyny. Do chwili obecnej do Ministerstwa Zdrowia nie wpłynął wniosek o poszerzenie wykazu o jednostkę chorobową celiakię.

   2. Generalnie za finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej odpowiedzialny jest Narodowy Fundusz Zdrowia. Minister zdrowia poprzez realizację i finansowanie programów zdrowotnych bierze udział jedynie w zapobieganiu powstawania i rozprzestrzeniania się chorób o charakterze epidemicznym (pandemicznym) bądź istotnym z punktu widzenia bezpieczeństwa zdrowotnego państwa i obywatela. Obecnie nie jest przewidziany program zdrowotny zajmujący się problematyką celiakii. Minister zdrowia nie posiada środków na dofinansowanie diety bezglutenowej.

   3. Zagwarantowanie opieki zdrowotnej osobom ze schorzeniami przewlekłymi, w tym również chorym na celiakię, podlega takim samym regułom, jakim podlega zapewnienie opieki zdrowotnej wszystkim obywatelom naszego kraju. Wynika to bezpośrednio z art. 68 konstytucji, w którym zobowiązuje się władze publiczne do zapewnienia wszystkim obywatelom, bez względu na ich sytuację materialną, równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Należy podkreślić, że zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych osoby chore mają zapewnioną bezpłatną opiekę zdrowotną obejmującą zapobieganie chorobom, wykrywanie chorób, leczenie oraz zapobieganie niepełnosprawności. Dotyczy to również osób ze schorzeniami przewlekłymi, w tym z chorobami metabolicznymi uwarunkowanymi genetycznie.

   Realizacja świadczeń z zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej, edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia należy do zadań fachowych pracowników podstawowej opieki zdrowotnej.

   Opieka zdrowotna chorych na celiakię jest świadczona przez poradnie gastroenterologiczne i pacjent może być skierowany również do poradni dietetycznej, specjalizującej się m.in. w poradnictwie dotyczącym diety bezglutenowej.

   4. Na świecie, również w Polsce, nie są wykonywane badania przesiewowe całej populacji w kierunku celiakii, choroba ta jest rozpoznawana klinicznie. Natomiast są wykonywane badania pod kątem celiakii w grupach zwiększonego ryzyka wystąpienia celiakii, np. u rodzeństwa dzieci z już rozpoznaną celiakią (ryzyko wynosi od 10% do 20%).

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Marek Twardowski

   Warszawa, dnia 31 października 2008 r.