VI kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 14992

w sprawie potrzeby zwiększenia polskiej pomocy dla Haiti

   Szanowny Panie Marszałku! W związku z interpelacją pana posła Tadeusza Iwińskiego (pismo nr SPS-023-14992/10 z dnia 12 marca 2010 r.) w sprawie zwiększenia polskiej pomocy dla Haiti uprzejmie informuję.

   Polska systematycznie uczestniczy w międzynarodowej pomocy humanitarnej na rzecz ofiar katastrof i społeczeństw innych państw żyjących w skrajnym ubóstwie. Pomoc ta udzielana jest zarówno dwustronnie, jak i poprzez wpłaty do międzynarodowych instytucji. Przekazanie przez Polskę środków finansowych jest odnotowywane przez Unię Europejską oraz przez Organizację Narodów Zjednoczonych w tzw. systemie 14 points, jest także publikowane w raportach dotyczących pomocy humanitarnej.

   MSZ jest zaangażowane w udzielanie międzynarodowej pomocy humanitarnej od 2000 r. Co roku finansuje działania m.in. Międzynarodowego Czerwonego Krzyża, w latach 2008 i 2009 przekazało do budżetu tej organizacji 500 tys. USD. Oprócz regularnego wspierania organizacji odpowiadamy również na nadzwyczajne apele o pomoc. Przykładem takiego działania jest odpowiedź na apel Organizacji Kenijskiego Czerwonego Krzyża w 2009 r. Przeznaczyliśmy wówczas 100 tys. USD na pomoc ludziom zagrożonym głodem wskutek trwającej od 2007 r. suszy.

   Nasz kraj wspiera także Centralny Fundusz ds. Pomocy w Sytuacjach Kryzysowych (Central Emergency Response Fund CERF), na którego czele stoi przewodniczący Biura Pomocy Humanitarnej ONZ (Office for Coordination of Humanitarian Aid OCHA). Fundusz ten co roku otrzymuje polskie wsparcie finansowe (łącznie w latach 2006-2009 ponad 1 mln USD). W 2009 r. MSZ zgłosiło panią Janinę Ochojską z Polskiej Akcji Humanitarnej na członka Grupy Doradczej CERF. Grupa ta służy pomocą w kreowaniu polityki zaangażowania CERF oraz zarządzania nim.

   Polska brała udział w akcjach humanitarnych m.in. podczas powodzi na Ukrainie i w Mołdowie w lipcu 2008 r., konfliktu rosyjsko-gruzińskiego w 2008 r. (w wyniku którego ucierpiała ludność cywilna w Gruzji), trzęsień ziemi w Chinach oraz w Kirgistanie. W 2009 r. przekazaliśmy pomoc m.in. dla ofiar tajfunu na Filipinach i w Wietnamie oraz trzęsienia ziemi w Indonezji. Poza reagowaniem na nagłe katastrofy od kilku lat w sposób ciągły wspieramy również m.in. uchodźców palestyńskich w Jordanii oraz udzielamy pomocy żywnościowej w ramach Światowego Programu Żywnościowego w Afganistanie.

   Czy zwiększymy naszą własną pomoc dla Haiti? Całkowity szacunkowy koszt dotychczas udzielonej polskiej pomocy humanitarnej dla Haiti wynosi prawie 6 mln PLN (1,5 mln EUR), tj. 1,25% tego, co na pomoc Haitańczykom przekazała cała UE. Mieści się w tym pomoc rzeczowa w formie wysłania 2 samolotów rządowych wraz z ekipą ratunkową (ratownicy, psy, ciężki sprzęt poszukiwawczy) i z darami (żywność, lekarstwa), wpłaty rządu RP w wysokości ponad 700 tys. PLN (250 tys. USD) przekazane poprzez organizacje międzynarodowe bezpośrednio zaangażowane w udzielanie pomocy humanitarnej na Haiti, w tym polska składka na rzecz World Food Program (200 tys. USD), która również została przeznaczona na pomoc dla Haiti, a także refundacja części kosztów poniesionych podczas akcji ratunkowej przez Państwową Straż Pożarną.

   W ten zakres pomocy nie są wliczane koszty wynikające z polskich składek do budżetów UE i ONZ oraz wkład do unijnego programu odbudowy (single pledge).

   Po skończeniu akcji humanitarnej Polska chce zaangażować się w odbudowę Haiti i przeznaczyć dodatkowe środki finansowe na dalsze działania. Będziemy pomagać za pośrednictwem organizacji międzynarodowych, a także wspierając polskie organizacje pozarządowe uczestniczące w projektach na rzecz tego kraju. Oprócz przekazania 500 tys. USD na unijny program odbudowy Polska przeznaczy również 100 tys. USD na inicjatywy bilateralne. Łączna wartość polskiej pomocy (humanitarnej oraz rozwojowej) dla Haiti wyniesie 2,6 mln USD.

   Czy polski rząd podejmuje działania na rzecz zwiększenia zaangażowania UE? Polska uczestniczyła m.in. w pracach UE, podczas których wypracowywano wspólne stanowisko krajów członkowskich w sprawie wsparcia dla Haiti. Zostanie ono przedstawione na międzynarodowej konferencji donatorów, która odbędzie się w dniu 31 marca br. w Nowym Jorku. Zostanie tam również ogłoszona wspólna kwota zadeklarowanego dodatkowego wsparcia przez KE oraz wszystkich państw członkowskich na rzecz Haiti (Polska zgłosiła wkład w wysokości 500 tys. USD). Polska przyłączy się także do programu unijnego mającego na celu odbudowę zniszczonego kraju.

   Czy Polska nie powinna włączyć Haiti do grupy kilku państw, które otrzymują gros naszej pomocy rozwojowej? Polska pomoc rozwojowa realizowana jest w oparciu o ˝Strategię polskiej współpracy na rzecz rozwoju˝ przyjętą przez Radę Ministrów w dniu 21 października 2003 r. Coroczny podział funduszy na działania pomocowe uwzględnia przede wszystkim, obok międzynarodowych zobowiązań, główne priorytety polskiej pomocy zagranicznej. Są to priorytety długoterminowe, które nie podlegają zmianom pod wpływem jednostkowych zdarzeń w rodzaju klęsk żywiołowych.

   Planowanie podziału środków odbywa się w sposób publiczny, w drodze konsultacji wewnętrznych w ramach MSZ oraz z innymi organami administracji rządowej, a także z bardzo aktywnymi w tym obszarze organizacjami pozarządowymi. Przygotowywane alokacje uwzględniają m.in. przewidywania co do możliwości wykorzystania proponowanych kwot. W 2010 r. parlament zmniejszył wnioskowane przez rząd fundusze na pomoc rozwojową ze 130 mln PLN do 100 mln PLN.

   Utrzymanie naszego zaangażowania na obszarach priorytetowych (Partnerstwo Wschodnie, Afganistan), pomimo zmniejszenia kwoty przeznaczonej na pomoc rozwojową, odbyło się kosztem pozostałych regionów, m.in. państw Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej. Wartość pomocy humanitarnej udzielonej przez Polskę w poszczególnych latach wynosiła: w 2006 r. - 3,24 mln PLN, w 2007 r. - 4,15 mln PLN, w 2008 r. - 6,75 mln PLN, w 2009 r. - ok. 6,5 mln PLN. Łącznie w ciągu ostatnich 4 lat wartość udzielonej pomocy wyniosła ponad 20 mln PLN. Spośród nowych państw członkowskich Polska udziela najwięcej pomocy humanitarnej.

   Z wyrazami szacunku

   Sekretarz stanu

   Jan Borkowski

   Warszawa, dnia 29 marca 2010 r.