VI kadencja

Zapytanie nr 3066

do ministra skarbu państwa

w sprawie nieprawidłowości w procesie prywatyzacji Śląskiej Wytwórni Wódek Gatunkowych Polmos SA w Bielsku-Białej i narażenia Skarbu Państwa na poważną szkodę majątkową

   Jako poseł z Bielska-Białej zwracam się do Pana Ministra o udzielenie wyjaśnień oraz podanie informacji dotyczących trybu, zasad, sposobu przygotowania i przeprowadzenia prywatyzacji, transakcji sprzedaży, Śląskiej Wytwórni Wódek Gatunkowych Polmos SA w Bielsku-Białej oraz o wyjaśnienie niektórych aspektów tego procesu w kontekście celowości i rzetelności.

   Otóż w związku z prowadzoną procedurą prywatyzacji spółek skarbu państwa, zakładów przemysłu spirytusowego, Polmosów, a w tym Śląskiej Wytwórni Wódek Gatunkowych Polmos SA w Bielsku-Białej pragnę zwrócić uwagę Pana Ministra na pojawiające się poważne wątpliwości co do prawidłowości w prowadzeniu przygotowań do sprywatyzowania w/w przedsiębiorstwa oraz w samym procesie prywatyzacji, o których wiadomość powziąłem na podstawie licznych sygnałów, które do mnie docierają od moich wyborców. Na podstawie uzyskanych informacji dotyczących przede wszystkim wyceny przedmiotowego przedsiębiorstwa wskazuję, iż dokonana ona została z pominięciem kilku bardzo istotnych kwestii.

   Zdaniem ekonomistów i wielu specjalistów z branży alkoholowej zachodzi podejrzenie, że wycena wartości przedsiębiorstwa Polmos w Bielsku Białej dokonana została nierzetelnie ze względu na fakt, iż w jej zakres nie wliczono rzeczywistej wartości prawa do znaku towarowego: extra żytnia będącego własnością spółki ŚWWG Polmos SA, do którego prawa rościła sobie także Mazowiecka Wytwórnia Wódek i Drożdży Polmos SA w Józefowie.

   W analizach przedprywatyzacyjnych i szacowaniu wartości spółki wg udzielonych mi informacji nie wzięto pod uwagę sytuacji związanej ze sprzedażą produktów tej marki również przez Mazowiecką Wytwórnię Wódek i Drożdży Polmos Józefów SA. Z posiadanych przeze mnie informacji wynika, że sprzedaż produktów posiadających ten znak towarowy prowadzą oba w/w podmioty, przy czym jak wynika z dokumentów, tylko bielski Polmos posiada prawo do znaku towarowego. Przy wycenie przedsiębiorstwa nie wzięto pod uwagę rzeczywistej wartości tego znaku, przez co nastąpiło niedoszacowanie wartości całego zakładu. Wskazuję przy tym, iż jest to o tyle istotne, że przedmiotowy znak towarowy stanowi składnik aktywów trwałych zakładu, na którego zarejestrowanie, wprowadzenie do obrotu i promocję spółka wyłożyła znaczne kwoty.

   Takie postępowanie pracowników, funkcjonariuszy MSP stanowi narażenie Skarbu Państwa na znaczne straty, co w efekcie doprowadzić może do wymiernych szkód dla Skarbu Państwa, zważywszy na fakt, iż tak naprawdę znak towarowy jest w tym przypadku najwartościowszym składnikiem prywatyzowanego przedsiębiorstwa. Dlatego też aby nie narażać Skarbu Państwa na stratę i przeprowadzić proces prywatyzacyjny rzetelnie, należało najpierw uregulować kwestię wyłącznych praw do znaku towarowego: extra żytnia i dopiero przeprowadzić proces prywatyzacyjny, tak aby umożliwić jak najszerszemu kręgowi inwestorów złożenie ofert na zakup spółki.

   Na tego typu uchybienia i patologie procedur prywatyzacyjnych zwracała uwagę już Najwyższa Izba Kontroli w swojej informacji o wynikach kontroli prywatyzacji przedsiębiorstw przemysłu spirytusowego ze stycznia 2006 r. Izba krytycznie oceniła m.in. oszacowanie wartości znaków towarowych przyjęte do oszacowania wartości Polmosu w Stargardzie Gdańskim, uznając, że o nietrafności oszacowania znaków towarowych tej spółki świadczył fakt, że po roku od nabycia akcji spółki inwestor sprzedał swój udział w jednym tylko znaku towarowym: żołądkowa gorzka drożej niż wartość wszystkich przyjętych do wyceny znaków towarowych spółki.

   Niniejsza interpelacja ma więc na celu zwrócenie uwagi Pana Ministra na wyeliminowanie tego typu dowolności w podejmowaniu decyzji o wycenie wartości i sprzedaży ŚWWG Polmos SA bowiem wpłynie to również w oczywisty sposób na zmniejszenie wpływów Skarbu Państwa. Mając na uwadze przykre doświadczenia związane z prywatyzacją Polmosu w Stargardzie Gdańskim i sprzedażą prawa do znaku: żołądkowa gorzka wnoszę o zwrócenie szczególnej uwagi na proces prywatyzacji Polmosu w Bielsku-Białej dla uniknięcia podobnej patologii i zweryfikowanie dokonanych wycen. W tym celu moim zdaniem należy rozważyć kwestię powtórzenia procesu prywatyzacyjnego po uprzednim uregulowaniu statusu prawnego i faktycznego znaku towarowego: extra żytnia.

   Niestety funkcjonariusze publiczni, pracownicy MSP, niedopełniwszy swoich obowiązków i nieuregulowawszy kwestii wyłączności praw do znaku towarowego: extra żytnia wszczęli proces prywatyzacyjny i zebrali oferty. Takim działaniem urzędnicy MSP zniechęcili innych potencjalnych inwestorów do udziału w prywatyzacji tej spółki, co z pewnością ograniczyło atrakcyjność ofert, możliwości wyboru jak najlepszego oferenta i uzyskania najwyższej ceny.

   Dodatkowo sytuację pogorszył fakt zawarcia ostatniej umowy przez dwa Polmosy. Otóż w dniu 15.12.2008 r. oba zwaśnione Polmosy uzgodniły kwestię znaku: extra żytnia poprzez wykupienie przez Polmos w Bielsku-Białej zrzeczenia się praw do w/w znaku od MWWiD Polmos w Józefowie za kwotę ponad 1 mln zł. Ministerstwo, dopuszczając do tej transakcji, karygodnie naraziło Skarb Państwa na dodatkowe straty. Inwestor, który kupi ŚWWG Polmos w Bielsku-Białej, uzyska niespodziewaną, dodatkową korzyść (nie dopłaci za akcje wycenione przed rozpoczęciem procesu prywatyzacji), a Skarb Państwa nie uzyska najlepszej oferty za sprzedawane akcje. Działanie takie doprowadza do wątpliwości co do transparentności całego procesu prywatyzacyjnego.

   Mając na uwadze powyższe, twierdzę, że wadliwie przyjęta procedura rozwiązania problemu znaku extra żytnia nie zapewnia dla Ministerstwa Skarbu Państwa wyboru ofert dających najwyższą wartość dla Skarbu Państwa, jak i zakładu, jednocześnie powoduje pytania odnośnie do transparentności procesu prywatyzacji, jak i potencjalnego działania na szkodę Skarbu Państwa.

   Kolejne wątpliwości co do rzetelności i obiektywizmu całego procesu prywatyzacji ŚWWG Polmos SA budzi fakt, iż w gronie potencjalnych inwestorów zainteresowanych zakupem spółki znajduje się spółka Alti Plus SA z Krakowa. Z informacji, jakie powziąłem, wynika przy tym, że osoby związane z tą spółką nie tak dawno nabyły inne przedsiębiorstwo z branży spirytusowej, a mianowicie Przedsiębiorstwo Przemysłu Spirytusowego Polmos w Warszawie. Fakt ten jest o tyle istotny, iż sprzedane przez MSP przedsiębiorstwo Polmos w Warszawie wkrótce po jego sprzedaży doprowadzone zostało na skraj upadłości. Nadto jak wynika z raportu NIK cena sprzedaży nie została w całości zapłacona przez inwestora i zdaniem NIK, raport ze stycznia 2006 r., wycena tej spółki była zaniżona, a nieprawidłowościom popełnionym w trakcie procesu prywatyzacyjnego Polmosu w Warszawie towarzyszyło tolerowanie w MSP mechanizmów korupcjogennych (str. 7, 25 i 37 Informacji NIK). Konkludując, NIK negatywnie ocenił pod względem gospodarności, legalności, celowości i rzetelności proces prywatyzacji PPS Polmos w Warszawie. Wpływy Skarbu Państwa zostały zaniżone w trakcie tej prywatyzacji o co najmniej 3 mln zł (str. 61 informacji NIK).

   Warto więc zwrócić uwagę na dokładne zbadanie każdego inwestora pod kątem jego ewentualnych dalszych planów co do nabywanego przedsiębiorstwa ze względu chociażby na utrzymanie poziomu zatrudnienia w prywatyzowanym zakładzie i interes Skarbu Państwa oraz społeczności lokalnej, a także na zdolność finansową inwestora i gwarancje zapłaty. Zwracam uwagę, iż wyeliminowanie takich niewiarygodnych inwestorów powinno stanowić priorytet przy wyborze oferty zakupu, aby zapewnić sens i rzetelność przebiegu procesu prywatyzowania spółki.

   Pikanterii tej sprawie dodaje fakt, iż członkami rady nadzorczej i prawdopodobnie właścicielami spółki Alti Plus SA w Krakowie są panowie L., Ł. i B. G., powinowaci pana J. G. posła rządzącej partii PO. Zresztą pan Ł. G. także zasiada w ławach poselskich Platformy Obywatelskiej, co budzi dodatkowe pytania o etykę procesu prywatyzacji. Obawiam się, że mogą pojawić się wątpliwości i zarzuty, czy fakt ten nie będzie miał żadnego znaczenia dla wyboru inwestora.

   Mając na względzie powyżej przedstawione kwestie, proszę Pana Ministra jako reprezentanta Skarbu Państwa, a jednocześnie osobę odpowiedzialną za prywatyzację przemysłu spirytusowego o wyjaśnienie:

   Czy i jakie zamierza Pan podjąć działania celem aktualizacji wyceny wskazanego przeze mnie zakładu, Śląskiej Wytwórni Wódek Gatunkowych Polmos SA w Bielsku-Białej, pod kątem opłacalności i gospodarności planowanego przedsięwzięcia oraz uwzględnienia rzeczywistej wartości i stanu prawnego znaku towarowego: extra żytnia?

   Jakie podjęto działania celem wyeliminowania wskazanych w raporcie NIK ze stycznia 2006 r. uchybień w zakresie właściwego i precyzyjnego szacowania wartości prywatyzowanych przedsiębiorstw przemysłu spirytusowego, a w szczególności szacowania wartości znaków towarowych będących własnością tych przedsiębiorstw, i czy odsunięto osoby odpowiedzialne za wyszczególnione przez NIK nieprawidłowości od procesów prywatyzacji realizowanych przez Ministerstwo Skarbu Państwa?

   W jaki sposób, jakimi instrumentami Ministerstwo Skarbu Państwa zamierza zapobiec powtórce czarnego scenariusza, tj. doprowadzeniu przez ewentualnego nabywcę przedsiębiorstwa do jego upadłości lub likwidacji oraz zagwarantowania zapłaty całej ceny sprzedaży?

   Czy podjęto jakiekolwiek działania zmierzające do ochrony praw pracowniczych, jak np. wprowadzenie gwarancji zatrudnienia, podpisanie tzw. pakietu socjalnego etc?

   Mając na względzie powyższe, proszę Pana Ministra o ustosunkowanie się do przedstawionych kwestii i stosowną odpowiedź, a także o wstrzymanie procedury prywatyzacyjnej ŚWWG Polmos SA w Bielsku-Białej do czasu rzetelnej i zgodnej z rzeczywistym, nowym stanem prawnym wyceny sprzedawanego przedsiębiorstwa.

   Z poważaniem

   Poseł Stanisław Pięta

   Warszawa, dnia 17 grudnia 2008 r.