VI kadencja
Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej - z upoważnienia ministra -
na zapytanie nr 8294
w sprawie wynagrodzenia dla nauczycieli za nadgodziny w czasie świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy oraz związanych z nimi ferii
Szanowny Panie Marszałku! W związku z zapytaniem pana posła Piotra Stanke z dnia 21 grudnia 2010 r., nr SPS-024-8294/10, w sprawie wynagrodzenia dla nauczycieli za godziny ponadwymiarowe w czasie Świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy oraz związanych z nimi przerw świątecznych uprzejmie przekazuję następujące wyjaśnienia.
W myśl art. 35 ust. 1-3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.) w szczególnych wypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania lub zapewnienia opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością, których liczba nie może przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Przydzielenie nauczycielowi większej liczby godzin ponadwymiarowych może nastąpić wyłącznie za jego zgodą, jednak w wymiarze nieprzekraczającym 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Przez godzinę ponadwymiarową rozumie się przydzieloną nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych. Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i za godziny doraźnych zastępstw wypłaca się według stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, z uwzględnieniem dodatku za warunki pracy.
Na podstawie art. 91c ust. 1 w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy nieuregulowanych przepisami ustawy mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy. Zgodnie z art. 1519 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) dniami wolnymi od pracy są niedziele i święta określone w przepisach o dniach wolnych od pracy. Na podstawie art. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz. U. Nr 51, poz. 428, z późn. zm.) dniami wolnymi od pracy są: 1 stycznia - Nowy Rok, 6 stycznia - Święto Trzech Króli, pierwszy dzień Wielkiej Nocy, drugi dzień Wielkiej Nocy, 1 maja - święto państwowe, 3 maja - święto narodowe 3 Maja, pierwszy dzień Zielonych Świątek, dzień Bożego Ciała, 15 sierpnia - Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, 1 listopada - Wszystkich Świętych, 11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości, 25 grudnia - pierwszy dzień Bożego Narodzenia, 26 grudnia - drugi dzień Bożego Narodzenia oraz niedziele.
W myśl art. 80 ustawy Kodeks pracy wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią.
Wymienione w przepisie art. 1 pkt 1 ustawy o dniach wolnych od pracy święta są dniami wolnymi od pracy. Zamieszczenie w arkuszu organizacji szkoły feryjnej godzin ponadwymiarowych, przypadających do realizacji w dniach ustawowo wolnych od pracy, nie uprawnia do wynagrodzenia za nieodbyte godziny ponadwymiarowe. Nie nakłada się bowiem na nauczyciela obowiązku gotowości do wykonywania zajęć w godzinach ponadwymiarowych w takich dniach, w których zgodnie z przepisami prawa nauczyciel nie jest obowiązany świadczyć pracy. W świetle obowiązujących przepisów brak jest podstaw do zachowania przez nauczyciela prawa do wynagrodzenia za nieodbyte godziny ponadwymiarowe przypadające do realizacji w dniach ustawowo wolnych od pracy.
Odnosząc się do przerw świątecznych, uprzejmie informuję, iż w myśl § 3 ust. 1 pkt 1 i 3 rozporządzenia ministra edukacji narodowej i sportu z dnia 18 kwietnia 2002 r. w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz. U. Nr 46, poz. 432, z późn. zm.), w szkołach zimowa przerwa świąteczna trwa od dnia 23 grudnia do dnia 31 grudnia lub od dnia 22 grudnia do dnia 31 grudnia, jeżeli dzień 22 grudnia wypada w poniedziałek, wiosenna przerwa świąteczna rozpoczyna się w czwartek poprzedzający święta i kończy w najbliższy wtorek po świętach. Na podstawie § 3 ust. 2 ww. rozporządzenia dyrektorzy szkół specjalnych, przy których zorganizowany jest internat, i dyrektorzy specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, w porozumieniu z rodzicami (prawnymi opiekunami) i po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, mogą połączyć zimową przerwę świąteczną z feriami zimowymi.
W myśl art. 64 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie letnie i zimowe, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii i w czasie ich trwania. Zgodnie z powyższym zimowa i wiosenna przerwa świąteczna dla nauczycieli nie są dniami urlopu. W okresie przerw świątecznych wynagrodzenie nauczycieli w związku z art. 91c ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela obliczane jest zgodnie z przepisami dotyczącymi pracowników pozostających w gotowości do pracy.
Z poważaniem
Sekretarz stanu
Krystyna Szumilas
Warszawa, dnia 5 stycznia 2011 r.