VI kadencja

Zapytanie nr 2153

do ministra spraw wewnętrznych i administracji

w sprawie monitoringu prasy prawicowej na zamówienie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji i związanego z tym zagrożenia wolności mediów w Polsce

   Działając na podstawie art. 195 regulaminu Sejmu RP składam na ręce Pana Ministra zapytanie w sprawie monitoringu prasy prawicowej na zamówienie MSWiA i związanego z tym zagrożenia wolności mediów.

   Niedawno na stronach internetowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ukazał się raport pt. ˝Monitorowanie treści rasistowskich, ksenofobicznych i antysemickich w polskiej prasie˝, przygotowany na zamówienie MSWiA przez Poznańskie Centrum Praw Człowieka Instytutu Nauk Prawnych PAN. Raport stanowi owoc monitoringu przeprowadzonego w dniach od 16 listopada do 15 grudnia 2007 r. Do monitoringu wybrano 9 tytułów prasowych, w tym: ˝Najwyższy Czas!˝, ˝Opcja na prawo˝, ˝Nasza Polska˝ i ˝Myśl Polska˝. Przy czym podstawowym kryterium wyboru tych tytułów był profil/tematyka (?) analizowanych czasopism oraz ich powszechna dostępność.

   Jak napisano w raporcie, celem przeprowadzonego badania była identyfikacja oraz klasyfikacja treści rasistowskich, antysemickich i ksenofobicznych pojawiających się w publikacjach periodycznych obecnych na polskim rynku wydawniczym. ˝Kryteria przyjęte na potrzeby niniejszego badania są jednak szersze niż definicje sformułowane w Kodeksie karnym, a zatem nie wszystkie treści ujęte w raporcie są treściami jednoznacznie podlegającymi ściganiu karnemu˝ - napisali autorzy raportu, którzy na potrzeby badania przyjęli założenie, iż w polskiej prasie można napotkać na szereg wypowiedzi o ˝nienawistnym˝, niepokojącym charakterze, które wymagają, jeśli nie karnej, to co najmniej społecznej reakcji i napiętnowania.

   Oto kilka przykładów tekstów poddanych osądowi autorów raportu.

   W przypadku ˝Najwyższego Czasu!˝ m.in. napiętnowany został artykuł Mariana Mieszalskiego pt. ˝Karta Zdrad Podstawowych˝, w którym autor negatywnie ocenia politykę europejską, w tym krytykuje Kartę Praw Podstawowych. W komentarzu autorzy raportu piszą: Artykuł zawiera ksenofobiczną interpretację integracji europejskiej, upatrując w Karcie Praw Podstawowych instrumentu negatywnego oddziaływania ˝ich˝, czyli bogatych państw UE na ˝nas˝. Skrytykowany został także tekst z ˝N.Cz!˝ autorstwa Olgierda Domino pt. ˝Helweci poparli białą owcę˝, w którym autor opisuje wyniki niedawnych wyborów parlamentarnych w Szwajcarii, gdzie wygrała Szwajcarska Partia Ludowa, sprzeciwiająca się otwarciu granic i swobodnej, niekontrolowanej imigracji. Autorzy raportu zarzucają autorowi tekstu, że pochwala ksenofobiczne i rasistowskie poglądy SPL i jej przywódcy Christophera Blochera.

   Pod ostrzałem znalazł się również Adam Wielomski, który w ˝N.Cz!˝ zrecenzował książkę Thomasa E. Woodsa Jr pt. ˝Niepoprawna politycznie historia Stanów Zjednoczonych˝. Autorzy raportu za niezwykle naganny uznali fragment recenzji: ˝(...) Wiele rzeczy wyśmianych przez Woodsa dotyczy jednak mitu˝czarnego'. Chodzi tu o różnego rodzaju mity lewackie, które w ramach˝politycznej poprawności˝są budowane dla˝wstrząśnięcia sumieniami˝białych obywateli USA i przygotowania ich do zgody na roszczenia różnorakich mniejszości. Dotyczą one przede wszystkim niewolnictwa Czarnych i eksterminacji Indian (...)˝. Napisali w raporcie, że Wielomski wyraźnie deprecjonuje znaczenie krzywd wymienianych grup i używa obraźliwych sformułowań, m.in. ˝czarny mit˝.

   Stanisław Michalkiewicz jest napiętnowany za uporczywe powtarzanie w tekstach w ˝N.Cz!˝ określenia: ˝wybitny przywódca socjalistyczny Adolf Hitler˝ oraz ˝Anschluss˝ - w odniesieniu do podpisania przez Polskę traktatu reformującego UE. Natomiast Tomasz Sommer został wskazany palcem jako niepoprawny politycznie, gdyż umieścił symbol sierpa i młota na fladze unijnej, co według autorów raportu obraża obywateli UE i stanowi przejaw ksenofobii.

   W ˝Naszej Polsce˝ autorom raportu m.in. nie podobał się fragment tekstu Magdaleny Chadaj pt. ˝Order dla ˝Zapory˝: ˝Spieszmy się. Przywróćmy Żołnierzom Wyklętym honor i cześć, zanim˝europejczycy˝odbiorą nam osobowość narodową w imię Europy bez granic i bez pamięci historycznej.˝ Zdaniem poznańskich ˝badaczy˝ autorka przedstawia ksenofobiczny obraz integracji europejskiej.

   ˝Myśli Polskiej˝ dostało się m.in. za tekst Krzysztofa Nagrodzi pt. ˝Gwoździem po szkle. Pokomplikowania˝. Jako skandaliczny okazał się fragment: ˝(...) I pochyleniami nad pięknem człowieczeństwa udokumentowanych donosicieli, którzy wyznali, że tak... ale tylko trochę... i niekoniecznie, ale za to są˝filo˝bądź˝z korzeniami'.˝ Autor artykułu odwołuje się do żydowskiego pochodzenia jednej z osób publicznych, która przyznała się do współpracy ze służbami bezpieczeństwa PRL. Stosując liczbę mnogą - piszą autorzy raportu - Nagrodzi sugeruje jednocześnie, że osoby, o których pisze w artykule, mają żydowskie pochodzenie.

   To tylko niektóre przykłady absurdów, które znajdują się w tym raporcie. A już największym z nich jest stworzenie na końcu raportu wstępnej listy książek ˝niepoprawnych politycznie˝, które zostały rekomendowane przez ˝współczesnych inkwizytorów˝ na usługach MSWiA ˝do dalszego, szczegółowego badania˝. Wśród tytułów znalazły się m.in.: Andrzej Leszek Szczęśniak, ˝Paneuropa. Stany Zjednoczone Europy czyli Eurokołchoz˝, wyd. Polwen, 2002; Stanisław Michalkiewicz, ˝Na niemieckim pograniczu˝, wyd. von borowiecky, 2003; ks. Michał Poradowski, ˝Nowy Światowy Ład˝, wyd. Nortom, 2004; Władimir Bukowski, Paweł Stroiłow, ˝Unia Sowiecka czy Związek Europejski˝, wyd. Arwil, 2005; Jerzy Chodorowski, ˝Rodowód ideowy Unii Europejskiej˝, wyd. Ostoja, 2005. Z komentarzy autorów raportu wynika, że niedopuszczalne są poglądy krytyczne wobec obecnego modelu integracji europejskiej.

   W związku z przywołanym raportem mam następujące pytania:

   1. Jaki ma sens tego typu badanie, skoro badaną materię - jak zauważają sami autorzy raportu - ˝trudno ująć w ramy ścisłych definicji i klasyfikacji; wiele zależy bowiem od kontekstu danej wypowiedzi a także szeroko pojętej˝wrażliwości˝odbiorcy˝?

   2. Dlaczego MSWiA przyjęło i zaakceptowano raport, w którym zostały poddane monitoringowi wyłącznie poważne pisma prawicowe: konserwatywne i patriotyczne, które zestawiono z faktycznie wątpliwej jakości pisemkami Leszka Bubla, a nie zbadano pism lewicowych i liberalnych, w których aż roi się od przykładów nietolerancji wobec prawicy, Kościoła katolickiego i katolicyzmu?

   3. Skoro zawarte w raporcie oceny z góry są skażone subiektywizmem jego autorów i nie przedstawiają wartości naukowej, czy taki raport powinien być zamawiany i prezentowany przez MSWiA?

   4. Jaki użytek zamierza z tego raportu zrobić ministerstwo, skoro wydało na monitoring kilku tytułów prasowych kwotę 10 tys. zł? Na co konkretnie zostały wydane te pieniądze? Jakie kwoty otrzymali poszczególni autorzy raportu?

   5. Czy tego typu raport, niezwykle krytyczny wobec innych niż lewicowe i liberalne poglądów, w tym niechętnych wobec Unii Europejskiej, nie jest przejawem nietolerancji?

   6. Czy wskazanie fragmentów artykułów ˝do wycięcia˝ i książek ˝niewygodnych politycznie˝ nie może zostać odebrane jako zalecenie wprowadzenia cenzury?

   7. Czy posługiwanie się takim raportem przez MSWiA nie stworzy sytuacji, że wymienione media poczują się napiętnowane, a zatem nie spowoduje poczucia zagrożenia wolności mediów i wolności słowa w Polsce?

   Poseł Artur Górski

   Warszawa, dnia 21 lipca 2008 r.