VI kadencja
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 6592
w sprawie wydawania skróconego odpisu aktu urodzenia osobie niepełnoletniej
Panie Marszałku! W nawiązaniu do pisma z dnia 28 listopada 2008 r. (sygn. SPS-023-6592/08) przekazującego interpelację posła na Sejm RP pana Wojciecha Ziemniaka w sprawie wydawania skróconego odpisu aktu urodzenia osobie niepełnoletniej uprzejmie przedstawiam następujące informacje.
Ustawodawca w art. 83 ustawy z dnia 29 września 1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j.: Dz. U. z 2004 r. Nr 161, poz. 1688, z późn. zm.) określił krąg podmiotów uprawnionych do otrzymania odpisów aktów stanu cywilnego. Wśród nich znajduje się również osoba, której akt dotyczy. W świetle powyższego wniosek o wydanie odpisu aktu stanu cywilnego wymaga zbadania przez kierownika urzędu stanu cywilnego pod względem podmiotowym i przedmiotowym. Oznacza to ustalenie tożsamości wnioskodawcy oraz jego uprawnienia do uzyskania dokumentu. Wskazać przy tym należy, iż identyfikacji osoby można dokonać na podstawie dokumentu stwierdzającego tożsamość, tj. paszportu lub dowodu osobistego. W przypadku osoby małoletniej, nieposiadającej takich dokumentów, kierownik urzędu stanu cywilnego może posiłkować się innym dokumentem ze zdjęciem, np. legitymacją szkolną.
Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, iż obecna konstrukcja omawianego przepisu umożliwia uzyskanie odpisu skróconego aktu urodzenia osobie powyżej 13. roku życia, tj. o ograniczonej zdolności do czynności prawnych, jeśli dana osoba przedstawi kierownikowi urzędu stanu cywilnego dokument ze zdjęciem potwierdzający jej dane osobowe.
Powyższe wiąże się z kwestią zdolności do czynności prawnej. Zgodnie z art. 11 Kodeksu cywilnego pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. Natomiast ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają małoletni, którzy ukończyli lat trzynaście, oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo (vide: art. 15 K.c.). Należy przy tym wskazać, że czynności prawne dokonywane przez osobę o ograniczonej zdolności do czynności prawnej, które prowadzą do powstania po jej stronie zobowiązania lub powodują rozporządzenie jej prawami, wymagają zgody jej przedstawiciela ustawowego. A zatem osoba taka może samodzielnie dokonywać tylko tych czynności prawnych, które po jej stronie nie wywołują wskazanych skutków prawnych. Należy przyjąć, że wystąpienie z wnioskiem o odpis aktu stanu cywilnego jest taką czynnością, której osoba o ograniczonej zdolności do czynności prawnych może dokonać samodzielnie, zwłaszcza że wydobycie odpisu aktu urodzenia jest konieczne do wykonania obowiązku bądź uprawnienia wynikającego z innych przepisów prawa.
Jednocześnie pragnę poinformować, iż w związku z zasygnalizowanym przez pana posła problemem zostanie skierowane wystąpienie do organów nadzoru wojewódzkiego, zalecające kierownikom podległych urzędów stanu cywilnego wydawanie odpisów aktów urodzenia osobom małoletnim na potrzeby wyrobienia i otrzymania dowodu osobistego przy spełnieniu wyżej wymienionych warunków.
Z poważaniem
Podsekretarz stanu
Witold Drożdż
Warszawa, dnia 18 grudnia 2008 r.