VI kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 4113

w sprawie zapewnienia bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu uczniom niepełnosprawnym

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na przesłane przez Pana Marszałka przy piśmie z dnia 10 czerwca 2009 r. (znak: SPS-024-4113/09) zapytanie poselskie pana posła Jana Filipa Libickiego w sprawie zapewnienia bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu uczniom niepełnosprawnym, proszę o przyjęcie poniższych wyjaśnień.

   Odnosząc się ogólnie do pana pytań, uprzejmie wyjaśniam, że zgodnie z § 8 ust. 1 i 2 rozporządzenia ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z dnia 25 marca 2004 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej (Dz. U. z 2004 r. Nr 63, poz. 587) warsztat jest placówką pobytu dziennego, a czas trwania zajęć w warsztacie wynosi nie więcej niż 7 godz. dziennie i 35 godz. tygodniowo. W związku z powyższym wszystkie zajęcia dodatkowe (szkolne), praktyki w zakładzie pracy chronionej itp. powinny odbywać się poza godzinami terapii w warsztacie terapii zajęciowej.

   Pragnę zauważyć, że w świetle przepisów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92, z późn. zm.) uczestnikami warsztatu mogą być osoby zaliczone zarówno do znacznego, jak i umiarkowanego stopnia niepełnosprawności posiadające w swoich orzeczeniach wskazanie do uczestnictwa w terapii zajęciowej. Ponieważ przedmiotowe wskazanie zawarte może być wyłącznie w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności (ze względu na powiązanie celów warsztatu z niezdolnością do pracy) to wyłącznie w oparciu o przepisy ustawy o rehabilitacji można byłoby sformułować twierdzenie, iż uczestnikiem warsztatu może być osoba niepełnosprawna, która ukończyła 16 lat. Przepisy ustawy o rehabilitacji muszą uwzględniać postanowienia innych aktów prawnych. Zgodnie z art. 70 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r Nr 78, poz. 483, z późn. zm.) nauka do 18. roku życia jest obowiązkowa. Sposób wykonywania obowiązku szkolnego określa ustawa. Reguła konstytucyjna znajduje swoje potwierdzenie w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.). Ponadto ustawa o systemie oświaty określa sposób realizacji obowiązku nauki. Warsztaty terapii zajęciowej nie są placówkami oświatowymi, ale placówkami, które realizują rehabilitację zawodową i społeczną w stosunku do osób niepełnosprawnych, które ukończyły spełnianie obowiązku szkolnego, a nie realizują obowiązku nauki. Tak więc w mojej ocenie uczestnikami warsztatów powinny być osoby, które niezależnie od spełnienia innych przesłanek, ukończyły 18 lat.

   Odnosząc się do szczegółowych pytań, uprzejmie wyjaśniam, że w świetle przepisów ww. rozporządzenia dowóz uczestników warsztatu terapii zajęciowej nie ma charakteru obligatoryjnego. Zgodnie z § 19 ust. 1 ww. rozporządzenia do kosztów działalności warsztatu, które mogą być dofinansowywane ze środków PFRON zalicza się koszty dowozu uczestników lub eksploatacji samochodu związanej z realizacją programu rehabilitacyjnego i niezbędną obsługą działalności warsztatu. Przepis ten wskazuje, że są to koszty fakultatywne. Koszty dowozu uczestników mogą być również pokrywane ze środków samorządu gminy. Natomiast zobowiązanie gminy do partycypacji w ww. kosztach nie leży w gestii Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

   Odpowiadając na drugie pytanie, uprzejmie informuję, że Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej nie planuje uszczegółowienia zapisów dotyczących organizacji dowozu osób niepełnosprawnych do warsztatu terapii zajęciowej poza miejscowością ich zamieszkania, gdyż celem istnienia warsztatu terapii zajęciowej jest stworzenie osobom niepełnosprawnym niezdolnym do podjęcia pracy możliwości rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia (art. 10a ust. 1 ustawy o rehabilitacji) i to stanowi przedmiot regulacji, a nie organizacja dowozu uczestników warsztatu, który nie zalicza się do czasu trwania zajęć w warsztacie.

   Z wyrazami szacunku

   Sekretarz stanu

   Jarosław Duda

   Warszawa, dnia 30 czerwca 2009 r.