VI kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 12791

w sprawie zdecydowanego i obiektywnego wyjaśnienia przyczyn poważnego zanieczyszczenia środowiska życiowego w Szczecinku (woj. zachodniopomorskie) i przedstawienia pilnych działań Ministerstwa Środowiska mających na celu natychmiastową ich minimalizację, a w niedalekiej przyszłości całkowite wyeliminowanie

   Szanowny Panie Marszałku! Nawiązując do mojego pisma z dnia 24 grudnia 2009 r., znak: GIOŚ-DIiO/4130/01-01/432/2009/jp, dotyczącego zapytania posłów Czesława Hoca oraz Stefana Strzałkowskiego z dnia 17 listopada 2009 r. w sprawie zdecydowanego i obiektywnego wyjaśnienia przyczyn poważnego zanieczyszczenia środowiska w Szczecinku w woj. zachodniopomorskim, przekazuję informację o dodatkowych ustaleniach.

   Zachodniopomorski wojewódzki inspektor ochrony środowiska na moje polecenie w styczniu 2010 r. rozpoczął kontrolę w trzech spółkach prowadzących działalność przy ul. Waryńskiego 1 w Szczecinku. Przedmiotem kontroli jest sprawdzenie przestrzegania przepisów i decyzji administracyjnych w zakresie ochrony środowiska. Kontrola rozpoczęta została na podstawie art. 79 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, z późn. zm.) bez powiadamiania kontrolowanego o planowanej kontroli. W dniu 20 stycznia 2010 r. dokonano wpisu w książce kontroli i uzgodniono terminy przekazywania dokumentacji koniecznej do przeprowadzenia kontroli. Harmonogram działań kontrolnych i pokontrolnych Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Szczecinie przedstawia się następująco:

   - Kronospan Chemical Szczecinek sp. z o.o. - zakończenie czynności kontrolnych do 5 lutego 2010 r. oraz podjęcie działań pokontrolnych w terminie do 19 lutego 2010 r.

   - Kronospan Polska sp. z o.o. oraz Kronospan Szczecinek sp. z o.o. - zakończenie czynności kontrolnych do 19 lutego 2010 r. oraz podjęcie działań pokontrolnych w terminie do 26 lutego 2010 r.

   Z dokonanych dotychczas ustaleń kontrolnych WIOŚ w Szczecinie wynika, że Kronospan Chemical Szczecinek sp. z o.o. narusza warunki pozwolenia zintegrowanego - decyzja wojewody zachodniopomorskiego z dnia 30 października 2007 r., znak: K-SR-Ś-6/6619/63/07, zmieniona decyzją marszałka województwa zachodniopomorskiego z dnia 2 czerwca 2009 r., znak: WRiOŚ-II-KS/7740/1-2/09. Stwierdzono następujące nieprawidłowości: zużycie większej ilości podstawowego surowca niż dopuszczono w ww. pozwoleniu zintegrowanym, wykonanie niepełnych pomiarów emisji zanieczyszczeń do powietrza - pomiary nie obejmowały trzech substancji wymienionych w ww. pozwoleniu. Ponadto nie wykonano pomiarów emisji hałasu do środowiska, a przedstawiony przez kontrolowanego protokół z pomiarów emisji hałasu z dnia 25 września 2008 r. dotyczył pomiarów hałasu na stanowiskach pracy. Dodatkowo ustalono, że w pozwoleniu zintegrowanym nie określono, zgodnie z art. 211 ust. 2 pkt 3a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.), wielkości emisji hałasu wyznaczonej dopuszczalnymi poziomami hałasu poza zakładem, wyrażonymi wskaźnikami hałasu L_AeqD i L_AeqN

   W związku z powyższym zachodniopomorski wojewódzki inspektor ochrony środowiska podejmie działania pokontrolne w zakresie posiadanych kompetencji oraz skieruje wystąpienie pokontrolne do marszałka woj. zachodniopomorskiego z wnioskiem o podjęcie działań zgodnie z kompetencjami w trybie art. 195 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ww. ustawy Prawo ochrony środowiska, który stanowi, że: pozwolenie może postać cofnięte lub ograniczone bez odszkodowania, jeżeli eksploatacja instalacji jest prowadzona z naruszeniem warunków pozwolenia, innych przepisów ustawy lub ustawy o odpadach. Zgodnie z art. 195 ust. 2 ww. ustawy P.o.ś.: w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, przed wydaniem decyzji w przedmiocie cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia organ wzywa prowadzącego instalację do usunięcia naruszeń w oznaczonym terminie.

   Aktualnie WIOŚ w Szczecinie kontynuuje działania kontrolne w Kronospan Polska sp. z o.o. oraz Kronospan Szczecinek sp. z o.o., których zakończenie przewiduje do 19 lutego 2010 r. W ramach tych działań kontrolnych przeanalizowana zostanie ponownie kwestia dotycząca obowiązku posiadania pozwolenia zintegrowanego przez ww. spółki. O ustaleniach kontroli i podjętych działaniach pokontrolnych przez zachodniopomorskiego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska poinformuję Pana Marszałka niezwłocznie po ich zakończeniu.

   Zachodniopomorski wojewódzki inspektor ochrony środowiska w 2009 r. zrealizował następujące działania w zakresie wzmocnienia monitoringu jakości powietrza na obszarze miasta Szczecinek:

   - w dniu 10 grudnia 2009 r. WIOŚ uruchomił w Szczecinku drugą stację pomiarów manualnych pyłu PM10 oraz oznaczeń w nim benzo(a)pirenu z wykorzystaniem posiadanego przez WIOŚ pyłomierza wysokoobjętościowego; lokalizacja przy ul. 1 Maja została ustalona w porozumieniu ze starostą szczecineckim, burmistrzem miasta Szczecinek oraz przedstawicielami Stowarzyszenia Inicjatyw Społecznych TERRA; pomiary w cyklu codziennym w tym punkcie rozpoczęto w dniu 11 grudnia 2009 r., wyniki za okres 11-31 grudnia 2009 r. udostępnione zostały na stronie internetowej WIOŚ w Szczecinie w zakładce: Nowości;

   - w dniu 11 grudnia 2009 r. WIOŚ w ww. punkcie przy ul. 1 Maja zainstalował także pyłomierz pyłu zawieszonego PM2,5 i rozpoczął pomiary pyłu PM2,5. Wdrożenie tego zadania jest wynikiem wykonanej przez WIOŚ we wrześniu 2009 r. na mocy art. 88 ww. ustawy Prawo ochrony środowiska ˝Oceny wstępnej zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5 dla woj. zachodniopomorskiego za lata 2004-2008 oraz dostosowanie wojewódzkiego systemu oceny jakości powietrza do wymagań dyrektywy 2008/50/WE˝. Ocena ta została wykonana w oparciu o zapisy zawarte w dyrektywie 2008/50/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy (dyrektywa CAFE);

   - w dniu 14 stycznia 2010 r. WIOŚ, po rozstrzygnięciu przetargu na dostawę i instalację wysokoobjętościowego pyłomierza pyłu PM10 z przeznaczeniem na wykonywanie pomiarów PM10 i benzo(a)pirenu, rozpoczął pomiary pyłu PM10 i zawartego w nim benzo(a)pirenu w punkcie ul. Artyleryjskiej w Szczecinku, w którym od października 2006 r. do dnia 13 stycznia 2010 r. pomiary wykonywane były przez państwowego powiatowego inspektora sanitarnego w Szczecinku.

   Biorąc pod uwagę powyższe, informuję, że od dnia 14 stycznia 2010 r. na obszarze miasta Szczecinek prowadzone są przez WIOŚ w Szczecinie pomiary zanieczyszczeń powietrza pyłem przy użyciu trzech pyłomierzy: pył PM10 i zawarty w nim bezo(a)piren oznaczany jest w dwóch punktach miasta: ul. Artyleryjska i ul. 1 Maja, natomiast pomiary stężeń pyłu PM2,5 w jednym punkcie tła miejskiego na ul. 1 Maja. Pomiary te wykonywane są w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska dla woj. zachodniopomorskiego. Wyniki tych pomiarów będą zamieszczane w internecie na stronie WIOŚ, zgodnie z rozporządzeniem ministra środowiska z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza (Dz. U. Nr 216, poz. 1377) w następujących terminach:

   - do 10-go dnia każdego miesiąca za poprzedni miesiąc kalendarzowy - wstępnie zweryfikowane miesięczne serie z pomiarów manualnych pyłu PM10 i PM2,5;

   - do 60 dni od końca miesiąca, w którym prowadzone były pomiary - serie wyników benzo(a)pirenu w pyle zawieszonym PM10.

   Ponadto informuję, że w celu określenia potencjalnego udziału spółek Kronospan w mierzonych na terenie Szczecinka stężeniach zanieczyszczeń powietrza w grudniu 2009 r. podjęte zostały przez WIOŚ w Szczecinie, we współpracy z WFOŚiGW w Szczecinie oraz starostą szczecineckim i burmistrzem miasta Szczecinek, działania mające na celu uruchomienie w Szczecinku ciągłych pomiarów automatycznych. Zakres pomiarów automatycznych obejmowałby te zanieczyszczenia, które emitowane są przez spółkę: dwutlenek siarki, tlenki azotu oraz pył zawieszony PM10. Dodatkowo obok pomiarów automatycznych prowadzone byłyby tam manualne pomiary amoniaku, formaldehydu oraz węglowodorów alifatycznych. Ciągła rejestracja parametrów meteorologicznych: temperatura powietrza, prędkość i kierunek wiatru, ciśnienie, wilgotność umożliwi analizę pozyskiwanych wyników pomiarów. Wyniki pomiarów przekazywane byłyby on-line na stronę internetową WIOŚ w Szczecinie. Najważniejszym problemem w tym przypadku jest znalezienie właściwej lokalizacji dla takiej stacji. W dniu 19 stycznia 2010 r. została przeprowadzona wizja lokalna przez pracowników WIOŚ w Szczecinie, wspólnie z przedstawicielami Starostwa Powiatowego w Szczecinku, Urzędu Miasta Szczecinek oraz państwowego powiatowego inspektora sanitarnego w Szczecinku, w celu wskazania lokalizacji takiej stacji. Zgodnie z obowiązującymi ˝Zasadami projektowania elementów sieci monitoringu zanieczyszczenia atmosfery - sieci alarmowe w aglomeracjach miejsko-przemysłowych˝ (Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa 1991 r.) taka stacja powinna być zlokalizowana po stronie zawietrznej instalacji, czyli zgodnie z różą wiatrów (przewaga wiatrów z kierunków SW, W, NW), na wschód od instalacji. Jednak w tym konkretnym przypadku usytuowanie stacji po stronie zawietrznej spółek Kronospan nie jest najlepszym rozwiązaniem, gdyż ten obszar nie jest zabudowany. Ponadto tereny na wschód od instalacji spółek Kronospan są przeznaczone do sprzedaży z przeznaczeniem na strefę ekonomiczną, co może w przyszłości skutkować pojawieniem się nowych źródeł emisji. Dodatkowo stwierdzono zagęszczenie na tym obszarze linii wysokiego napięcia oraz istnienie transformatorów, co może zakłócać wyniki pomiarów. Proponowana lokalizacja na terenie Nadleśnictwa Czarnogór także nie byłaby zgodna z zasadami lokalizacji z powodu bliskości jeziora i dużego obszaru leśnego.

   W związku z powyższym WIOŚ w Szczecinie, w porozumieniu z przedstawicielami Starostwa Powiatowego w Szczecinku i Urzędu Miasta Szczecinek, ustali lokalizację pomiarów automatycznych w Szczecinku po stronie nawietrznej spółek Kronospan, na takim terenie zamieszkałym, gdzie nie występuje bezpośrednie oddziaływanie emisji z ogrzewania mieszkań na poziomy mierzonych stężeń. Ponieważ największy wpływ zakładów Kronospan jest odczuwalny przez mieszkańców Szczecinka głównie przy wiatrach wschodnich, lokalizacja powinna ten fakt uwzględniać. Wpływ zakładów oceniany będzie poprzez szczegółową analizę parametrów meteorologicznych, w tym róży wiatrów dla analizowanego okresu. Planowana do uruchomienia stacja automatyczna byłaby stacją przewoźną. Możliwe byłoby więc przeniesienie jej w inne miejsce w przypadku zaistnienia takiej konieczności. Z przeprowadzonego przez WIOŚ w Szczecinie rozeznania wynika, że koszt uruchomienia przewoźnej stacji automatycznej w Szczecinku szacowany jest na kwotę ok. 900 tys. zł. Planowany termin uruchomienia ww. stacji - kwiecień 2010 r.

   Z poważaniem

   Sekretarz stanu

   Tadeusz Jarmuziewicz

   Warszawa, dnia 15 lutego 2010 r.