VI kadencja
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 14078
w sprawie delegalizacji mefedronu i wpisania leków zawierających pochodne efedryny na listę leków wydawanych na receptę
Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na pismo Pana Marszałka z dnia 29 stycznia 2010 r. (znak: SPS-023-14078/10), uprzejmie przedkładam odpowiedź na interpelację posłów Alicji Dąbrowskiej i Krzysztofa Tyszkiewicza w sprawie delegalizacji mefedronu i wpisania leków zawierających pochodne efedryny na listę leków wydawanych na receptę. Jednocześnie informuję, że zgodnie z pismem z dnia 22 lutego 2010 r. (znak: MZ-ZP-P-62-4959-72 /MS/10) skierowanym do Pana Marszałka odpowiedź jest udzielana w terminie późniejszym ze względu na powstałą konieczność pozyskania dodatkowych informacji od podmiotów spoza Ministerstwa Zdrowia.
Uprzejmie informuję, że zespół powołany przez ministra sprawiedliwości, w którego składzie był również przedstawiciel ministra zdrowia, przygotował projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Proponowane zmiany obejmują szereg zagadnień i ukierunkowane są na racjonalizację polityki przeciwdziałania narkomanii, w tym proponują możliwość umarzania (bezwzględnego) w pewnych sytuacjach postępowania karnego wobec sprawców posiadających nieznaczne ilości środków odurzających, przeznaczonych na własny użytek. Projekt nowelizacji nie przewiduje wprowadzenia nowych substancji pod kontrolę prawną.
Mefedron obecnie jest przedmiotem wstępnej oceny ryzyka w ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania o Nowych Narkotykach Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA) oraz raportu wspólnego (Joint Report) przygotowywanego przez EMCDDA oraz Europol. Przedmiotowy raport jest I częścią procedury oceny ryzyka i kontroli nowych substancji psychoaktywnych określonych w decyzji Rady Unii Europejskiej 2005/387/JHA. W ramach niniejszego raportu zbierane są wszystkie dostępne informacje na temat: 1) konfiskat mefedronu oraz 2) przemytu, 3) zaangażowania zorganizowanej przestępczości w handel i produkcję mefedronu, 4) farmakologicznych i toksykologicznych właściwości mefedronu, 5) potencjału rozwoju zjawiska używania mefedronu, 6) przypadków intoksykacji oraz zgonów spowodowanych używaniem mefedronu. Podległe ministrowi zdrowia Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, jako punkt kontaktowy EMCDDA w Polsce, bierze czynny udział w procesie zbierania informacji na temat sytuacji mefedronu w Europie. Na podstawie zgromadzonych w raporcie danych Ministerstwo Zdrowia podejmie decyzję o ewentualnym wszczęciu procedury wprowadzenia mefedronu pod kontrolę prawną w Polsce.
Produkty lecznicze w postaci doustnej, zawierające pochodne efedryny, stosowane są na całym świecie (m.in. w krajach Unii Europejskiej i w Stanach Zjednoczonych) jako podstawowe preparaty zalecane w leczeniu objawowym w stanach zapalnych górnych dróg oddechowych, przebiegających z kaszlem, obrzękiem błony śluzowej nosa i wodnistym wysiękiem z nosa. We wszystkich wymienionych krajach stosowane są jako leki dostępne bez recepty. Produkty te uznane są za bezpieczne w zalecanym dawkowaniu oraz przy uwzględnieniu wskazań do stosowania. Status dostępności preparatów zawierających pochodne efedryny dopuszczonych do obrotu w Polsce pozostaje w zgodzie z rozporządzeniem ministra zdrowia z dnia 4 grudnia 2002 r. w sprawie kategorii dostępności produktów leczniczych (Dz. U. Nr 208, poz. 1776), jak również dyrektywą 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi (Dz. U. L 311 z 28. 11. 2001 r.)
Jednocześnie sytuacja dotycząca leków zawierających pochodne efedryny jest przedmiotem monitoringu prowadzonego przez agendy Ministerstwa Zdrowia odpowiedzialne za rynek lekowy, zdrowie publiczne oraz uzależnienia. Według aktualnych informacji problem zakupu dużych ilości leków zawierających pochodne efedryny w celu wykorzystania pozamedycznego lub przerabiania na substancje psychoaktywne w czystej postaci dotyczy w głównej mierze obszarów przy granicy czeskiej z powodu zainteresowania tego typu lekami ze strony obywateli Czech. Powyższa sytuacja nadal stanowi przedmiot monitoringu i oceny. Rozważane są także rozmaite sposoby przeciwdziałania wspomnianemu procederowi. Poza dodaniem do wykazu leków dostępnych na receptę, rozważane jest również podniesienie ceny leków oraz zmiana ich postaci fizycznej, co utrudniłoby, a wręcz uniemożliwiło ekstrakcje substancji psychoaktywnych z leków. Obecnie prowadzone są prace nad oceną skuteczności oraz kosztami finansowymi i społecznymi wynikającymi z zastosowania wymienionych rozwiązań. Celem działań jest wybór najskuteczniejszego, najtańszego oraz najlepszego rozwiązania z punktu widzenia zdrowia publicznego.
Z poszanowaniem
Podsekretarz stanu
Adam Fronczak
Warszawa, dnia 25 lutego 2010 r.