VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 22838

w sprawie kontroli bezpieczeństwa na lotniskach przez agencje ochrony

   Szanowny Panie Marszałku! W nawiązaniu do pisma z dnia 31 maja 2011 r. (sygn. SPS-023-22838/11) przekazującego interpelację posła na Sejm RP, pani Anny Sobeckiej, w sprawie kontroli bezpieczeństwa na lotniskach przez agencje ochrony uprzejmie informuję, iż kwestie dotyczące zmian prawnych umożliwiających prowadzenie ochrony bezpieczeństwa lotnisk przez uzbrojone formacje ochrony osób i mienia pozostają poza zakresem właściwości ministra spraw wewnętrznych i administracji. Zgodnie bowiem z art. 27 ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 65, poz. 437, z późn. zm.) oraz art. 16 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696, z późn. zm.), organem właściwym w sprawach lotnictwa cywilnego jest minister infrastruktury.

   Niezależnie od powyższego uprzejmie informuję, iż w uchwalonej na 95. posiedzeniu Sejmu RP w dniu 13 maja 2011 r. ustawie o zmianie ustawy Prawo lotnicze (druk sejmowy nr 2113), w części dotyczącej ochrony lotnictwa cywilnego zakłada się przejęcie całości obowiązków w zakresie wykonywania czynności nadzoru i kontroli w zakresie lotnictwa cywilnego przez zarządzających lotniskami, którzy będą realizować to zadanie pod nadzorem prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC), współdziałającego w tym zakresie ze Strażą Graniczną.

   Powyższa regulacja daje zarządzającym lotniskami możliwość zatrudnienia do wykonywania tych obowiązków firmy zewnętrznej, dysponującej wyszkolonym i certyfikowanym w tym zakresie personelem, bez konieczności tworzenia własnej wewnętrznej służby ochrony. Rozwiązanie to jest zgodne z wnioskami zarządzających lotniskami. Należy podkreślić, iż w rozumieniu przepisów prawa w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego UE oraz krajowych kontrolę bezpieczeństwa może wykonywać wyłącznie operator kontroli bezpieczeństwa, posiadający certyfikat wydany przez prezesa ULC jako organu właściwego do spraw ochrony lotnictwa cywilnego.

   W celu zapewnienia mechanizmu weryfikacji zgodności metod i środków w zakresie kontroli bezpieczeństwa wykonywanej przez podmioty prywatne z obowiązującymi w tym zakresie uregulowaniami krajowymi i wspólnotowymi ww. regulacja przyznaje Straży Granicznej uprawnienie do sprawdzania poprawności dokonywania kontroli bezpieczeństwa przez uprawnione podmioty. Uprawnienie do realizacji powyższych zadań w oparciu o postanowienia zawarte w rozporządzeniu ministra infrastruktury z dnia 10 stycznia 2005 r. w sprawie Krajowego Programu Kontroli Jakości w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego (Dz. U. Nr 25, poz. 208) pozwoli na bieżącą weryfikację skuteczności kontroli bezpieczeństwa i oznacza skierowanie części funkcjonariuszy Straży Granicznej pełniących służbę w portach lotniczych do czynności związanych z nadzorem.

   Straż Graniczna opracowała wstępną koncepcję nadzoru nad kontrolą bezpieczeństwa wykonywaną przez zarządzającego lotniskiem, w której to koncepcji przyjęto niezbędną liczbę funkcjonariuszy Straży Granicznej do zapewnienia właściwego nadzoru nad prowadzeniem kontroli bezpieczeństwa przez pracowników podmiotu podległego zarządzającemu lotniskiem.

   Straż Graniczna oprócz nadzoru, który będzie realizowany w formach stacjonarnej, patrolowej oraz monitoringu elektronicznego, nadal pozostanie odpowiedzialna za zadania przyporządkowane wyłącznie służbom państwowym, tj.:

   - dokonywanie kontroli paszportowej i działań związanych z ochroną granicy państwowej;

   - dokonywanie kontroli radiometrycznej;

   - prowadzenie działań minersko-pirotechnicznych, w tym neutralizacji urządzeń wybuchowych;

   - kontrola i nadzór nad przewozem drogą lotniczą broni;

   - wykonywanie w portach lotniczych czynności związanych z wprowadzonymi przez prezesa ULC dodatkowymi środkami ochrony w stosunku do rejsów wysokiego ryzyka;

   - wystawianie wart ochronnych na pokładach statków powietrznych wykonujących rejsy wysokiego ryzyka.

   Ustawa zakłada również, iż w szczególnie uzasadnionych przypadkach związanych z koniecznością zapewnienia porządku i bezpieczeństwa publicznego, komendant główny Straży Granicznej może, na wniosek prezesa ULC, skierować funkcjonariuszy Straży Granicznej do wykonywania kontroli bezpieczeństwa w lotnictwie cywilnym. Precyzuje ponadto, na czym ma polegać kontrola manualna i wyraźnie odróżnia ją od kontroli osobistej, która może być wykonywana wyłącznie przez funkcjonariuszy służb państwowych, co implikuje konieczność zapewnienia obecności odpowiedniej liczby funkcjonariuszy Straży Granicznej w porcie lotniczym do tego zadania.

   Nowelizacja ustawy Prawo lotnicze przewiduje także, że funkcjonariusze Straży Granicznej będą dokonywali kontroli bezpieczeństwa przez okres osiemnastu miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy.

   Pragnę jednocześnie podkreślić, iż nie przewiduje się zwolnień funkcjonariuszy i pracowników cywilnych Straży Granicznej w związku z planowanym zaprzestaniem obowiązku dokonywania kontroli bezpieczeństwa przez Straż Graniczną.

   Z uwagi na zamierzone uruchomienie nowych lotniczych przejść granicznych, np. w Modlinie, w Świdniku, oraz obecne niskie ukompletowanie placówek Straży Granicznej obsługujących lotnicze przejścia graniczne funkcjonariusze Straży Granicznej, którzy dokonują kontroli bezpieczeństwa, będą mieli możliwość kontynuowania służby w formacji, choć w niektórych przypadkach może się to wiązać z przeniesieniami do innych miejscowości.

   Jednocześnie uprzejmie informuję, iż w dniu 13 grudnia 2010 r. minister spraw wewnętrznych i administracji zaakceptował ˝Propozycję zmian organizacyjnych Straży Granicznej na południu RP˝ w odniesieniu do dotychczasowych rozwiązań przyjętych w ˝Założeniach wieloletniej koncepcji funkcjonowania Straży Granicznej (2009-2015)˝ oraz w ˝Koncepcji funkcjonowania Straży Granicznej w latach 2009-2015˝, co stanowiło podstawę do aktualizacji ˝Koncepcji (...)˝.

   Zgodnie z ww. ˝Propozycją (...)˝ do dnia 31 grudnia 2012 r. na południu RP pozostaną trzy oddziały Straży Granicznej z dotychczasowymi siedzibami ich komend, zaś w 2012 r. zostanie przeprowadzona ponowna analiza zagrożeń pozostających we właściwości Straży Granicznej na południu RP i dopiero wówczas zostaną podjęte prace nad docelową liczbą oddziałów na tym kierunku.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Adam Rapacki

   Warszawa, dnia 20 czerwca 2011 r.