VI kadencja

Odpowiedź ministra obrony narodowej

na zapytanie nr 8646

w sprawie odszkodowań dla mieszkańców obszaru ograniczonego użytkowania wokół lotniska Krzesiny

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na zapytanie pana posła Tadeusza Tomaszewskiego w sprawie odszkodowań dla mieszkańców obszaru ograniczonego użytkowania wokół lotniska Krzesiny (SPS-024-8646/10), uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.

   Lotnisko Poznań-Krzesiny funkcjonuje nieprzerwanie od czasu zakończenia II wojny światowej i przez cały czas swojej działalności zajmuje istotne miejsce w systemie obrony przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej. Samoloty odrzutowe korzystają z Krzesin od 1954 r. Realizowane na przestrzeni tego okresu prace dostosowawczo-modernizacyjne doprowadziły infrastrukturę lotniskową do poziomu zapewniającego bezpieczną eksploatację samolotów F-16 i innych samolotów wielozadaniowych, przy bardzo ograniczonym stopniu ingerencji w środowisko naturalne.

   We współpracy z wydziałem środowiska urzędu wojewody wielkopolskiego i władzami samorządowymi resort obrony narodowej, realizując obowiązki wynikające m.in. z zapisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, ze zm.), spowodował ustanowienie - rozporządzeniem nr 40/07 wojewody wielkopolskiego z dnia 31 grudnia 2007 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Poznań-Krzesiny w Poznaniu (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2008 r. Nr 1, poz. 1) - obszaru ograniczonego użytkowania wokół wojskowego lotniska Poznań-Krzesiny. Część podmiotów, które zostały ograniczone w swoich prawach, zaskarżyło ten akt prawny. Naczelny Sąd Administracyjny, w drodze postanowienia (sygn. akt II OSK 548/09 z 6 października 2010 r.), stwierdził, że ˝(...) nastąpiła zmiana przepisu upoważniającego do wydania rozporządzenia w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Poznań-Krzesiny i równocześnie ustawodawca nie przewidział żadnych przepisów przejściowych, które wskazywałyby na utrzymanie w mocy wskazanego rozporządzenia czy szerzej - przepisów wykonawczych, dla których podstawę stanowi art. 135 ust. 2 P.o.ś., co oznacza, że przedmiotowe rozporządzenie nr 40/07 wojewody wielkopolskiego z dnia 31 grudnia 2007 r. utraciło moc obowiązującą˝. Obecnie trwają prace nad ustanowieniem nowego obszaru ograniczonego użytkowania.

   Resort obrony narodowej na bieżąco monitoruje przedmiotową sprawę. Z postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego wynika, że rozporządzenie nr 40/07 wojewody wielkopolskiego utraciło moc obowiązującą z dniem 15 listopada 2008 r. Efektem tego jest brak zrealizowania obowiązku wynikającego z art. 135 ustawy Prawo ochrony środowiska, dotyczącego utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania z tytułu ponadnormatywnego hałasu związanego z funkcjonowaniem lotniska. Brak obszaru o takim statusie uniemożliwia prowadzenie postępowań związanych z odszkodowaniami za ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości nim objętych. Podważa też zasadność ewentualnie już wypłaconych w tym okresie lub zasądzonych odszkodowań. Nie ogranicza to jednak możliwości dochodzenia odszkodowań na zasadach ogólnych na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.), w zakresie dotyczącym szkód spowodowanych oddziaływaniem na środowisko.

   Procedura dochodzenia roszczeń odszkodowawczych z tytułu ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania wokół lotniska wojskowego Poznań-Krzesiny opiera się o zapis art. 136 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska. Przepis ten stanowi, iż w razie ograniczenia sposobu korzystania ze środowiska, w wyniku ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania, właściwymi w sprawach spornych dotyczących wysokości odszkodowania lub wykupu nieruchomości są sądy powszechne. Zgłoszenie roszczenia pod ocenę sądu pozwala zachować bezstronność zarówno co do zasadności roszczenia, jak też wysokości ewentualnego odszkodowania. Dla organów wojskowych rozstrzygnięcie sądu będzie potwierdzeniem zasadności zgłaszanego roszczenia.

   Funkcjonowanie lotnisk, zarówno cywilnych, jak i wojskowych, w pobliżu miast i osiedli zawsze będzie generować pewne utrudnienia, należy jednak pamiętać, że planujący budowę indywidualną przy lotnisku mieszkańcy w pełni zdawali sobie sprawę z lokalizacji. To nie lotnisko ˝przysuwa się˝ do miasta. Nadmieniam również, że nie jest planowany ˝rozrost bazy˝.

   Zaistniała sytuacja jest w pewnym stopniu wynikiem braku spójnych decyzji na poziomach lokalnych różnego szczebla, co doprowadziło do częściowej zabudowy rejonów przylotniskowych, mimo że strona wojskowa już w 1991 r. wskazywała na potrzebę wstrzymania lokalizacji budownictwa mieszkaniowego w sąsiedztwie lotniska Poznań-Krzesiny.

   Przedstawiając powyższe wyjaśnienia, wyrażam nadzieję, że uzna je Pan Marszałek za satysfakcjonujące.

   Z wyrazami szacunku i poważania

   Minister

   Bogdan Klich

   Warszawa, dnia 3 marca 2011 r.