VI kadencja
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej - z upoważnienia ministra -
na zapytanie nr 598
w sprawie kodeksu ucznia
Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na zapytanie pana posła Jana Kulasa (SPS-024-598/08) w sprawie prowadzonych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej prac nad problematyką kodeksu ucznia, uprzejmie informuję:
- przywołany w zapytaniu poselskim kodeks ucznia, wypracowany przez stowarzyszenie ˝Civitas Christiana˝ w Gdańsku, nie został załączony do wystąpienia, w związku z tym nie jest możliwe przedstawienie stanowiska resortu w przedmiotowej sprawie. W Ministerstwie Edukacji Narodowej nie są prowadzone prace związane z dostosowaniem ww. kodeksu ucznia do zadań programowych realizowanych przez resort.
Jednocześnie uprzejmie wyjaśniam:
1) kodeks ucznia, mając umocowanie w regulacjach prawnych, obowiązywał w szkołach od 1988 r., gdy minister edukacji narodowej wydał zarządzenie nr 38 z dnia 19 lipca 1988 r. w sprawie kodeksu ucznia (Dziennik Urzędowy MEN nr 6, poz. 42). Obecnie zarządzenie nie ma mocy prawnej, a przepisy stosowane w kodeksie ucznia, dotyczące praw i obowiązków ucznia oraz nagród i kar, znajdują się w statutach szkół;
2) art. 60 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) zawiera postanowienia dotyczące spraw i zagadnień, jakie powinien regulować statut szkoły/placówki. Należą do nich między innymi:
- organizacja szkoły lub placówki,
- zakres zadań nauczycieli oraz innych pracowników szkoły lub placówki,
- prawa i obowiązki uczniów, w tym przypadki, w których uczeń może zostać skreślony z listy uczniów szkoły;
3) rozporządzenie ministra edukacji narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624, z późn. zm.) zawiera regulacje prawne wskazujące szczegółowy zakres spraw, jakie powinien określać statut szkoły, między innymi w zakresie praw i obowiązków ucznia, w tym:
- rodzaje nagród i kar stosowanych wobec uczniów oraz tryb odwoływania się od kary,
- przypadki, w których dyrektor szkoły może wystąpić do kuratora oświaty z wnioskiem o przeniesienie ucznia do innej szkoły,
- warunki pobytu w szkole zapewniające uczniom bezpieczeństwo (np. ochronę przed przemocą, uzależnieniami, demoralizacją oraz innymi przejawami patologii społecznej);
4) podpisane 9 lutego 2007 r. rozporządzenie ministra edukacji narodowej zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 35, poz. 222) wprowadziło dodatkowe uregulowania, zobowiązujące organy szkoły do uzupełnienia statutów szkół o określenie obowiązków ucznia w zakresie między innymi udziału w zajęciach edukacyjnych, usprawiedliwiania, w określonym terminie i formie, nieobecności na zajęciach edukacyjnych, dbania o schludny wygląd oraz noszenia odpowiedniego stroju, warunków korzystania z telefonów komórkowych.
Należy podkreślić, że system kar i nagród stosowanych wobec ucznia, określony w statucie szkoły, nie może być sprzeczny z polskim i międzynarodowym prawem w zakresie praw człowieka, obywatela, praw dziecka, z ogólną normą państwa demokratycznego.
Wszelkie działania edukacyjne i wychowawcze powinny mieć odzwierciedlenie w statutach szkół. Precyzyjne zapisy prawa wewnątrzszkolnego powinny przewidzieć wszystkie sytuacje występujące w danym typie szkoły, a ujęcie ich w formie norm zaakceptowanych przez organy szkoły daje przekonanie, iż są obowiązujące dla wszystkich zainteresowanych.
Podsekretarz stanu
Zbigniew Marciniak
Warszawa, dnia 7 marca 2008 r.