VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 4658

w sprawie kontroli trybu odwołania dyrektora Szkoły Podstawowej nr 143 w Warszawie

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na zapytanie pana posła Artura Górskiego (SPS-024-4658/09) z dnia 7 września 2009 r. dotyczące odwołania pani E. W.K. ze stanowiska dyrektora szkoły, pozwolę sobie wyrazić następującą opinię.

   Kwestię odwołania nauczyciela ze stanowiska dyrektora szkoły regulują przepisy art. 38 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.). Zgodnie z art. 38 ust. 1 pkt 1 lit. b powołanej ustawy organ, który powierzył nauczycielowi stanowisko kierownicze w szkole lub placówce, odwołuje nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w razie ustalenia negatywnej oceny pracy lub negatywnej oceny wykonywania zadań wymienionych w art. 34a ust. 2 w trybie określonym przepisami w sprawie oceny pracy nauczycieli - bez wypowiedzenia. W przypadku szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego zadanie organu prowadzącego określone w art. 38 ust. 1 wykonuje odpowiednio: wójt, burmistrz (prezydent miasta), zarząd powiatu, zarząd województwa (art. 5c pkt 2 ustawy o systemie oświaty).

   Przepisy ustawy o systemie oświaty nie określają formy prawnej dla dokonania czynności polegającej na odwołaniu nauczyciela ze stanowiska dyrektora szkoły. W wyroku z dnia 30 czerwca 2004 r., OSK 439/04 (OSS 2005/3/69) Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, iż zarządzenia obok decyzji administracyjnych są prawną formą, w jakiej wójt może podejmować władcze rozstrzygnięcia. Skoro art. 38 ustawy o systemie oświaty nie wskazuje formy decyzji administracyjnej dla odwołania dyrektora szkoły, to oznacza to, że następuje ono w formie zarządzenia wójta, burmistrza, prezydenta miasta.

   Zakwalifikowanie aktu odwołania dyrektora szkoły do kategorii aktów administracyjnoprawnych pozwala określić tryb jego kontroli. Zarządzenia wójta, burmistrza, prezydenta miasta, w sprawie odwołania dyrektora szkoły podlegają nadzorowi wojewody (wyrok NSA z dnia 30 czerwca 2004 r., OSK 439/04, OSS 2005/3/69; uchwała NSA z dnia 16 grudnia 1996 r., OPS 6/96, ONSA z 1997 r. nr 2, poz. 48). Nadzór sprawowany przez wojewodę jest nadzorem legalnościowym, tj. nadzorem sprawowanym na podstawie kryterium zgodności ww. aktów odwołania z prawem. Procedurę wykonywania tego nadzoru określają przepisy art. 90 i 91 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.). W przypadku stwierdzenia, że uchwała lub zarządzenie w sprawie odwołania dyrektora są sprzeczne z prawem, wojewoda orzeka o nieważności tej uchwały lub zarządzenia w całości lub w części. Stwierdzenia nieważności wojewoda dokonuje w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia mu uchwały lub zarządzenia.

   Niezależnie od powyższego każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, a więc również w sprawie odwołania dyrektora, może - po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia - zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego (art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym).

   Rozstrzygnięcie sprawy odwołania ze stanowiska dyrektora w postępowaniu administracyjnym nie pozbawia odwołanego dyrektora - jako pracownika - możliwości wniesienia do sądu pracy powództwa o roszczenia wynikające z niezgodnego z prawem odwołania z kierowniczego stanowiska. Odwołanie nauczyciela ze stanowiska dyrektora szkoły wpływa bowiem na treść jego stosunku pracy. Zgodnie z art. 91c ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.) spory o roszczenia ze stosunku pracy nauczycieli, niezależnie od formy nawiązania stosunku pracy, rozpatrywane są przez sądy pracy.

   W świetle obowiązujących przepisów minister edukacji narodowej nie posiada natomiast kompetencji do przeprowadzenia kontroli w zakresie zgodności z prawem aktu odwołania dyrektora szkoły.

   Przedstawiając powyższe wyjaśnienia, uprzejmie proszę Pana Marszałka o ich przyjęcie.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Lilla Jaroń

   Warszawa, dnia 18 września 2009 r.