VI kadencja

Odpowiedź ministra gospodarki

na zapytanie nr 1618

w sprawie zagrożenia polskiego kamieniarstwa i górnictwa surowców skalnych, w związku ze wzrostem importu wyrobów granitowych z Chińskiej Republiki Ludowej

   W nawiązaniu do zapytania poselskiego pani poseł Elżbiety Witek w sprawie zagrożenia polskiego kamieniarstwa i górnictwa surowców skalnych w związku ze wzrostem importu wyrobów granitowych z Chińskiej Republiki Ludowej (sygn.: SPS-024-1618/08) uprzejmie informuję, że Polska aktywnie współdziała na forum unijnym w tworzeniu regulacji handlowych kształtujących zasady handlu zagranicznego Unii Europejskiej z krajami pozaunijnymi w sposób jak najbardziej korzystny dla polskich przedsiębiorców. Polska aktywnie broni zasad uczciwej konkurencji na rynku unijnym, przeciwstawiając się importowi z krajów pozaunijnych, realizowanemu na nieuczciwych zasadach. Należy zaznaczyć, że kształtowanie unijnych środków handlu zagranicznego jest decyzją całej Wspólnoty, a nie poszczególnych państw unijnych, które tworzą tę Wspólnotę. Należy mieć na uwadze, że kierunek wspólnej polityki handlowej Unii stanowi wypadkową interesów handlowych wszystkich 27 państw członkowskich UE.

   Z danych statystycznych, jakie posiada Ministerstwo Gospodarki, nie wynika jakoby import wyrobów granitowych z Chin zagrażał w jakikolwiek sposób polskiemu kamieniarstwu i górnictwu wyrobów skalnych.

   Wyroby z granitu, jak również granit surowy sklasyfikowany jest w unijnej taryfie celnej pod następującymi kodami CN:

   - 2516 12 10,

   - 2516 12 90,

   - 2516 11 00,

   - 6802 23 00.

   Z wykazu wielkości importu z Chin, jak również całkowitego importu do Polski tych towarów (tabela w załączniku)*⁾ nie wynika, iż import z Chin stanowi poważne zagrożenie dla polskiego kamieniarstwa. Jak pokazują dane statystyczne, jedynie w przypadku produktów sklasyfikowanych pod kodem CN 6802 23 00 Chiny są głównym eksporterem tego towaru do Polski. W przypadku pozostałych trzech kodów zajmują odpowiednio 3., 6. i 15. miejsce w odniesieniu do całego importu tych towarów do Polski, przy czym eksport chiński stanowi zaledwie niewielki udział w całym imporcie wyrobów granitowych.

   Jednocześnie uprzejmie informuję, że nie odnotowano przypadków importu z Chin wyrobów granitowych po cenach dumpingowych. Jednakże gdyby taka sytuacja miała miejsce, przemysł unijny, w tym polski, może wystąpić z wnioskiem o wszczęcie postępowania antydumpingowego, przy czym warunkiem koniecznym, aby ten wniosek został przyjęty do analizy przez Komisję Europejską, jest, by wnioskodawcy takiego postępowania, czyli producenci wspólnotowi towaru objętego tym wnioskiem, stanowili nie mniej niż 25% całkowitej jego produkcji wytwarzanej przez przemysł wspólnotowy. Wniosek taki musi zawierać precyzyjne wskazanie, jakiego towaru dotyczy (zdefiniowanego w oparciu o unijną nomenklaturę scaloną) oraz dowody na istnienie dumpingu, szkody oraz związku przyczynowego pomiędzy domniemanym przywozem towarów po cenach dumpingowych z krajów pozaunijnych, domniemaną szkodą dla przemysłu unijnego, a także informacje dotyczące wnioskodawcy, wielkości produkcji towarów podobnych we Wspólnocie, wyczerpujący opis towaru oraz informacje na temat cen. Szczegółowe wyliczenie informacji, które powinny się znaleźć we wniosku, zawiera rozporządzenie Rady (WE) NR 384/96 z dnia 22 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony przed dumpingowym przywozem z krajów niebędących członkami Wspólnoty Europejskiej. Jeżeli wszystkie przesłanki zostaną dowiedzione w takim postępowaniu, Komisja Europejska może wprowadzić odpowiednie środki zaradcze w postaci ceł antydumpingowych.

   Uprzejmie pragnę poinformować Panią Poseł, że przemysł unijny, w tym polski, nie wystąpił z wnioskiem o wszczęcie takiego postępowania. W odniesieniu do Pani pytania, dotyczącego wprowadzenia zmian w zakresie przepisów prawnych, uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 91 ustawy Prawo zamówień publicznych, stanowiącym implementację art. 53 dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi, oraz art. 55 dyrektywy 2004/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r., koordynującej procedury udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, wybór najkorzystniejszej oferty następuje na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Według ustawodawcy kryteriami oceny ofert są cena i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia, w szczególności jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, zastosowanie najlepszych dostępnych technologii w zakresie oddziaływania na środowisko, koszty eksploatacji, serwis oraz termin wykonania zamówienia (por. art. 91 ust. 2 ustawy). Zaznaczyć należy, iż wymienione w art. 91 ust. 2 ustawy kryteria wyboru ofert, oczywiście pomijając obowiązkowe kryterium ceny, to jedynie przykładowe kryteria i ich krąg nie jest zamknięty, o czym świadczy zwrot ˝w szczególności˝ poprzedzający ww. wyliczenie. Oznacza to, iż zamawiający ma możliwość ustalenia również innych kryteriów oceny ofert niż te, które zostały określone w art. 91 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych. Zamawiający, określając kryteria oceny ofert i nadając im odpowiednią wagę, powinien jednocześnie kierować się zasadami zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców wyrażonymi w art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Powyższe zasady mają zastosowanie do wszystkich czynności zamawiającego podejmowanych w ramach przygotowania i przeprowadzenia postępowania, w tym również do określenia kryteriów oceny ofert.

   Dokonując oceny ofert zamawiający musi mieć na względzie treść art. 2 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych, zgodnie z którym najkorzystniejszą ofertą jest oferta, która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego albo z najniższą ceną. Jak wynika z przytoczonej definicji ustawodawca wskazał na dwa sposoby oceny ofert.

   Pierwszy sposób oceny ofert odnosi się do wyboru oferty, która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny oraz innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia. Ten sposób wyboru najkorzystniejszej oferty właściwy jest przede wszystkim w tych postępowaniach, w których jakość przedmiotu zamówienia lub jego inne istotne elementy mogą się zasadniczo różnić. Zatem w każdym przypadku gdy zamawiane dostawy są zróżnicowane np. pod względem standardu i jakości ich wykonania zamawiający może w specyfikacji istotnych warunków zamówienia wskazać także inne niż cena kryteria, jakimi będzie się kierował przy wyborze najkorzystniejszej oferty. Przy czym kryteria te powinny odnosić się do takich elementów, które mogą różnicować poszczególne oferty.

   Drugi sposób oceny ofert odnosi się do wyboru oferty z najniższą ceną. Zamawiający, udzielając zamówienia publicznego, może w każdym trybie zastosować jako jedyne kryterium wyboru ofert kryterium ceny (z wyjątkiem trybu dialogu konkurencyjnego).

   Biorąc pod uwagę treść art. 91 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych należy wyraźnie podkreślić, że cena zawsze musi być jednym z kryteriów oceny ofert, choć niekoniecznie kryterium o najwyższej wadze (np. mogłoby to mieć miejsce w przypadkach szczególnie wysokich wymagań jakościowych co do przedmiotu zamówienia). W żadnym z przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych nie zostało określone, jaką wartość procentową ma stanowić cena w stosunku do innych kryteriów wskazanych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Ustawa dopuszcza ustalenie przez zamawiającego takich kryteriów i nadania im takiej wagi, jaka jest jego zdaniem niezbędna do prawidłowej realizacji konkretnego zamówienia.

   Podsumowując, przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych dają zamawiającemu możliwość wyboru oferty odpowiadającej jego preferencjom i oczekiwaniom co do przedmiotu zamówienia. Zamawiający jest więc uprawniony do wprowadzenia obok ceny również innych kryteriów, co ma umożliwić mu wybór oferty korzystnej cenowo, ale niekoniecznie najtańszej, jak i korzystnej pod innymi względami (np. czas wykonania zamówienia, jakość, parametry techniczne). Należy jednak podkreślić, iż wybór kryteriów oceny ofert, które zostaną zastosowane w danym postępowaniu, oraz nadanie im odpowiedniego znaczenia zgodnie z przepisami należy do wyłącznej kompetencji zamawiającego.

   Odnosząc się do kwestii złej sytuacji polskiego kamieniarstwa, uprzejmie informuję, że łączna produkcja granitowych wyrobów (bloki, płyty i wyroby z nich) oraz drogowych (kostka, krawężniki itp.) na bazie granitów krajowych określana jest szacunkowo na ok. 1 mln t/r. Znaczna i coraz większa ilość granitów jest kierowana do produkcji granitowych kruszyw łamanych.

   Granity są w Polsce najważniejszymi kamieniami budowlanymi i drogowymi do produkcji bloków i innych elementów kamiennych przydatnych do uzyskiwania płyt, kostki, krawężników itp. Ich eksploatacja skoncentrowana jest głównie w rejonie Strzegomia, Sobótki i Strzelina. Łączne wydobycie granitów w 2006 r. wyniosło 3,57 mln t i wzrosło o ok. 10% w stosunku do roku poprzedniego. Szacuje się, że na bloki i formaki przypadało około 960 tys. t. Wydobycie granitów pochodziło w 2006 r. z 34 złóż, przy czym w 20 łomach pozyskiwano wyłącznie bloki i mniejsze elementy kamienne do produkcji wyrobów kamiennych budowlanych i drogowych, w 8 zakładach prowadzona jest zarówno produkcja takich sortymentów, jak i kruszyw łamanych, a w 6 - wyłącznie kruszyw łamanych. W rejonie Strzegomia najważniejszymi producentami granitowych bloków i drobnych elementów kamiennych są obecnie: Borowskie Kopalnie Granitu, Granitex Strzegom, Skalimex-Borów Kostrza, PGO Granit Strzegom, Skalimex-Grantin Sobótka, Euro-Granit Strzegom, PPHiU Piramida, Kwarc Kostrza, Kopalnia Granitu Pokutnik, Grabinex Strzegom, M&F International Trading Kostrza, PPHU Ted-Rob i Kopalnia Granitu Gniewków (tabela)*⁾. Oprócz wymienionych w regionie tym wydobyciem granitów blocznych zajmuje się jeszcze kilkanaście mniejszych, prywatnych firm. Większość z nich wytwarza również płyty, formaki, kostkę, krawężniki i inne gotowe wyroby kamieniarskie. Wydobycie granitów blocznych i produkcja granitowych elementów budowlanych i drogowych prowadzona jest także w rejonie Strzelina, choć na znacznie mniejszą skalę i tylko przez kilka zakładów (tabela w załączeniu)*⁾. Obecnie czynna jest tylko jedna kopalnia granitu karkonoskiego - Szklarska Poręba-Huta.

   Minister

   Waldemar Pawlak

   Warszawa, dnia 18 czerwca 2008 r.